جاسوسی که رئیس شرکت‌ملی‌نفت ایران شد

رخدادهای 4مهر 1358

رهبر انقلاب امروز با تعدادی از نمایندگان و علمای کردستان دیدار و گفت و گو کردند . امام خمینی در این دیدار وحدت را یک واجب الهی دانسته و تاکید کردند الان وقت سازندگی است .

امام خمینی همچنین امروز در دیدار با هیئت فاطمیون با اشاره به اینکه عده ای از غلبه اسلام بر ملیت با پیروزی انقلاب اسلامی ناراحتند تاکید کردند «ما «ملیت» را در سایه تعالیم اسلام قبول داریم... ملت، ملت ایران است، برای ملت ایران هم، همه جور فداکاری می‎کنیم، اما در سایه اسلام است»

خبر دیگر آنکه امروز یاسر عرفات رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین طی تلگرامی که از طریق هانی الحسن نماینده سازمان آزادیبخش فلسطین در ایران برای مسعود رجوی و کادر رهبری سازمان مجاهدین خلق ایران( منافقین) فرستاده شد از وی دعوت کرد که به لبنان برود .

امروز همچنین محمد جواد حجتی کرمانی در نوشته کوتاهی که در روزنامه اطلاعات منتشر شد پیشنهاد داد که امام خمینی مقام ریاست جمهوری را بپذیرد .

ابراهیم یزدی وزیر امور خارجه  نیز در ملاقات با یک هیئت ژاپنی گفت: به آمریکایی ها گفته ایم که دوران تسلط این کشور بر ایران سپری شده است .

پس از آنکه رهبر انقلاب طی حکمی حجت الاسلام مهری را به سمت امام جمعه کویت منصوب کردند دولت این کشور وی را دستگیر کرد . دولت کویت دخالت در سیاست و استفاده از مسجد به عنوان محلی برای بحث های سیاسی را دلیل دستگیری امام جمعه کویت و فرزندش اعلام کرده است .

الان وقت سازندگی است

رهبر انقلاب امروز با تعدادی از نمایندگان و علمای طایفه نقشبندیه کردستان دیدار و گفت و گو کرد . امام خمینی در این دیدار فرمودند : ما الآن در یک وضعی واقع هستیم که همه اوضاع ایران، از اقتصاد تا فرهنگ، تا ارتش، همه چیزش، در خطر و آشفته است.

رهبر  انقلاب ادامه دادند : بر همه ما اقشار ملت، در هر مقامی که هستیم، واجب است، واجب الهی است، که با هم پیوسته باشیم و با هم یکدست و یکدل و یک جهت برای ساختن ایران خراب. تاکنون ما دزدها را بیرون کردیم؛ قلدریها را ملت ایران شکست به قدرت ایمان و اسلام؛ الآن وقت سازندگی است، که اهمیتش بیشتر از آن قدم اول است.(1)

امام خمینی همچنین امروز هیئت فاطمیون تهران را به حضور پذیرفتند .  اهم بیانات رهبر انقلاب در این دیدار عبارت است از :

مخالفت با اسلام نقطه اشتراک رژیم پهلوی با آل امیه و بنی عباس

1-  [نقطه اشتراک] رژیم پهلوی با رژیمهای سابق و دولت اُموی و عباسی این بود که نمی‎خواستند اسلام آنطوری که هست تحقق پیدا بکند.

2- تا قبل از این رژیم اخیر، آن رژیمهای بنی‎امیه و بنی‎عباس و رژیمهای سلطنتی غالباً اسلام را به حسب ظاهر پذیرفته، و به حسب واقع نمی‎خواستند آنطور باشد، لکن برای خودشان همه را می‎خواستند. لکن این رژیم فاسد ما برای دیگران می‎خواست!

از اینکه اسلام بر ملیت غلبه کرده ناراحتند

3-  الآن هم که من و شما اینجا نشسته‎ایم همچو فکرهایی هست که متأسفند از اینکه اسلام بر ملیت غلبه کرده می‎گویند: ملیت ما، ملیت ما. اسلام را کاری با او ندارند؛ یعنی مخالف با او هستند. الآن هم در نویسنده‎های ما، در گوینده‎های ما، در روشنفکرهای ما، در غربزده‎های ما، این معنا هست که اسلام را نمی‎خواهند. و آنهایی که راست می‎گویند ملیت را می‎خواهند، وقتی هم از ملیتشان می‎خواهند اسم ببرند از همین شاه‎ها اسم می‎برند! از همین شاه هایی که همه‎شان در تاریخ معلوم است چکاره بودند.

