جمـع‌آوري 2 هـزار ميليـارد تومـان اسكنـاس

اين كاهش در حالي بوده كه تا پيش از اين طي دهه اخير هرگز ميزان اسكناس و مسكوك در دست مردم روند نزولي نداشته است.

بر اين اساس ميزان اسكناس و مسكوك در دست مردم در سال 81 بيش از 3.4 هزار ميليارد تومان، در سال 82 بيش از 3.8 هزار ميليارد تومان، در سال 83 بيش از 4.4 هزار ميليارد، در سال 84 بيش از پنج هزار ميليارد تومان، در سال 85 بيش از 6.1 هزار ميليارد تومان، در سال 86 بيش از 7.9 هزار ميليارد تومان، در سال 87 بيش از 15.7 هزار ميليارد تومان و در سال 88 بيش از 19.2 هزار ميليارد تومان بوده است.

علاوه بر اين، كاهش اسكناس و مسكوك در دست مردم در شرايطي بوده كه ميزان نقدينگي كشور طي سال 89 تا آذر ماه سال 90 از 294 هزار ميليارد تومان به 325 هزار ميليارد تومان افزايش يافته است.

از سوي ديگر مراجعه به آمارهاي اسكناس و مسكوك نزد بانك‌ها نشان مي‌‌دهد كه اين ميزان برخلاف ميزان اسكناس‌هاي در دست مردم روندي صعودي داشته است.

بر اين اساس در فصل نخست سال 90 ميزان اسكناس و مسكوك نزد بانك‌ها در حالي به 8.3 هزار ميليارد تومان رسيده كه اين رقم در پايان سال 89 بيش از 6.1 هزار ميليارد تومان و در سال88 نيز 3.8 هزار ميليارد تومان بود.

به نظر مي‌رسد كاهش 2.4 هزار ميليارد توماني ميزان اسكناس و مسكوك در دست مردم طي سه فصل نخست سال 90 با افزايش 2.2 هزار ميليارد توماني ميزان اسكناس و مسكوك نزد بانك‌ها طي يك فصل نخست سال 90 بي‌ارتباط نبوده است.

با وجود اين، جمع كردن پول از دستان مردم و حفظ آنها نزد بانك‌ها مي‌تواند يكي از راه هاي تسهيل كننده‌اي باشد كه در آينده بانك مركزي تعدادي از اسكناس‌ها را معدوم و در مجموع برنامه كاهش اسكناس عملي شود.

طبق اعلام مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی در حال حاضر در حالي سرانه‌ هر برگ اسكناس در ايران 95 برگ است كه اين ميزان در سال 1356 سرانه‌ 15 برگ بود.

به زعم پيمان قرباني، سرانه اسكناس در كشوري مثل تركيه زير 15 برگ و در حوزه‌ يورو اين رقم 40 برگ است و اين در شرايطي است كه بخش عمده‌اي از اسكناس‌هاي يورو خارج از حوزه‌ جغرافيايي اين واحد پولي است.

طبق اعلام مدير اداره بررسي و سياست‌هاي بانك مركزي هم‌اكنون تعداد اسكناس‌هاي موجود هفت ميليارد برگ است كه بانك مركزي قصد كاهش دادن آن را دارد. اين در حالي است كه شهريور ماه سال گذشته دبير كل بانك مركزي اعلام كرده بود كه بيش از هشت ميليارد قطعه اسكناس در كشور وجود دارد و سالانه 700 ميليون قطعه خارج مي‌شود.

با توجه به گلايه‌هاي مقامات بانكي به نظر مي‌رسد بانك مركزي برنامه كاهش اسكناس را در پيش گرفته و گويا با كاهش يك ميلياردي اسكناس ، بانك مركزي اين برنامه خود را وارد فاز اجرايي كرده است. آمارهاي جديد بانك مركزي نيز تاييد مي‌كند كه ميزان اسكناس‌هاي در دستان مردم كاهش يافته است.

مدير اداره بررسي‌ها و سياست‌هاي بانك مركزي در مورد برنامه بانك مركزي گفته بود: در گام اول هدف بانك مركزي اين است كه هفت ميليارد برگ اسكناس در گردش را به حدود چهار ميليارد برگ كاهش دهد. برنامه‌ دقيقي در سازمان توليد اسكناس و مسكوك در بانك مركزي ديده شده و هدف اين است كه در يك زمان مشخصي سرانه اسكناس‌ها را به حدود چهار ميليارد برگ برسانيم و از ظرفيت خالي ايجاد شده براي چاپ اسكناس‌هاي جديد استفاده كنيم.