او کشتيگيري است که هيچکدام از مردان قويهيکل و تنومند ايران موفق به
شکستش نشدند. آخرين شانسمان نيز در لندن امتحان شد که جواب منفي بود.
ميگويند
در دنياي ورزش قهرماني هر از گاهي يک بار ستارههايي ميآيند و به نابغه
آن رشته ورزشي تبديل ميشوند. در اين شرايط کمتر کسي توان شکست آنها را
دارد و ساير ورزشکاران آن رشته در رقابتهاي بزرگي همچون مسابقههاي جهاني و
بازيهاي المپيک، تنها به مدالهاي نقره و برنز ميانديشند. گويا آرتور
تايمازوف ازبکستاني نيز يکي از آنهاست؛ حداقل براي ما ايرانيان که اينطور
بوده است.
پيشينهاي شنيدني از تايمازوف
در همان سالهاي
اوليه فروپاشي شوروي بود که آرتور تايمازوف کمکم در کشتي رشد ميکرد. او
در سالهاي پاياني دهه 90 ميلادي به يکي از بهترينهاي کشتي روسيه بدل شده
بود و در کنار ديويد موسلبز اسلواکيالاصل که براي روسيه کشتي ميگرفت، از
بهترينها بود. با اين اوصاف بازيهاي المپيک سيدني تأثير زيادي در زندگي
ورزشي او داشت. وقتي براي بازيهاي سيدني ديد جايي در تيمملي روسيه ندارد و
آنها موسلبز را انتخاب کردهاند، به کشور تازه متولدشده ازبکستان رفت و در
قالب تيمملي اين کشور در المپيک سيدني حاضر شد. او در سيدني همه را با
قدرت از پيشرو برداشت تا در فينال به موسلبز برسد اما گويا سران پشتپرده
تصميم گرفته بودند تا اين طلا به روسيه برسد. نقل ميشود که يکي از بزرگان
ازبکتبار روسيه از تايمازوف خواست تا طلا را به روسيه هديه بدهد و گويا او
نيز مجبور به انجام اين کار شد. بدين ترتيب تايمازوف زندگي ورزشياش را
در ازبکستان شروع کرد.
بازيهاي آسيايي 2002 بوسان
نخستين
روياروي تايمازوف با کشتيگيران ايراني به سال 1998 بازميگردد. او در
بازيهاي دانشآموزان جهان در مسکو، ياسر نورزايي را در وزن 95 کيلوگرم
شکست داد اما يکي از اولين مدالهاي طلايي که از ايران گرفت در بازيهاي
آسيايي بوسان بود. عباس جديدي – نايبقهرمان المپيک 1996 آتلانتا و قهرمان
جهان در سال 1998- در فينال بازيهاي آسيايي به تايمازوف رسيد. او بهخوبي
تايمازوف 23 ساله را ميشناخت. جواني که در فينال بازيهاي المپيک سيدني به
موسلبز بازانده شده بود و يک پله بالاتر از او در ردهبندي ايستاده بود.
جديدي که 10 سالي از حريفش بزرگتر بود خوب ميدانست با چه کسي کشتي
ميگرد. جديدي يک بار او را برده بود اما سال قبلش در رقابتهاي جهاني به
اين کشتيگير قدر ازبک باخته بود. رقابت آغاز شد و در چشم به هم زدني
همهچيز به پايان رسيد. رقابت به دو دقيقه هم نکشيد که تايمازوف 10 امتياز
از جديدي گرفت و به او فهماند که بايد به همان مدال نقره بسنده کند. اين
اولين طلايي بود که او در يک رويارويي مهم از ايران گرفت.
