به گزارش پايگاه 598 محمد سلیمانی وزیر سابق دولت و نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با ارسال یادداشتی به خبرگزاری فارس به نقد و بررسی عملکرد مجلس نهم در زمینه «تولید ملی» پرداخت.
بسمه تعالی
نقش مجلس شورای اسلامی در مقوله تولید ملی چیست و چه میتواند باشد؟
رهبر عزیز ژرفنگر و دور اندیش چند سالی است که شعار اصلی سالانه کشور را در زمینه تحولات اقتصادی اعلام می-کنند. امسال را سال تولیدملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی اعلام کردند. این موضوع باید در سطحی بالا و در فعالیت همه دستگاهها منجمله مجلس شورای اسلامی نمود پیدا کند. ایرانیان همواره در عمل نشان دادهاند که با شعار "ما میتوانیم" از ظرفیت و تواناییهای بالائی برخوردار هستند و به برکت این گفتمان امام همواره دشمنان را ماُیوس کردهاند. ولی مطالبه ملت این است که مجلس نهم برای عملی کردن این گفتمان چه برنامهای دارد؟
با ایمن کردن تولید ملی است که می توان بخوبی در مقابل تحریمها و تهدیدها مقاومت کرد. تولید ملی یکی از مؤلفه های اصلی اقتصاد مقاومتی است و اقتصاد مقاومتی یکی دیگر از مطالبات رهبری عزیز و ملت شریف است. مجلس توانا و مقتدر میتواند تهدیدها را به فرصت تبدیل کند. برای این منظور باید مجلس این تهدیدها را قبل از اعمال رصد کند و فهم صحیحی از آنها داشته باشد تا بتواند آنها را بیاثر و یا کم اثر نماید.
در فرصتهای پیش آمده با بعضی نمایندگان مجلس نهم صحبت کردهام، میبینم قاطبه آنها معتقدند برای بالا بردن پرچم عزت ایران اسلامی باید نسبت به الگو کردن ایران اسلامی اقدام گردد و برای این کار باید نسبت به ساختن کشور اقدام نمود و نسبت به رفع تبعیض، فقر، بی عدالتی و بد اخلاقی برنامه ریزی کرد و با وضع قوانین جامع و فراگیر ارزشهای انقلاب اسلامی را عمق بخشید و حاکم کرد و برای این منظور به یک مجلس انقلابی نیاز است.
در اینکه تولید ملی مهم است و باید به آن پرداخت، کسی شک و تردید ندارد. از اینکه این مقوله صرفاً با مصاحبههای شعاری حل نمیشود و نیازمند سیاستگذاری، برنامهریزی و حمایت فراگیر است، نیز همه هم عقیدهاند. اینکه سال 1391 سال تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی نام گرفته نیز نشان از اهمیت فوق العاده این مساله در حال حاضر دارد.
صورت مساُله این است که: مجلس کجای کار است؟ برنامهاش چیست؟ پاسخگوی این موضوع در مجلس کیست؟ مغز متفکر و خانه فکر برای این موضوع در مجلس کجاست؟ عملکرد مجلس نهم در این مدت بیش از چهار ماه چیست؟
موضوع تولید ملی را از زوایای مختلف میتوان مورد بحث قرار داد. بد نیست که سؤالاتی نظیر سؤالاتی زیر را در نظر داشته باشیم. سؤالاتی که همه انتظار دارند مجلس نهم شورای اسلامی به آنها پاسخ دهد.
1. بسیاری از نمایندگان مجلس اعتقاد دارند و مصاحبه میکنند که ظرفیت تولیدی کشور بیش از 50% خالی است! در این صورت برنامه مجلس برای فعال کردن این ظرفیت چه بوده و چه خواهد بود؟
2. بدیهی است که ارتقاء تولید ملی در بخشهائی نیازمند سرمایه گذاری جدید است. سؤال: کجا و چه مقدار؟ مجلس در کدام بخش الزامات را مصوب کرده است؟
3. در مصاحبه های بسیاری از نمایندگان مجلس با رسانه ها مطرح می گردد که واردات به ظرفیت تولیدی کشور صدمه میزند و با آن هماهنگ نیست؟ مجلس نهم کدام طرح یک یا دو فوریتی را برای ایفای نقش خود در امر واردات و کنترل و نظارت آن مطرح کرده است؟ و کجا نمود دارد؟ آیا این موضوع مهمتر از بسیاری از طرحهای فوریت دار مطرح شده نیست؟ باور کنید هست.
