رشد جمعیتی کشور در حال کاهش است

فارس، عادل آذر رئیس مرکز آمار ایران در جلسه علنی امروز (یکشنبه) پارلمان به ارائه گزارشی از سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 پرداخت و اظهار داشت: این سرشماری آبان ماه سال گذشته به مدت 20 روز اجرا شد و تلاش کردیم شیوه‌ها و روش‌های مدرن را در آن مورد استفاده قرار دهیم تا بتوانیم در سرشماری سال 1395 از این روش‌ها استفاده کنیم که خوشبختانه نتایج خوبی هم به دست آمد.

وی افزود: در سرشماری سال 90 حدود 114 هزار نفر مشغول بودند که 54 هزار نفر آنان فقط مامور آمار‌گیری بودند و حدود 800 نوع گزارش در سراسر کشور منتشر کردند.

رئیس مرکز ملی آمار ایران با بیان اینکه کل جمعیت کشور در سرشماری سال 90 به 75 میلیون و 150 هزار نفر رسیده است، گفت: 50.4 درصد از این رقم را آقایان و 49.6 درصد از این رقم را خانم‌ها تشکیل می‌دهند و 71 درصد جمعیت کشور شهرنشین و 29 درصد جمعیت نیز روستایی هستند که این مسئله نشان می‌دهد روستاهای ما به شدت با کاهش جمعیت مواجه شدند.

«جمعیت کشور ما از 33 میلیون نفر در سال 1355 به 75 میلیون نفر در سال 1390 رسیده است و در بدو تولد در مقابل هر 105 کودک پسر، 100 کودک دختر وجود داشت که الان در برابر 102 مرد، 100 زن وجود دارد که این مسئله نشان می‌دهد امید به زندگی به شدت بالا رفته است و در آقایان به 72 سال و در خانم‌ها به 74.6 سال رسیده است؛ جمعیت 75 میلیونی ایران در 21 میلیون و 185 هزار خانوار هستند و این موضوع نشان می‌دهد که بعد جمعیت در حال کاهش است یعنی خانوارها حاضر نیستند فرزند بیشتری داشته باشند.»

وی ادامه داد: در سال 1390 هر خانوار 1.5 فرزند داشت اما رشد جمعیتی کشور به شدت کاهنده است و از طرفی نیز جمعیت خانوار‌ها در حال کاهش است؛ رشد جمعیتی در برخی استانها جای تامل دارد، در استانهای ایلام، اردبیل و لرستان رشد جمعیتی سالانه بسیار کاهش یافته است و این موضوع بیشتر از مهاجرت نشات می‌گیرد اما در مقابل استانهایی مانند البرز و تهران رشد جمعیتی بالایی داشتند که این امر نشان دهنده مهاجرت‌پذیر بودن این شهرهاست.

رئیس مرکز ملی آمار ایران با تاکید بر اینکه هم‌اکنون اوج بهره‌وری جمعیتی ماست، تصریح کرد: اگر درست برنامه‌ریزی کنیم، زیرساخت‌های مناسبی را فراهم و شغل مناسبی را برای افراد ایجاد کنیم، با توجه به سطح تحصیلات موجود در کشور، می‌توانیم بهره‌وری بسیار بالایی از جمعیت کشور داشته باشیم که این افراد متولدین دهه 60 هستند.

وی با ذکر این نکته که متولدین دهه 60 حاضر نیستند فرزند زیادی داشته باشند، تصریح کرد: سرشماری سال 90 نسبت به سال 85 نشان می‌دهد که ما همچنان کشوری مهاجر‌پذیر هستیم؛ تعداد جمعیت افغانی موجود در کشور در سال 90 به یک میلیون و 452 هزار نفر و جمعیت عراقی‌ها از 44 هزار نفر در سال 85 به 52 هزار نفر در سال 90 رسیده است.