می خواهند روضه را از بین ببرند

4- می‎خواهند روضه را از بین ببرند...اینها نمی‎دانند که روضه‎خوانی است که عواطف مردم را همچو تهییج می‎کند که برای همه چیز حاضرند. وقتی مردم دیدند که سیدالشهداء جوانهایش را آنطور قطعه قطعه کردند و آنطور جوانهای خودش را داد، برای مردم آسان می‎شود که جوان بدهند.

مومنین در حال انتظار باید اسلحه داشته باشند

5- ملتها باید غفلت نکنند از اینکه همیشه باید مقابل ظلم باشند. در بعض روایات... هست که یکی از چیزهای مستحب این است که مؤمنین در حال انتظار، اسلحه هم داشته باشند؛ اسلحه مهیا  . نه اینکه اسلحه را بگذارند کنار، و بنشینند منتظر.

ما ملیت را در سایه تعالیم اسلام قبول داریم

6- ما «ملیت» را در سایه تعالیم اسلام قبول داریم... ملت، ملت ایران است، برای ملت ایران هم، همه جور فداکاری می‎کنیم، اما در سایه اسلام است؛ نه اینکه همه‎اش ملیت و همه‎اش گَبْریت ! ملیت، حدودش حدود اسلام است، و اسلام هم تأیید می‎کند او را.

اجتماع حج از امور بسیار سیاسی اسلام است

7- این اجتماعِ حج از امور بسیار سیاسی اسلام است، که تمام طبقات مستطیع ـ که هر جای ایران اسلامی هستند، هر جای ممالک اسلامی هستند ـ جمع بشوند در هر سال در یک محلی؛ چند تا مجتمع بکنند؛ بنشینند مطالبشان را بگویند؛ بنشینند رفع اشکالاتشان را بکنند. یک همچو مجلس هایی که اسلام درست کرده، مثل حج، هیچ قدرتی نمی‎تواند درست بکند، هیچ قدرتی...

باید این نهضت را حفظش کنید

باید این نهضت را حفظش کنید. شما با دست خالی یک امپراتوری بزرگ را نه، دنیا را، شکست دادید. ...همه توجهات الآن به ایران است، همه دستجات متوجهند به ایران. ایران سرمشق همه مسلمین شده است، و باید بشود ان‎شاءاللّه‎. این را حفظش کنید. (2)

خبرگزاری ها باید امین باشند /چاره ای جز تصفیه در خبرگزاری نیست

امام خمینی امروز با اعضای انجمن اسلامی سازمان خبرگزاری پارس دیدار و بر لزوم صداقت در خبررسانی تاکید کردند .

رهبر انقلاب در این دیدار فرمودند : آن چیزی که می‎خواستم راجع به این خبرگزاری پارس بگویم این بود که من گاهی وقتها می‎بینم در این خبرگزاری پارس، خبرها همچو مثل اینکه با یک غرضی خبر داده می‎شود. گاهی من این طور می‎بینم که یک مطلب کوچکی را بزرگ نمایش می‎دهند... یک مطلبی که نیست، یا محتمل است نباشد، مطلب را می‎گویند؛ چه می‎کنند. این باید اصلاح بشود. امام خمینی تاکید کردند : خبرگزاریها باید امین باشند در خبرگزاری. و اگر توطئه‎گری در خبرگزاریتان هست، باید تصفیه بشود. چاره نیست جز اینکه تصفیه بشود. وقتی تصفیه شد، ان‎شاءاللّه‎ چیزها هم درست می‎شود.(3)

عرفات از مجاهدین خلق [منافقین ] برای سفر به لبنان دعوت کرد

یاسر عرفات رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین طی تلگرامی که از طریق هانی الحسن نماینده سازمان آزادیبخش فلسطین در ایران برای مسعود رجوی و کادر رهبری سازمان مجاهدین خلق ایران فرستاده شد از وی دعوت کرد که به لبنان برود . مجاهدین خلق نیز پاسخ به این تلگرام دعوت عرفات را پذیرفته و سفر به لبنان را به اولین فرصت ممکن موکول کرد . (4)

انفجار بمب در منزل سفیر عربستان

در حالیکه گروهی از مقامات کشوری و نیز دیپلمات های خارجی مقیم تهران در مراسم برگزاری روز ملی عربستان در منزل سفیر این کشور در تهران حضور داشتند بمبی منفجر شد . سفیر عربستان با بیان این که انفجار چندان مهم نبوده است گفت به کسی آسیبی نرسیده است .

