ترکیه بر سر سوریه تسلیم ایران شد؟

دیپلماسی ایرانی نوشت:

به نظر می رسد که افق تازه ای برای پایان دادن به بحران سوریه نمایان شده است. اخضر ابراهیمی، نماینده جامعه جهانی و اتحادیه عرب در امور سوریه توانسته طرح آتش بس خود در روز عید قربان را تا اندازه قابل توجهی پیش ببرد. در این میان ترکیه نیز به نظر می رسد که نگاه خود را نسبت به سوریه تغییر داده و راهکار تازه ای را پیش گرفته است.

به گزارش روزنامه لبنانی الاخبار، منابع آگاه ایرانی می گویند که اطلاعات قابل اعتمادی در اختیار دارند که نشان می دهد رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه در جریان دیدارش با محمود احمدی نژاد، رئیس جمهوری ایران در باکو در ابتدای هفته گذشته، پذیرفته است که برای پایان دادن به بحران سوریه مذاکراتی زیر نظر بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه آغاز شود. به گفته این منابع وی گفته است که "با این طرح نه به دلیل علاقه به رئیس جمهوری سوریه بلکه به عنوان آخرین فرصت به بشار اسد موافقت می کند."

این در حالی است که احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز اعلام کرد که آنکارا با طرح اخضر ابراهیمی، نماینده جامعه جهانی و اتحادیه عرب در امور سوریه موافق است.

گفته می شود موافقت اردوغان در پی توصیه های داوود اغلو حاصل شده است. وی دیدگاه خود را نسبت به آن چه در سوریه می گذرد، تغییر داده و می خواهد پروژه "صفر امتیازات" را به جای "صفر مشکلات" پیش ببرد. اردوغان پس از آن که پیشنهاد تشکیل کمیته ای سه جانبه متشکل از ایران، ترکیه و روسیه یا ایران، ترکیه و مصر برای حل بحران سوریه داد، پیشنهاد ایران را برای قبول آغاز مذاکرات میان جریان های مختلف سیاسی سوریه تحت نظارت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه را با هدف پایان دادن به بحران سوریه پذیرفت.

پیش از این برخی منابع آگاه گفته بودند که امریکایی ها و عموما غربی ها به این باور رسیده اند که ترک ها به دلایل مختلف از سرنگونی اسد ناامید شده اند، اول از همه شاهد رکود داخلی در سوریه هستند، پس از آن خط قرمزی را که روسیه، چین و ایران در برابر ترکیه قرار دادند که هر گونه مناقشه ای مبنی بر کنار رفتن اسد از قدرت را رد می کنند، چرا که می گویند سقوط اسد به معنای سقوط کشور و استقلال سوریه است و این مساله سبب خواهد شد تا ناآرامی سراسر منطقه را در بر بگیرد.

این در حالی است که عراق نیز از ترویکایی که در جهت مخالفت با سرنگونی اسد است، حمایت می کند، و این مساله ترک ها را بیش از پیش ناامید کرده و به این باور رسانده است که در منطقه ای که همه کشورهای همسایه اش مخالف سرنگونی اسد هستند، نمی تواند بیش از این بر سرنگونی وی اصرار کنند.   

منابع آگاه همچنین می گویند که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه اخیرا در ضیافت شامی که با وزرای امور خارجه ترکیه در نیمه های ماه جاری میلادی داشته با اطمینان به آنها گفته است: «اسد به هیچ وجه کنار نخواهد رفت.»

درباره جلسه اردوغان و احمدی نژاد در باکو، منابع آگاه همچنین می افزایند که در این جلسه که نزدیک به 40 دقیقه طول کشیده است، اردوغان از احمدی نژاد خواسته است که ضمن نزدیک شدن آنکارا به تهران، ایران دخالت بیشتری در پرونده های منطقه داشته باشد. اردوغان در آن دیدار به احمدی نژاد گفت: «ایالات متحده می خواهد که منطقه تغییر کند اما به شرطی که هیچ کدام از نمونه های سه گانه افغانی، عراقی و لیبیایی تکرار نشوند.»

وی همچنین گفت: «بسیار روشن است که واشنگتن به عربستان و قطر ماموریت داده است تا نظام امریکایی جدیدی را در منطقه فرماندهی کنند و بحران های منطقه ای تازه ای را شعله ور کنند و با حمایت از هر جریانی که شده در هر کدام از کشورهای منطقه رهبران را یک به یک سرنگون کنند. امریکا در صورتی که نتواند چنین طرحی را پیش ببرد اقدام به تضعیف آن کشورها می کند تا این که آنها بپذیرند که پشت میز مذاکره بنشینند و شروط امریکا را قبول کنند.»

اردوغان سپس به موضوع سوریه پرداخت و گفت: «واشنگتن اداره لجستیکی میدانی سوریه را به ترکیه سپرد، به عربستان و قطر نیز ماموریت داد تا با پول و سلاح از شورشیان اسلام گرا حمایت کنند، بسیار روشن است که ایالات متحده و هم پیمانانش می خواهند که در کشورهای خلیج فارس تفرقه ایجاد کنند تا بدین ترتیب حکومت های جدید هم پیمان با خود را در این کشورها بر سر کار آورند. و اگر توانستند که در سرنگونی نظام در سوریه موفق شوند، این دستاوردی برای این تیم محسوب خواهد شد، آنها برای این که بتوانند از نظام حاکم بر سوریه خلاص شوند هیزم در آتش سوریه می ریزند تا لااقل در این زمینه به دستاوردی برسند.»

به گفته منابع آگاه انتخابات امریکا از نگاه ایرانی ها نقطه عطفی در پیشبرد این امور محسوب می شود. غرب امیداور است که بتواند تا قبل از تاریخ برگزاری انتخابات امریکا حتی با ترور هم شده به دستاوردی در سوریه برسد. و اگر به این هدف نرسد، با روسیه و چین وارد مذاکره خواهد شد تا بر سر سوریه با آنها توافق کند. واشنگتن در حال حاضر بر این اعتقاد است که توانسته به اهداف اولیه اش در سوریه برسد، در حال حاضر این کشور ضعیف شده، وحدت اجتماعی اش از بین رفته، به نظامش ضربه وارد آمده و خود و اقتصادش کاملا ویران شده است.

آنها همچنین می گویند درباره چگونگی رسیدن به تفاهم در سوریه، تهران ترجیح می دهد که یک طایفه خاص شاکله کنگره بزرگی را شبیه کنگره طائف لبنان تشکیل دهد تا بحران سوریه بر خلاف امیدواری های واشنگتن و هم پیمانانش با نتیجه علوی به پایان برسد، تا بدین ترتیب در مقابل لبنان توازن طایفه ای برقرار باشد، بدین ترتیب که منصب رئیس جمهوری کشور صلاحیتی نداشته باشد، قوه اجرایی به علوی ها داده شود و سنی ها نیز جایگاهی در شاکله حکومت داشته باشند.   

به گفته این منابع ترکیه در حال حاضر به این باور رسیده است که از بحران سوریه در نهایت سودی نخواهد برد. نه امریکایی ها نه اروپایی ها و نه ناتو به ترکیه اجازه نمی دهند که نئوعثمانی ها بتوانند از این بحران سهمی ببرند. برای همین پذیرفته است که کنفرانسی برای پایان دادن به بحران تشکیل شود تا شاید بتواند بدین ترتیب سهمی از این کیک ببرد.