پاسخ جوانی که منکر امام‌زمان(عج) بود

فارس، آیت‌الله سید عبدالجواد علم‌الهدی در سال 1309 هجری شمسی در مشهد مقدس به دنیا آمد. وی تحصیلات حوزوی را از سن 11 سالگی در حوزه علمیه «نواب» این شهر آغاز کرد و ادبیات، صرف و نحو، معانی و بیان، منطق، اصول فقه، تفسیر قرآن و عقاید کلامی نسبت به توحید، نبوت و معاد را فرا گرفت. 

 سید عبدالجواد در سال 1325 نیز به همراه برادرانش برای هجرت از خراسان، عازم قم شد و برای فراگرفتن تحصیلات قرآنی بالاتر، از اساتید حوزه علمیه قم بهره برد. وی سطح عالی دروس حوزوی را در محضر اساتیدی مانند آیت‌الله العظمی بروجردی(مدت 10 سال) در مدرسه فیضیه قم گذراند. علم‌الهدی به موازات درس آیت‌الله العظمی بروجردی، به همراه آیت‌الله شهید سعیدی از سال 1331 در درس استاد امام خمینی (ره) شرکت کرد و تا سال 1342 که ایشان را تبعید کردند از محضر حضرت امام بهره برد.

بخش دوم و پایانی گفت‌وگوی خبرنگار فارس با آیت‌الله سید عبدالجواد علم‌الهدی ناظر به سؤالات و مشکلات دینی روز جامعه است که مشروح آن در پی می‌آید.

* ارائه یک منبر خوب یکی از اصلی‌ترین مباحثی است که مردم از روحانیت، به ویژه در ماه مبارک رمضان انتظار دارند. به جز بحث مظلومیت مسلمانان میانمار، به نظر شما چه موضوع دیگری می‌تواند موضوع روز منبرها باشد؟

ـ به نظر بنده الان حساس‌ترین، لطیف‌ترین و جدید‌ترین بحث، بیداری اسلامی بانوان است، همین موضوعی که مقام معظم رهبری بیان کردند.

امام خمینی(ره)‌ نیز همین موضع را داشتند. صبحی که امام(ره) را دستگیر کردند حرکتی که در قم توسط وجود بانوان مقدس به یاری امام(ره) صورت گرفت همچنین در روز ششم ماه ذی‌الحجه سال 1366 حرکتی که از سوی بانوان به سمت مسجد‌الحرام شکل گرفت در آن زمان من همراه سایر مردان به سمت مسجدالحرام حرکت می‌کردیم از بالا دیدیم که به بانوان حمله کردند و آب جوش برسر آنها ریختند لذا حضرت امام(ره) همواره این زمینه‌ها را تقویت می‌کرد.

در هشت سال دفاع مقدس نیز بانوان نقش با اهمیتی داشتند؛ من معتقدم آنچه که جوان را به سوی جبهه‌ها حرکت می‌داد، مادرها بودند که فرزندانشان را برای حضور در جبهه‌ها تحریک می‌کردند.

بنابراین این بیداری اسلامی که خوشبختانه امروز مانند گلی تجلی کرده است حرکت مقام معظم رهبری، بسیار مؤثر است که به اخوی خودم (امام جمعه مشهد) گفتم از جانب من از آقا تقدیر کند که فرمایشات ایشان دقیق، حساس به موقع و حرکت‌انگیز است بدین معنا که طبقه جوان کشور‌های اسلامی وقتی می‌بینند مادر، خواهر و همسر جوانشان می‌خواهند بلند شده فریاد زده و خواستار تحقق حق خویش است به وجد می‌آید؛  خطبه حضرت زهرا (س) در مسجد و خطبه حضرت زینب (س) در بازار کوفه چقدر عظمت دارد که تمام بازار کوفه را متوجه و منقلب کرد، همچنین فرمایشات ام کلثوم در شام چقدر اثرگذار بود از این رو حرکت بانوان و بیداری و توجه دادن به طبقه جوان در این 35 کشور اسلامی که چندی پیش نمایندگان آنها به ایران آمده بودند ان‌شاء‌الله تاثیر ویژه و ممتازی داشته باشد.

* با توجه به شروع فصل گرما و تغییر نوع پوشش بانوان که گاهی با بدحجابی همراه است، توصیه‌ شما برای نحوه امر به معروف و نهی از منکر چیست، به گونه‌ای که نه تنها جزمی و قهری نباشد، بلکه موثر بیفتد؟

ـ تعبیر مقام معظم رهبری از تمام تعابیر، شیرین‌تر است. ایشان کلمه «عفاف» را به کار می‌برند و توصیه ایشان این است که عفاف داشته باشید یعنی بانوی جوان! تو که همسر عزیزی داری دیگر خودت را برای همسرت بیارای، حیف تو نیست که خودت را به دیگران بفروشی؟!

عفت یعنی نگهداری بانوی جوان از نگاه نامحرم و دوری از ملعبه دست نامحرمان شدن.