سازمانی به نام انتقام شهید مسئولیت این انفجار را برعهده گرفته است . (5)

حجتی کرمانی : امام رئیس جمهور شود

محمد جواد حجتی کرمانی در نوشته کوتاهی که در شماره امروز روزنامه اطلاعات منتشر شد پیشنهاد داد که امام خمینی مقام ریاست جمهوری را بپذیرد . وی نوشت : در باره ریاست جمهوری صلاح مملکت و انقلاب اینست که امام خمینی مادام العمر ریاست جمهوری را بپذیرند تا مملکت سرو سامان یابد و انقلاب در راه صحیح خود حرکتی پویا و سازنده داشته باشد .(6)

نخستین مانور نیروی دریایی پس از پیروزی انقلاب

نخستین مانور دریایی جمهوری اسلامی ایران در دو مرحله انجام شد و این مانور تا یازدهم مهرماه جاری ادامه خواهد داشت .

یزدی : دوران تسلط آمریکا به ایران تمام شده است

ابراهیم یزدی وزیر امور خارجه در ملاقات با یک هیئت ژاپنی گفت : به آمریکایی ها گفته ایم که دوران تسلط این کشور بر ایران سپری شده است .یزدی ادامه داد : ما می توانیم روابط اقتصادی خود را با شوروی گسترش دهیم چرا که این موضوع به نفع هر دو کشور است ولی در برخی از معاملات گذشته تجدید نظر خواهیم کرد برای مثال شوروی قیمت گاز را به میزان یک سوم قیمت واقعی به ما میپردازد .

وزیرخارجه در مورد قرارداد صلح مصرو اسرائیل نیز گفت : به نظر ما این قرارداد صلح پایدار را در منطقه به وجود نخواهد آورد زیرا در این قرار داد حقوق اساسی ملت فلسطین نادیده گرفته شده است .(7)

امام جمعه کویت دستگیر شد

پس از آنکه رهبر انقلاب طی حکمی حجت الاسلام مهری را به سمت امام جمعه کویت منصوب کردند دولت این کشور وی را دستگیر کرد .

به گزارش رادیو لندن پس از صدور فرمان امام خمینی حجت الاسلام مهری بازداشت و گذرنامه اش ضبط شد . رادیو لندن ادامه داد گذرنامه های سایر اعضای خانواده امام جمعه کویت نیز ضبط شده است . بازداشت سید عباس مهری به دنبال دستگیری فرزند بزرگ ایشان سید احمد مهری در دو هفته پیش صورت گرفته است .

سید احمد مهری دو هفته پیش بجرم تشکیل گروه سیاسی در مسجد دستگیر شد . روزنامه الوطن چاپ کویت 11سپتامبر[20شهریور] جاری از قول شیخ نواف الاحمد وزیر کشور کویت نوشته بود : مسئولین وزارت کشور در مورد کارهای عجیب سید احمد مهری وی را مورد حمله قرار داده اند ، وزیر کشور کویت از جمله کارهای عجیب مهری را برگزیدن مسجد برای بحث سیاسی دانسته است . نواف الاحمد دراین زمینه گفت : سید احمد مهری با علم به اینکه خانه های خدا مخصوص شعائر دینی و عبادت خالق هستند نه مرکز ایجاد فرقه فتنه بین هموطنان از مساجد به عنوان مراکز سیاسی استفاده می کند!(8)

اشراقی و نزیه مناظره می کنند

به دنبال دعوت حسن نزیه مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از حجت الاسلام اشراقی نماینده اعزامی امام خمینی به مناطق نفت خیز کشور جهت شرکت در مناظره تلویزیونی اشراقی اعلام کرد : نه تنها برای مناظره آماده میباشم بلکه حاضر به مباهله نیز هستم. نماینده امام در آخرین مرحله ماموریت خود از اصفهان به قم بازگشت و گفت : در آینده نزدیک با نزیه در تلویزیون مناظره خواهم کرد (9)

در روزهای اخیر اعتراضات گسترده ای از سوی کارگران نسبت به مدیریت حسن نزیه در شرکت نفت صورت گرفته است ، امام خمینی نیز بارها نارضایتی خود را از نحوه اداره شرکت نفت و از طریق نماینده خویش اعلام کرده اند . (10)

پی نوشت :