عادل آذر در بخش دیگری از سخنانش متذکر شد: سن اولین ازدواج در سال 55 برای مردان 24 و برای زنان 20 سال بود اما هم‌اکنون این امر در مردان به 27 سال و در زنان به 23.5 سال رسیده است.

وی با تاکید بر اینکه سطح سواد در کشور بالا رفته است، گفت: در سال 90 حدود 10 میلیون و 400 هزار نفر در کشور دارای تحصیلات دانشگاهی، عالی و حوزوی بودند و برای اولین بار در سال 90، درصد برخورداری خانم‌ها از تحصیلات عالی از آقایان بیشتر بود.

وی با بیان اینکه مرکز آمار ایران به عنوان یک نهاد حرفه‌ای و مستقل عمل می‌کند، گفت: تمام سرشماری‌ها در کشور در انحصار مرکز آمار ایران است.

وی اضافه کرد: از سال 85 تا سال 90، میزان برخورداری خانوارها از رایانه، از 22 درصد به 33 درصد افزایش یافته است؛ طبق سرشماری انجام شده، 87 درصد خانوارها در کشور با گاز طبیعی پخت و پز می‌کنند و میزان برخورداری از آب گرم در کشور نیز 78 درصد است.

عادل آذر همچنین یادآور شد: در حوزه مسکن در کشور کار بسیار ارزشمندی انجام شده است؛ از سال 1385 تا 1390، حدود 4 میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته شده که خانوارها در آنها زندگی می‌کنند و هم‌اکنون نیز یک میلیون و 600 هزار واحد مسکونی خالی در کشور داریم که بر این اساس هر سال یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته شده است و هم‌اکنون به ازای هر 1.1 واحد مسکونی، یک خانوار در کشور داریم که اتفاق بسیار خوبی است.

رئیس مرکز ملی آمار ایران در ادامه سخنانش با اشاره به دغدغه‌های مطرح شده از سوی رهبر معظم انقلاب مبنی بر لزوم افزایش جمعیت کشور، گفت: ما وظیفه داریم اطلاعات دقیق و شفافی در اختیار شما قرار دهیم و 4 سناریو برای رشد جمعیتی کشور پیش‌بینی کرده‌ایم.

رئیس مرکز آمار ایران با بیان اینکه هم‌اکنون میزان باروری در کشور 1.9 درصد است که در بدبینانه‌ترین حالت حدود 40 سال بعد به 1.3 می‌رسد و در خوشبینانه‌ترین وضعیت نیز به 2.1 می‌رسد که در دو حالت جمعیت کشور از 91 میلیون نفر کمتر و از 102 میلیون نفر بیشتر نمی‌شود؛ بنابراین اینکه می‌گویند جمعیت ایران به 300 میلیون نفر یا به 350 میلیون نفر می‌رسد درست نیست و روی آن خط قرمز بکشید.

عادل آذر همچنین یادآور شد: بررسی‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که اگر گروه تمرکز و برنامه ریزی را روی سن 20 تا 24 سال بگذاریم، می‌توانیم بسیاری از دغدغه‌ها را پوشش دهیم؛ مرکز آمار ایران نیز معتقد است که باید در سیاست‌های جمعیتی کشور تجدید نظر شود از این رو حتما بایستی به سمت یک کانون تحلیلی و تصمیم‌گیری پیش رویم اما نباید جمعیت را تک بعدی نگاه کنیم.

رئیس مرکز ملی آمار ایران در خاتمه خاطرنشان کرد: رشد جمعیت کشور بدون توجه به بخش‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی امکان‌پذیر نیست و اگر این موارد را در نظر نگیریم، با چالش‌های مهمتری روبرو می‌شویم؛ ما در 30 یا 40 سال آینده با 2 چالش مواجه هستیم، یکی چالش تحصیلات، دانشگاه، شغل و ازدواج افراد جوان و دیگری چالش سالمندان و حمایت از آنان، که باید برای این دو موضوع برنامه‌ریزی‌های مناسب انجام شود.