4. آیا بر اساس سیاستهای پولی و مالی مصوب مجلس نبوده است که بانکها و مؤسسات خصوصی شکل گرفته اند؟ حال چرا این بانکها هم و غم خود را در سرمایه گذاری در تولید ملی صرف نمیکنند؟ گمان عمومی بر آن است که تناقضات زیاد است. چه بخشی در مجلس مشغول بررسی این موضوع و رفع احتمالی آنها است؟ اگر هست پیشنهاد می شود به اطلاع مردم برسد تا موجب خوشحالی آنها شود.
5. آیا سیاستهای مصوب مجلس فعالیتهای غیرمولد را به فعالیت های تولیدی و مولد ترجیح نمیدهد و ترویج نمیکند؟ بسیاری معتقدند که چنین است و فعالیتهای غیر مولد سودآورتر و ترجیح داده شده است! به راستی نقش مجلس در رونق فعالیتهای تولیدی ملی و بازدارندگی فعالیتهای سوداگرانه و دلالی چیست و چقدر پر رنگ است؟
6. از مصاحبه ها و اظهار نظرها چنین بر میآید که از نظر مجلس عوامل برونزا نظیر تحریم بر ناکارآمدی تولید چندان مؤثر نیست! نقش مجلس در مبارزه با عوامل چه بوده و چیست؟ و آیا نیاز به قوانین مصلحتی خاص نیست! چقدر مجلس در تعیین مکانیزمهای مقابله با تحریمها دخالت و شراکت دارد؟
7. آیا تولیدات ایرانی می توانند بیش از گذشته در کنار تولیدات خارجی عرض اندام کنند؟ چگونه؟ نقش مجلس چیست؟ اصولاً راه کارهای مجلس نهم برای این منظور چیست؟ تولید ملی مستلزم اتکا به اندیشه و همت و کار و سرمایه ایرانی است. این نکته را مجلس نهم در چه راهکارها و قوانینی می¬خواهد دنبال کند؟
8. در مواردی شاهد هستیم که اکثر مراحل طراحی، ساخت، نصب، راه اندازی و بهره برداری دستگاههای پیشرفته با فناوری مختلف توسط فرزندان متخصص این مرز و بوم انجام میشود. توسعه این امر و فرا گیر کردن آن میتواند سیاست و مشی اصلی کشور باشد و باید باشد. دیدگاه مجلس نهم در این مورد کجا بیان شده و می¬شود؟ و کجا بروز کرده و میکند؟ کدام بخش مجلس مسئول بررسی و پاسخگویی این امر شده است؟ و نتیجه آن کی به ثمر می رسد؟
9. همه میدانیم که در کشور ایران معادن بسیاری وجود دارد و طبق گزارشات مختلف تا چند ده سال قابل بهره برداری هستند. جایگاه مجلس در ایجاد حرکت جهشی و جهت دار در این حوزه تولیدی چیست؟ و اصولاً آیا در مجلس این امر فراموش شده نیست؟ اگر نیست اعلام شود تا مردم و نمایندگانشان بدانند از کدام بخش مجلس باید این موضوع را مطالبه و پیگیری کنند؟
10. میدانیم که حمایت و پشتیبانی از حضور و ایجاد فرصت کار و سرمایه گذاری برای شرکتهای ایرانی موجب
رونق تولید ملی می شود. مجلس چه زمانی به این موضوع خواهد پرداخت؟ و چه زمانی این موضوع در اولویت کاری مجلس قرار خواهد گرفت.
11. اگر قبول کنیم که هر دستاورد جدیدی نظیر ساخت ماهواره، کشور و ملت را یک یا چند گام به جلو میبرد و امیدها و خودباوریها را چند برابر می¬کند، برنامه مجلس نهم برای چه دستاوردهای جدیدی تنظیم شده یا میشود؟ و چگونه؟
12. روشن است که توسعه موفقیت آمیز محصول مد نظر سرمایهگذاران باید قابلیت تولید و سودآوری داشته باشد. به راستی ارزیابی عملکرد توسعه محصول سودآور در کسب و کارهای مختلف چگونه در مجلس طرح و بررسی میشود؟ و اصولاً کدام مصوبات مجلس به این نکته خواهد پرداخت؟ و اصولاً آیا چنین مقولاتی فرصت طرح در مجلس پیدا کردهاند؟ چه وقت و کجا؟
13. مصوبات و قوانین جاری و آینده مجلس چگونه جنبههایی نظیر کیفیت، هزینههای محصول، زمان توسعه محصول، هزینه توسعه، زمان توسعه محصول را در بر گرفته و میگیرد تا باعث عملکرد قوی و حائز اهمیت و نهایتاً موفقیتِ تولید ملی گردد؟
14. به راستی کدام بخش قانون مصوب تاکنون باعث کمک به تولید ملی شده است و توانایی تولید را که دارایی ملت تلقی میشود افزایش داده است؟ مجلس نهم میخواهد با این موضوع چه کند؟
