تریبون مستضعفین- آنچه در ادامه
میخوانید یادداشت پارسا همدانی (کارشناس ارشد روانشناسی بالینی) در آخرین
شماره ماهنامه سپیده دانایی است. سپیده دانایی در شماره شهریورماه خود
پروندهای را با عنوان «سلام بچه» به بررسی جوانب مختلف فرزندآوری و افزایش
جمعیت اختصاص داده است.
آیا پدر و مادر شدن فواید روانشناختی دارد؟ این فواید چه هستند و چگونه تاثیر میگذارند؟
بچهدار شدن از شگفتانگیزترین و
جذابترین تجربیات بشری است. پژوهشگران در تحقیقات خود دریافتهاند
خانوادههایی که صاحب فرزند هستند بیش از خانوادههای بدون فرزند از زندگی
لذت میبرند و احساس خوشبختی بیشتری میکنند. نتایج تحقیقات پژوهشگران
دانشگاه بریگهام یانگ آمریکا بر روی ۲۰۰ هزار خانواده از ۸۶ کشور جهان بین
سالهای ۱۹۸۱ و ۲۰۰۵ نشان میدهد که داشتن فرزند:
موجب کاهش فشار خون میشود.
تمایل والدین به یادگیری را افزایش میدهد.
باعث عاقل ماندن والدین میشود.
عذر و بهانهی خوبی برای دور کردن مزاحمان است.
بر اعتماد به نفس والدین میافزاید.
درک زیباییها را امکانپذیر میسازد.
شادی را برای والدین به ارمغان میآورد.
دقت والدین را در کوچکترین اقدامات حتی در پارک خودرو بالاتر میبرد.
در کل، به عقیدهی پژوهشگران، داشتن
فرزند یک سرمایهگذاری بلندمدت برای خوشبختی والدین است. موارد بیانشده،
تنها مزیتهای والد شدن نیست. در زیر برخی دیگر از فواید روانشناختی پدر و
مادر شدن آمده است.
مادر و پدر میشوید. شاید تعجب کنید که
چرا ما این امر بدیهی را یکی از فواید داشتن فرزند ذکر میکنیم. جواب ساده
است: پدر و مادر شدن احساسی است که خیلیها میخواهند آن را تجربه کنند،
زیرا آنها را مهم و زیبا فرض میکنند و واقعاً هم همینطور است. این مسئله
بهویژه در زنان صادق است، زیرا بدن آنها برای تغذیه و پرورش کودکان ساخته
شده است.
کودک درون شما فعال میشود. وقتی با
صدای بچگانه حرف میزنید، مدام جغجغه را تکان میدهید یا شکلک درمیآورید،
احساس سبک بودن و بهتر بگوییم، کودک بودن به شما دست میدهد. از ته دل
میخندید. خنداندن نوزادتان شما را معتاد به خنده و شادی میکند. انگار
میخواهید دوباره کودک شوید. این احساس کودکانه برای شما شادیهای کوچک اما
عمیق و تأثیرگذار به ارمغان میآورد.
به محیط اطراف خود بیشتر توجه میکنید و
بیشتر یاد میگیرید. در ابتدا شاید برای خوابیدن، بیرون رفتن برای خرید
وسایل خانه، گشتوگذار در بازار یا شرکت در میهمانیها دچار محدودیت بشوید،
ولی بهزودی زندگی قدیمی شما جای خودش را با احساس متفاوتی عوض میکند،
بهطوری که بیشتر به محیط اطراف خود توجه میکنید تا همهی اطلاعات مورد
نیاز را برای رشد بچه خود پیدا کنید. مثلاً اگر به پارک میروید، به نوع
برخورد والدین دیگر با فرزندانشان بیشتر توجه میکنید یا شاید برای کسب
تجربه با آنها همصحبت شوید. همینطور که بچه بزرگ و بزرگتر میشود، شما
بهترین کتابداستانها را پیدا میکنید، موزههای بچگانه را میبینید، پارک
میروید، کمکم اسم کتابفروشیهای محل را یاد میگیرید و نگهبان پارک را
میشناسید. این موارد باعث میشود که محیط اطراف خود را بهتر بشناسید و
دائماً در پی یادگیری بیشتر باشید.
روابط و حمایتهای اجتماعی شما
گستردهتر میشود. شاید آمدن یک تازهوارد کوچک به خانهی شما باعث شود که
در رفتن به برخی محافل دچار محدودیت شوید، اما در مقابل همین تازهوارد
علتی میشود تا شما دوستان جدیدی پیدا کنید که شاید بتوانند دوستان
خانوادگی خوبی برای شما بشوند. مثلاً با شرکت در یک کلاس فرزندپروری شما با
مادران همسنوسال خودتان آشنا میشوید و میتوانید با آنها دوست شوید.
همچنین، وجود کودک باعث میشود که برخی از اعضای خانواده بیشتر به شما توجه
و سعی کنند در امور مختلف شما را یاری کنند. در نتیجه، میزان بیشتری از
حمایت اجتماعی دریافت خواهید کرد که همین در افزایش سلامت شما مؤثر است.
احساس همدلی و درک بیشتری خواهید کرد.
وقتی خودتان مادر و یا پدر میشوید، بهتر میتوانید سایر مادرها و پدرها از
جمله والدین خود را درک کنید. وقتی در تاکسی مینشینید و صدای گریهی
بچهی مسافر بغلی را میشنوید، بهجای احساس خشم، احساس همدلی میکنید.
مادر یا پدر بودن کمک میکند که به کمک مادر و پدرهای دیگر بروید. احساس
همدلی و محبت شما است که باعث میشود بزرگ شوید و رشد کنید. این زیباست.
وقتهای زندگی خودتان را بهتر پر
میکنید. یاد روزهای قدیم بیفتید که زمان میگذشت و شما فکر میکردید من
تمام روز را چه کار کردم. مادر و پدر بودن به شما کمک میکند تا اوقات
زندگیتان را پر کنید، آن هم پر از شادی و احساس زیبای مادر یا پدر بودن.
شادی شما افزایش مییابد. با وارد شدن
یک تازهوارد به زندگی شما پر از هیجان و سرزندگی میشود و میتوانید لحظات
شادی را برای خود و خانوادهتان به همراه بیاورید. وقتی کودک شما کارهای
عجیب و غریب انجام میدهد، وقتی کلمات را اشتباه بیان میکند و وقتی به طرف
آغوش شما میدود شادی را در درون خود احساس میکنید که شاید تا به حال
مانند آن را تجربه نکرده بودید.
احساس بودن و بقا را خواهید یافت. وقتی
کودک خود را در آغوش میگیرد، کودکی که از پوست و خون شما است، احساس
ماندگار بودن و بقا میکنید، احساسی که به شما کمک میکند قدمهای خود را
به سوی آیندهای روشنتر بردارید.
کسی را خواهید داشت که بتوانید
تجربیاتتان را به وی منتقل کنید و احساس زایندگی کنید. افرادی که صاحب
فرزند هستند احساس زایندگی بیشتری میکنند. وقتی والدین از فرزندان خود
مراقبت و آنان را راهنمایی میکنند، درواقع از نیازهای خود چشمپوشی
میکنند تا توانایی خود را برای مراقبت از نسل آینده گسترش دهند. این
سرمایهگذاری احساس زایندگی و مولد بودن را به همراه خواهد داشت، احساسی که
لازمهی رشد در دوران بزرگسالی است.