چه کشورهایی از مذاکرات ایران نگران هستند؟

طی دو روز اخیر و پس از انتشار گزارشی از سوی یک روزنامه آمریکایی، موضوع احتمال مذاکره میان ایران و آمریکا به یکی از مهمترین مباحث رسانه ای و تحلیلی تبدیل شده است. با این حال، موضع گیری ها و اظهارنظرهای مقامات و کشورهای مختلف، نشان دهنده نگرانی برخی از نشستن ایران و آمریکا پای میز مذاکره است.

به گزارش «تابناک»، پیش از این بارها درباره کشورها، گروه ها و به طور کلی لابی هایی که مخالف عادی شدن روابط میان ایران و آمریکا هستند و از این بابت احساس خطر می کنند، مطلب نوشته شده است. با این حال، این بار و پس از طرح جدی احتمال مذاکره میان دو کشور، وجود این لابی ها و صف بندی ها آشکارتر شده است.

در این راستا، اولین گروهی که نگرانی خود را از انتشار گزارش روزنامه «نیویورک تایمز» درباره احتمال مذاکره ایران و آمریکا ابراز داشت، مقامات رژیم صهیونیستی بودند. واکنش های آن ها که طیفی از اظهار بی اطلاعی و انکار گرفته تا اظهار امیدواری نسبت به وجود نداشتن چنین مذاکره ای را شامل می شد، به خوبی نشان دهنده عمق نگرانی آن ها از به حقیقت پیوستن چنین احتمالی بود.

طبیعی است که در صورت حل و فصل موضوع ایران که تاکنون به عنوان ابزاری هم در عرصه داخلی و هم خارجی رژیم صهیونیستی در دست نتانیاهو عمل کرده، بهانه مهمی از دست مقامات این رژیم خارج خواهد شد که می تواند اعتبار ادعاهایشان را بیش از پیش زیر سوال ببرد.

اما به جز رژیم صهیونیستی که مخالفت آن با هرگونه تحرک در روابط ایران و آمریکا امری قابل پیش بینی بود، برخی اعضای گروه 1+5 نیز به طور مستقیم یا غیر مستقیم به این روند پیوسته اند؛ امری که به نوبه خود می تواند حاکی از نگرانی این کشورها از امکان خارج شدن ابتکار عمل موضوع هسته ای ایران از دست خودشان باشد.

در این رابطه، پیش از همه باید به موضع گیری دولت فرانسه اشاره کرد که در قالب سخنان وزیر خارجه این کشور نمود پیدا کرد. کمتر از یک روز پس از انتشار گزارش نیویورک تایمز، «لورن فابیوس»، وزیر خارجه فرانسه در اظهاراتی مدعی شد ایران تا نیمه نخست سال 2013 به توانایی ساخت سلاح هسته ای دست خواهد یافت. این اظهارات نیز آشکارا نمودی از تلاش این کشور برای منتفی دانستن طرح هرگونه مذاکره با ایران بود.

دولت انگلیس هم مطابق معمول موضع گیری های خود را به طور غیرمستقیم و از زبان رسانه های خود بیان کرد و مانند همیشه در این روند خبرگزاری «رویترز» پیشگام بود. در این رابطه گفتنی است که پس از تکذیب وجود «توافق» برای مذاکره میان ایران و آمریکا از سوی سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده، اغلب رسانه ها اظهارات وی را به طور کامل و با ذکر این موضوع بازتاب داده اند که به گفته وی، آمریکا به هر حال برای انجام مذاکره با ایران آمادگی دارد.

اما تیتری که رویترز برای خبر خود انتخاب کرده بود، صرفاً بیانگر تکذیب هرگونه مذاکره میان دو طرف بود و در متن خبر کوتاه این خبرگزاری نیز اظهارات «تامی ویتور» درباره آمادگی آمریکا برای مذاکره با ایران با اهمیت چندانی مورد بحث قرار نگرفته بود.

روز گذشته نیز پس از انجام مناظره سوم انتخاباتی میان باراک اوباما و میت رامنی، در حالی که تقریباً همه مطبوعات و رسانه ها گزارش هایی کلی را درباره این مناظره منتشر کردند، رویترز در خبری جداگانه صرفاً به این موضوع پرداخت که باراک اوباما گزارش های مربوط به انجام مذاکره میان ایران و آمریکا را تکذیب کرده است.

مهمتر از همه اینکه مطابق گزارشی که شب گذشته در این خبرگزاری منتشر شد، دیپلمات های غربی (که مثل همیشه از آن ها نامی برده نشده) اظهار داشته اند که دور جدیدی از مذاکرات با ایران را در دست بررسی دارند. این مذاکرات بر پایه راهبرد «بیشتر در برابر بیشتر» استوار خواهد بود؛ یعنی همان راهبردی که نیویورک تایمز مدعی شده بود آمریکا قصد دارد در مذاکره مستقیم با ایران از آن استفاده کند. به این ترتیب، گزارش رویترز را نمی توان چیزی جز تلاش کشورهای اروپایی برای خارج کردن ابتکار عمل از دست آمریکا ارزیابی کرد.

در نهایت از جمع کشورهای مخالف مذاکره ایران و آمریکا می توان به روسیه اشاره کرد که گزارش های اخیر، مقامات این کشور را نیز به تکاپو انداخته است. بر این اساس، هرچند هدف رسمی سفر «میخائیل باگدانف»، معاون وزیر خارجه این کشور به ایران که روز گذشته انجام شد، بحث درباره اوضاع سوریه عنوان شده، اما بعید به نظر می رسد که در گفت و گوهای وی با مقامات ایران سخنی از مذاکره با آمریکا به میان نیامده باشد.

البته شاید نتوان نگرانی از مذاکره ایران و آمریکا را به همه اعضای 1+5 تعمیم داد، زیرا خبرگزاری های آلمانی در این باره موضع گیری منفی نداشته اند و چینی ها نیز صرفاً به بیان اخبار بسنده کرده اند. با این حال، بر کسی پوشیده نیست که قرار گرفتن ایران و آمریکا در مقابل هم و مذاکره آن ها، وزن 1+5 را در حل یکی از مهمترین مسائل بین المللی چند ساله اخیر کاهش می دهد و چنین امری مطلوب هیچ یک از آن ها نیست.