15. قاعدتاً برای مدیریت چرخه تولید و چرخه عمر محصولات باید قواعدی حاکم باشد و زیرساختهایی فراهم گردد. توجه به حقوق تولید کننده و مصرف کننده، تعهدات تولید کننده محصول، رعایت الزامات زیست محیطی، بازیافت آنها، و معقولاتی از این دست لازم است. جایگاه این توجه و نظارت در مجلس نهم کجاست؟
16. همه میدانیم حدود یکصد سال پیش عده ای از علما اقدام به عدم خرید جنسهای خارجی کردند و کتباً بیانیه دادند. آیا مجلس نهم هم در این مقوله میخواهد نامی از خود ثبت کند یا نه؟
17. محرز است که در اقتصاد و بازار ایران امروز، سود اصلی در دلالی است و نه در تولید. برنامه مجلس نهم و راه کارش برای تغییر این وضعیت چیست؟ مطمئناً باید کاری کرد که تولید کننده نفع اصلی را ببرد و نه دلالان! چگونه؟ باید مجموعه قوانین تجاری و مالیاتی بگونهای باشد که مردم و سرمایه گذاران را به سمت کسب و کار تولیدی سوق دهد و تشویق کند و در عوض کارهای دلالی را سخت و پر هزینه کند. آیا واقعاً الان اینگونه است؟ چه باید کرد؟ چرا چنین موضوعاتی در مجلس نهم با فوریت مطرح نمیشود؟ مردم از این وضع خسته شده اند و چشم به اقدام نمایندگانشان دارند.
18. یکی از آفتهای تولید ملی آن است که تولید کننده به دلیل کسب سود بیشتر به وارد کننده از خارج تبدیل شود، که نمونه های آن فراوان قابل رصد است. مجلس نهم چه مکانیزم و ابزارهایی قانونی برای مهار این اتفاق در نظر دارد؟
19. اگر قبول کنیم که اقتصاد ملی متکی به تولید ملی، تولید ملی متکی به فناوری ملی، و تولید فناوری ملی متکی به دانش ملی است. برنامه مجلس نهم برای تحکیم این زیربناها چیست؟ نقش مراکز تحقیق و توسعه در تولید ملی بسیار مؤثر است. به راستی برنامه عملی مجلس برای پیاده سازی این تدبیر کدام است؟ بیش از نیمی از سال تولید ملی گذشت.
20. بازارهای سرمایه و بازار بورس در تولید ملی نقش حیاتی و تعیین کننده دارند. مجلس نهم چگونه میخواهد این نقش را ارزیابی، حمایت و قانونمند کند؟ باز سؤال میشود آیا چنین مطالبی در دستور قرار خواهد گرفت؟
21. تاثیر بازار ارز بر تولید ملی انکار ناپذیر است. در نوسانات ایجاد شده چند ماهه اخیر نقش مجلس چه بوده است؟ از اظهار نظرهای مصاحبهای و روزنامهای بگذریم. کدام اقدام عملی موجب بهبود نسبی شده است؟ اصولاً در اینگونه موارد مجلس چگونه می خواهد عمل کند و اثر بگذارد؟ آیا همچنان میخواهد به اصلاح امور ورزش بپردازد؟
22. همه میدانیم که به دلایل مختلفی، از جمله بازدهی بالای نامولد بودن و هزینه بالای مولد بودن، افراد بسیاری در قالب تولید وام گرفتهاند و در راه نامولد مصرف کردهاند. مجلس نهم چگونه به این قضیه پرداخته و خواهد پرداخت و آیا ارادهای برای اصلاح دارد؟ چه زمانی مردم این اراده را ملاحظه خواهند کرد؟
23. واضح است که تولیدات مونتاژی و وابسته به دانش تحقیق و توسعه خارجی از نظر تولید ملی بدون ریشه است و در اقتصاد مقاومتی چندان جایی ندارد. مجلس چه خواهد کرد تا صنایع مونتاژ فعلی تبدیل به صنایع مولد مبتنی بر دانش بومی شوند؟
24. قاعدتاً باید تولید خودش را قوی کند، نقش مجلس در ایجاد این فرآیند چیست؟ و کدام قانون مجلس این فرایند را تحریک و پایدار خواهد کرد؟
در خاتمه یادآور میشوم که مجلس دارای ساختار ناکارآمدی است و به همین دلیل موضوعات اساسی و زیربنائی مجال طرح پیدا نمیکنند. مروری بر طرحهای مطرح شده و مصوب شده شاهد این ادعا است (دستور کارهای هفتگی مجلس را روی سایت مجلس ملاحظه کنید). تمام نکات فوق و نکات مهم دیگری وجود دارد که از اولویتهای مجلس و از مطالبات اصلی رهبری و مردم است و می تواند در دستور مجلس قرار گیرد ولی آیا گوش شنوایی هست؟