المپيک 2004 آتن
عليرضا
رضايي، دلاور سنگينوزن ايران با کشتيهاي خوب توانسته بود به فينال
فوقسنگين کشتي آزاد در بازيهاي آتن برسد. از طرفي ديگر هم کسي فيناليست
نشده بود جز آرتور تايمازوف ازبک. درست است که رضايي سابقه شکست او را
نداشت اما اين اميد بود که انتقام شکست عباس جديدي در بازيهاي بوسان،
اينبار از غول سنگين وزن دنيا گرفته شود. با اين تفکر قهرمان بازيهاي
آسيايي بوسان و مردي که سه سال از تايمازوف بزرگتر بود، وارد دايره طلايي
کشتي شد تا خودش نيز پس از اين رقابت طلايي شود اما اينبار نيز نه تقدير،
بلکه قدرت و توانايي بالاي تايمازوف يک طلاي باارزش را از ايران گرفت و به
ما گفت که به همين مدال نقره راضي باشيم. تايمازوف اينبار هم نگذاشت زمان
رسمي رقابت به پايان برسد. عليرضا رضايي در کوتاهترين زمان ضربه فني شد.
البته راضي هم بوديم چراکه رضايي برنز جهانياش را به نقره المپيک تبديل
کرده بود.
بازيهاي آسيايي 2006 دوحه
باز هم به يک فينال
ديگر رسيديم که يک طرفش آرتور تايمازوف قرار داشت؛ فينال دسته 120 کيلوگرم
بازيهاي آسيايي 2006 قطر. ديگر از بس از تايمازوف شکست خورده بوديم، همه
علاقهمندان به ورزش او را ميشناختند و آرزو داشتند اينبار جوان قدرتمند
مازندراني حريف او شود. اين جوان کسي نبود جز فردين معصومي. معصومي پيش از
رقابت وقتي داوران در حال اعلام نام او بودند همانجا روي تشک با آنهمه
وزن چنان پشتکي زد که همه سالن را به وجد آورد. ابتداي رقابت دليل اين کار
برايمان مشخص نبود و ميگفتيم شايد ميخواهد با اين کار قدرت بدنياش را
به حريف نمايش دهد. به هرحال رقابت شروع شد و اينبار نيز سنگينتر از
هميشه به تايمازوف باختيم. او اينبار هم نگذاشت مسابقه به اتمام برسد که
به امتياز 11 رسيد. در آن لحظه بود که فهميديم چرا معصومي اول رقابت پشتک
زد. اين هم يک مدال طلاي ديگر که از دست ايران پريد. البته اين رقابت چهار
سال بعد در دور مقدماتي بازيهاي آسيايي گوانگژو نيز تکرار شد و باز فردين
معصومي مدال طلا را بهخاطر تايمازوف از دست داد. اين دو مدال طلا نيز
ميتوانست در تاريخ ورزش ايران بدرخشد.
و شکستهاي بعدي...
اين
شکستها تنها بخشي از شکستهاي ايران برابر تايمازوف است. در سالهاي اخير
نيز نسل جوانتر کشتيگيران سنگينوزن نيز نتوانستهاند حريف او شوند. او
سال پيش در رقابتهاي گزينشي المپيک نيز توانسته بود پرويز هادي را شکست
دهد و در بازيهاي لندن نيز کميل قاسمي را البته اينبار با سختي شکست داد.
کميلي که عليرضا رضايي در کنار تشک او را هدايت ميکرد و به برنز المپيک
رسيد. بدين ترتيب در يک دهه اخير هيچکدام از قهرمانان کشتي کشورمان
نتوانستهاند رقيب اين غول ازبک شوند. او تاکنون جديدي، رضايي و حتي فردين
معصومي را بازنشسته کرده و معلوم نيست اين بلاي آسماني چه زماني از سر
سنگينوزنهاي کشتي ايران رفع خواهد شد.
افتخارات تايمازوف
المپيک
مدال طلاي المپيک 2004 آتن
مدال طلاي المپيک 2008 پکن
مدال طلاي المپيک 2012 لندن
مدال نقره المپيک 2000 سيدني
مسابقات جهاني
مدال طلاي سال 2006
مدال طلاي سال 2003
مدال نقره سال 2001
مدال نقره سال 2010
مدال برنز سال 2007
بازيهاي آسيايي
مدال طلاي 2002 بوسان
مدال طلاي 2006 دوحه
مدال طلاي 2010 گوانگ جو
قهرماني آسيا
مدال طلاي سال 2000
مدال طلاي سال 2010