1- صحیفه امام ، جلد 10، صفحه 132

2- صحیفه امام ، جلد 10، صفحه 117

3- صحیفه امام ، جلد 10، صفحه 128

4- اطلاعات ، 4مهر 1358، صفحه 2

5- اطلاعات، 4مهر 1358، صفحه 2

6- اطلاعات ، 4مهر 1358، صفحه 2

7- کیهان ، 4شهریور 1358، صفحه 12

8- جمهوری اسلامی ، 4مهر 1358، صفحه8

9- کیهان ، 4مهر 1358، صفحه 2

10-  تکرار/ دولتمردانی مثل حسن نزیه، عضو مرکزیت نهضت آزادی بر حذف قید «اسلامی» از نظام مورد درخواست مردم تأکید داشتند. نزیه در حالی که پست کلیدی ریاست شرکت ملی نفت را برعهده داشت، از طریق استمرار حضور در کانون وکلای دادگستری و محافل حقوق دانان لائیک مثل هدایت الله متین دفتری و عبدالکریم لاهیجی سردمداری مخالفت با اسلامیت نظام را در دست داشت. این رفتار حتی اعتراض کارگران شرکت نفت را برانگیخت، اما پاسخ رئیس دولت موقت به این اعتراض ها، حمایت از حسن نزیه بود:آفرین بر نزیه که توانسته است وظایف محوله را در خدمت به انقلاب و مردم به خوبی انجام دهد... من به امام عرض کردم، اگر آنچه درباره نزیه گفته اند راست باشد و خطایی متوجه او شناخته شود، اول من باید کنار بروم رک روزنامه انقلاب اسلامی، 14 مهرماه 1358، ص 2، به نقل از: مجتبی سلطانی، خط سازش، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، پاییز 1367، ص .194

مخالفت حسن نزیه با اسلامی بودن نظام پس از برگزاری رفراندوم جمهوری اسلامی شدت گرفت. او در «کنگره وکلای دادگستری» به صراحت، توان اسلام در اداره حکومت را انکار کرد.

وی ششم خرداد ماه سال 58در دومین جلسه کنگره وکلای دادگستری گفت : اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می توانیم در قالب اسلامی بسازیم آیات عظام هم میدانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است نه ممکن و نه مفید .  وی در این سخنرانی مدعی شد اسلام را در یک کلمه می توان خلاصه کرد و آن اعلامیه جهانی حقوق بشر و از این رو تمامی احکامی که با این اعلامیه منافات داشته باشد باید تعطیل شوند !  رک کیهان ، 7خرداد 58، صفحه 3

متعاقب انتشار این سخنان آیت الله شهید دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی عضو برجسته شورای انقلاب هم در جمع طلاب و دانشجویان خواستار اعتراض عمومی به اظهارات نزیه شد. شهید بهشتی در این زمینه گفت: «بنده امروز در روزنامه کیهان در صفحه سوم یک سخنرانی دیدم مربوط به اجتماع کنگره وکلای دادگستری، در ستون دوم از صفحه سوم در آن اواسط ستون سخنرانی گفته است: «اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می‌توانیم در قالب اسلامی بسازیم، آیات عظام هم می‌دانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است و نه ممکن و نه مفید.» من...این سؤال را می‌کنم که فرد یا گروهی که این دید را در رابطه با انقلاب ما و با اسلام دارد، آیا نسبت به انقلاب پیروزمند ما در این مقطع اخیر «خودی» است یا «بیگانه»؟ و حاضران سه بار با صدای بلند پاسخ دادند: «بیگانه، بیگانه، بیگانه»

شهید بهشتی ادامه داد این کارها بیشتر نشانه این است که یک گروه اقلیت روشنفکرمآب و روشنفکرنما می‌خواهد با این بازی‌ها با دستاوردهای انقلاب خونین اسلامی ما موضع‌گیری تازه داشته باشد؛ برای ما عواقب آن معلوم است... من فعلاً نمی‌خواهم بگویم این‌ها خائن‌اند یا نه، باید این‌ها محاکمه شوند تا معلوم شود با چه انگیزه‌ای می‌گویند اسلام نمی‌تواند راه حل باشد.»

آیت الله بهشتی خطاب به نزیه گفت: «شما خیال می‌کردید با یک کنگره چند صد نفری با نام دهان پرکن حقوقدان‌ها و وکلای دادگستری می‌توانید جامعه انقلابی ما را مرعوب کنید؟... مبادا کنگره‌های شما نسخه دوم کنگره‌های اندیشمندان شاهنشاهی باشد.»

