سیاست انگلیس درقبال تخریب مزار ائمه بقیع

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه فارس، هشتم شوال به «یوم الهدم» مشهور است، روزی که قبرستان بقیع با وجود داشتن حرم مقدس امامان معصوم(ع) توسط عده‌ای وابسته به دشمنان اهل‌بیت عصمت و طهارت به کلی ویران شد و تبدیل به مخروبه شد.

با وجود اینکه نزدیک به نود سال از این فاجعه می‌گذرد، ولی هنوز اطلاعات و مستندات کاملی از این اتفاق در دست نیست، بنابراین ضرورت تبیین جزئیات این اتفاق و تشریح علل هتک حرمت معصومین (ع) در سرزمین وحی و دیگر کشورهای اسلامی احساس می‌شود.

به همین منظور وبلاگ بهشت بقیع به بررسی «حال و هوای ایران در زمان اسائه ادب به مدینه منوره» پرداخته است که در ادامه می‌آید: 

در ایران برای اولین بار خبر حمله به مدینه منوره به تاریخ 4 شهریور سال 1304 شمسی منتشر شد، این خبر را خبرگزاری رویتر به نقل از بیت‌المقدس منتشر کرد، در این تلگراف آمده بود: «... وهابی‌ها به سمت مدینه حمله‌ور شده‌اند، دو روز قبل بمباران شروع شده و در نتیجه خرابی‌های بسیاری وارد آمد، گنبد مسجد بزرگی که مدفن حضرت رسول(ص) است، آسیب دیده و مسجد حمزه، عموی حضرت پیغمبر(ص) خراب شده است.

بعضی از روزنامه‌های ایران مانند، روزنامه «شفق سرخ» به شماره 371 این خبر را منتشر کردند، اما خبر برای اولین بار و به صورت رسمی در مجلس شورای ملی شنیده شد، یک روز بعد، یعنی در تاریخ 5 مرداد سال 1304 مطابق با 7 صفر 1344 قمری، رضا پهلوی که در آن زمان ملقب به سردار سپه رضا رئیس الوزرا بود، در محل مجلس شورای ملی، موضوع اسائه ادب به حرم نبوی را متذکر شد، وی که در آن زمان، هنوز به سلطنت نرسیده بود، چنین بیان داشت:

«دیروز در بى‏سیم برلن و امروز در رویتر بعضى از اخبارات رسیده است که فوق‌‏العاده اسباب نگرانى است، اخبار رویتر این است که عرض مى‌‏کنم، بیت‌المقدس 22 اوت از منبع موثقى اطلاع داده است که وهابی‌ها به مدینه حمله کرده‌‏اند و بمباران دو روز قبل شروع شده و خرابى زیادی به بار آمده است به طوری که به گنبد مسجد بزرگ که در آن مقبره پیغمبر(ص) قرار دارد، صدمه وارد شده و مسجد حمزه عموى پیغمبر(ص) به کلى خراب شده است، اگر چه بنا به امرى که شد وزارت خارجه فوراً درصدد تحقیق برآمد که مدرک صحیحى به‌دست بیاید، ولى از نقطه‏ ‏نظر اهمیت بنده لازم دانستم به عرض مجلس شوراى ملى برسانم تا در این موقع اگر صلاح بدانند از طرف مجلس کمیسیونى تشکیل شود که با موافقت نظر دولت بر این کار رسیدگى کنند».

البته هجوم وهابیان به شهرهای مختلف شبه جزیره عربستان سوابق دیگری داشت، مثلًا حدود یک سال قبل در تاریخ 26 شهریور 1303 شمسی مطابق با 18 صفر 1343 قمری، شریعتمدار دامغانی از اعضای مجلس چنین نطقی را بیان داشته است:

«البته خاطر عموم نمایندگان محترم از قضایاى اخیری که در طائف و مکه واقع شده مستحضر است تلگرافى می‌کنند: اهالى مکه و مسلمین اعم از ایرانى و اهل مکه و غیره و استرحام می‌کنند از عموم مسلمین دنیا از حملاتی که وهابی‌ها به اینجا کرده‌اند، همه می‌دانند که وهابی‌ها یک مردمانى هستند که یک از قسمت از صحراهاى جزیره‌العرب را اشغال کرده و معتقد به هیچ دیانتى نیستند و پیغمبر هر قومى را شیخ آن قوم می‌دانند، در چند سال قبل هم به بین‌النهرین حمله کرده و خرابی‌هاى زیادى وارد آورده‌اند و مخصوصاً با مقابر متبرکه و مشاهده مقدسه ضدیت کاملى دارند و جدیداً به طائف حمله و آنجا را خراب کرده و قبر ابن عباس را که در طائف بوده است، ویران کرده‌اند و این طایفه با کلیه ادیان طرف هستند و می‌گویند: «ان العصا یضرو ینفع و ان محمداً لا یضرو لا ینفع» یا اینکه هر یک قرآن را حرز خود و همراه دادند، مع‌هذا معتقد به دیانت اسلام نیستند، فقط معتقدند که شیخ شأن حکم پیغمبر را دارد و شیخ هر قوم مثل پیغمبر هر قوم است، بنده خواستم به واسطه حملاتی که با اهل مکه و مسلمین کرده‌اند، از نقطه نظر همدردى به نام مجلس اظهار تأسف کرده و به عرض آقایان برسانم که اینها تا چه حد تجاوز کرده‌اند».

...اما آن چیزی که به قطع یقین رخ داده بود، تیراندازی مهاجمان به گنبد سبز نبوی بوده است، مهاجمان به جهت مقاومت مردم مدینه در بیرون قلعه شهر منتظر بوده و برای تحت فشار قراردادن مردم اقدام به تیراندازی‌های بی‌هدف کرده‌اند، البته در این تیراندازی‌ها عمدی نیز وجود داشته است، مجلس برای روشن‌تر شدن مسئله، از رئیس الوزرا می‌خواهد گروهی به عنوان نماینده به حجاز سفر کرده و واقعیت ماجرا را گزارش دهند، اما علما و مردم ایران به سبب رسیدن این اخبار غم‌انگیز و در پی اعلام رسمی دولت در 16 صفر، عزای عمومی اعلام کرده و همانند روزهای تاسوعا و عاشورا، دستجات سینه‌زنی و عزاداری در کوچه و خیابان‌ها به راه افتاده و مویه‌کنان عزاداری می‌کردند، در تمام شهرهای مهم ایران این عزاداری تشکیل شده و گزارش آن به مرکز اعلام شد، حتی در بعضی از شهرها جماعت اهل سنت نیز در این مراسم شرکت کردند.

...وهابیان در حدود ماه محرم‌الحرام سال 1344 قمری مدینه را محاصره کردند و در زمان ورود هیئت ایرانی به مدینه، هنوز گنبد ای قبرستان بقیع سالم و دست نخورده بوده است، مردم مدینه حدود ده ماه مقاومت جانانه‌ای داشته‌اند تا اینکه نهایتاً در اواسط رمضان سال 1344 قمری، وهابیان وارد مدینه طیبه شده و پس از یک سری اقدامات حیله‌گرانه و همچنین تعزی مردم و تهدید، در هشتم شوال وارد قبرستان بقیع شده و شروع به تخریب حرم ائمه بقیع (ع) و دیگر گنبدها و حرم‌های آن مکان مقدس کردند، آن چیزی که کمتر به آن توجه شده است، آن است که تخریب قبرستان بقیع چند روز به طول انجامید و به نظر می‌رسد حرم ائمه بقیع، اولین حرم تخریب شده باشد و این اقدامات تا حدود هشت روز به طول انجامید و هیچ یک از مردم مدینه در این اقدامات شرکت و همکاری نداشته‌اند.

وهابیان از ابتدا با دولت بریتانیا روابط حسنه‌ای داشتند و می‌توان سبب این حادثه را در دولت‌مردان بریتانیا جستجو کرد، جالب آن‌که دولت بریتانیا که به نوعی خالق عبدالعزیز در نجد و حجاز بوده است، در برخورد با حادثه تخریب بقیع، عکس‌العمل جالبی را از خود نشان می‌دهد، کنسولگری این دولت در فارس طی یک نامه رسمی به دولت ایران بیان می‌دارد: «دولت بریتانیا به جهت هم‌دردی با مردم ایران در این حادثه غم انگیز و اسائه ادب به مسجد پیامبر اسلام(ص) پرچم‌های خود در کنسولگری را نیم افراشته قرار می‌دهد».