پس از آیت‌الله بهشتی، چهره‌های دیگری نظیر دکتر مفتح نیز به رد سخنان نزیه پرداخته و خواستار محاکمه او شدند. نزیه چند روز پس از این واکنش‌ها بار دیگر به توجیه سخنان پیشین خود پرداخت و با تاکید بر اینکه «هیچ‌گاه جمهوری اسلامی را تخطئه نکرده است»، گفت: بعضی از کسانی که انتقاد کرده‌اند گفته‌اند ممکن بود [در جمله مورد انتقاد] بگویم نه مقدور است و نه ممکن ولی بهتر بود نمی‌گفتم و «مفید هم» نیست. باید این توضیح را بدهم که انتقادکننده محترم در اشتباه عجیبی است زیرا هدف من این بود که قوانین اسلامی که باید بعد از تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی وضع بشود با توجه به شمولش در جمیع جهات و مسائل قبلاً به عموم و با توجه به انعطاف‌پذیری قابل توجه که داشته و دارد همه‌جانبه مطالعه بشود یا یک مطالعه تحقیقی از لحاظ حقوق اسلامی و حقوق اروپایی و سایر رژیم‌های قضایی، که ما بتوانیم در آینده مبانی اسلامی را تحکیم کنیم و بتوانیم به نحو مطلوب‌تری از آنچه که در احکام الهی و در قرآن پیش‌بینی شده است بهتر و بیشتر برخوردار شویم.»

درگیری‌های حسن نزیه با چهره‌های انقلابی آنچنان بالا گرفت که چند ماه بعد اندکی پیش از تسخیر سفارت و استعفای دولت موقت به جدایی او از دولت انجامید. آن هم در شرایطی که پرونده‌ای علیه او در دادگاه‌های انقلاب تشکیل شده بود که نه تنها مواضع سیاسی او را زیر سوال می‌برد که در سلامت اقتصادی او نیز تشکیک می‌کرد. در اوایل مهرماه 58 بود که روزنامه‌ها از اوج گرفتن اختلافات میان حسن نزیه رییس شرکت نفت ایران و حجت‌الاسلام اشراقی نماینده امام در شرکت نفت خبر دادند؛ جنجالی که چند روز به طول انجامید و سرانجام به رفتن نزیه انجامید.

نزیه بعد از اینکه ایران را ترک کرد ابتدا در مصاحبه های خود به توهین به امام خمینی(ره) پرداخت. سپس به همراه چهره های بدنامی چون «پرویز صیاد» و «مهشید امیرشاهی» بیانیه ای را در حمایت از «سلمان رشدی» (نویسنده مرتد آیات شیطانی) منتشر کرد. این مواضع در حالی بود که در 2 اسفند 1357 نزیه با هدف بسترسازی برای نفوذ به ساختار حاکمیت، با انتشار مطلبی در «روزنامه کیهان» از امام خمینی(ره) به عنوان یک «رهبر بزرگ مذهبی و ملی با اندیشه های مترقی و دنیاپسند» یاد کرده بود، اما بلافاصله پس از فرار از ایران با انتشار نامه ای سرگشاده در موضع گیری متضادی اظهار داشت: «من مبارزه با شما [امام خمینی] را از پاریس شروع کردم و در ماه سوم بعد از انقلاب بود که عدم امکان اسلامی کردن حکومت و اداره مملکت را... مطرح ساختم.» رک کیهان ، 3مهر 1391، صفحه 2

براساس اسناد لانه جاسوسی علاوه بر همکاری نزیه با آمریکایی ها قبل از پیروزی انقلاب، حتی پس از برکناری وی از مسئولیت بلندپایه ترین مقام نفتی کشور ، آمریکایی ها او را دوباره به رابط سازمان سیا در فرانسه وصل کردند. حسن نزیه پس از آنکه ابتدا در پناهگاه آیت الله شریعتمداری مخفی و سپس از کشور متواری شد، مجددا توسط جرج کیو (رابط CIA در فرانسه و رئیس سابق ایستگاه CIA در تهران) به خدمت آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا درآمد.

چنین کسی از سال ها قبل در زمره یاران نزدیک رهبر نهضت آزادی بود و قاعدتا بازرگان از مبانی فکری این دوست حقوقدان خود به خوبی آگاهی داشت.

بازرگان در نهایت با اذعان به «از جاده خارج شدن» نزیه، بر عدم انطباق برخی اظهارنظرهای او با عقیده و سیاست دولت موقت و شورای انقلاب اعتراف کرد، ولی درعین حال مدعی شد که این نظرات «از مقوله انحراف اصولی و اعتراض به انقلاب اسلامی و رهبری آن نبود.» رک روزنامه کیهان 28/3/1359، به نقل از نیمه پنهان، ج 1، ص 64 در مراحل بعد مشخص شد که اشتراک فکری بازرگان با نزیه به مراتب بیش از نزدیکی اعتقادی با امام خمینی(ره) بوده است چه این که آن دو در تأسیس گروه نهضت آزادی همداستان بودند.