روایتی در این خصوص برای شما نقل می‌کنم: «ابن ام مکتوم» پیر مردی نابیناست که به محضر رسول‌الله(ص) می‌رسد غیر از حضرت زهرا(س) فرد دیگری در آنجا حضور ندارد. زهرای مرضیه(س) فورا از مجلس بیرون رفت، ابن ام مکتوم سؤالات خود را پرسید و رفت و سپس حضرت زهرا(س) بازگشت، حضرت رسول(ص) پرسیدند: دخترم! چرا رفتی؟ در حالی که می‌دانی ام مکتوم نابیناست و تو را نمی‌بیند!

حضرت زهرا (س) یک جمله حساسی فرمودند که بانوان و همسران جوان، معنای آن را خوب می‌فهمند. ایشان فرمود: رفتم که نباشم چرا که «إن لنساء ریاح».

یعنی بانوی جوان یک بوی مخصوصی دارد که اگر نامحرم متوجه آن شود، ممکن است به گناه افتد!

خداوند متعال در آیات سوره مبارکه نور می‌فرماید: «قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ؛ به مردان با ایمان بگو دیده فرو نهند و پاکدامنى ورزند»، «وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ؛ و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را [از هر نامحرمى] فرو بندند و پاکدامنى ورزند» این است معنای عفاف و تعبیر مقام معظم رهبری به عفاف در همین تعبیر است.

* بسیاری از جمعیت کشور ما را جوانان تشکیل می‌دهند، جوانانی که در فکر و عقیده دارای ایمان هستند اما گاهی در انجام مناسک مانند نماز خواندن سستی می‌کنند. به نظر شما ایراد کار کجاست و چه توصیه‌‌ای برای این جوانان دارید؟

ـ ایراد کار از این نظر است که بلوغ‌ها خصوصا بلوغ‌های زودرس شده‌اند و مسئله غرایض از جمله موانع به شمار می‌رود و از طرف دیگر هم احکام شرع مقدس، تکلیف‌آور است و انجام این تکلیف‌ها جلوی بعضی از آزادی‌ها را می‌گیرد. از جمله آزادی‌های بسیار دقیق، مسئله حرام و حلال است. جوان سعی کند مزد آنچه را که زحمتش را کشیده است را بگیرد و به درآمد دیگران تجاوزی نداشته باشد.

دانشگاه‌های ما دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری دارد اما وزارتخانه‌های ما جایی برای جذب و ساماندهی این نیروهای تحصیلکرده ندارند لذا این امر موجب می‌شود که حالت سرخوردگی برای جوان به وجود آید. او به دلیل امرار معاش و تامین مخارج زندگی به پول نیاز دارد و این مسئله باعث می‌شود او به سوی بی‌بند و باری کشیده شود و این رشته سر دراز دارد.

درس خارج آیت‌الله سید عبدالجواد علم‌الهدی

* عده‌‌ای معتقدند بعضی از گناهان نظیر دروغ و تهمت در جامعه رواج پیدا کرده است. فکر می‌کنید علت ارتکاب و شیوع این گناهان چیست؟

-ریشه این موضوع برای رسیدن به مقصودهای مالی و شهوانی و وعده‌های دروغ است، وعده‌های خلافی که بارها داده می‌شود و انجام نمی‌شود بسیاری از مؤسسات هستند که افرادی را با یک عشق و علاقه می‌آورند و بعد از مدتی، فرد دیگری را آورده و او را بیرون می‌کنند. بدین ترتیب با ورود افراد جدید، افراد قبلی از کار بی‌کار می‌شوند و این موجب ناراحتی جوانان است.

یکی دیگر از مشکلاتی که باعث می‌شود جوان به سوی گناه سوق داده شود مسئله طلاق میان دختر و پسر جوان است؛ یکی از کارمندان دادگستری با بیست هزار پرونده طلاق پیش من آمد و گفت: آقا فکری، دعایی کنید پرونده‌های دادخواست طلاق جوانانی که دوران عقد را سپری می‌کنند زیاد شده است؛ دختر را وادار کرده‌اند که برو مهریه‌ات را به اجرا بگذار و جوان امروزی هم دویست، سیصد یا هزار سکه ندارد که بدهد لذا باید به زندان برود. حال چه کسی این دختر را تحریک کرده است؟ می‌بینم متاسفانه نه تنها خواهر و مادر این خانم چیزی نگفته‌اند بلکه اطرافیانش او را تحریک کرده‌اند که این سرمایه‌ای برای توست چرا همسرت آن را نمی‌پردازد؟ و این یکی از بزرگترین گرفتاری‌های ماست که دولت هم نمی‌تواند کاری کند و پولی برای آن بپردازد.

* اثرات منفی ربا، نزول‌خوری و مال شبهه‌ناک در جامعه چیست؟ آیا این‌ها با هم رابطه طولی دارند یا در عرض یکدیگر هستند؟

-هر دو رابطه طولی و عرضی در این خصوص وجود دارد. بنده تنها طاغوت اول و دوم را به یاد دارم و به خاطر دارم حکومت اجنبی که بر سر کار آمد، بزرگترین خیانتی را که به بازار مسلمانان کرد ترویج ربا بود و متاسفانه آثار آن در جامعه ما ماندگار شده است.

امیرالمؤمنین علی(ع) می‌فرماید: «بدانید در آخر‌الزمان ربا آنچنان بازار مسلمین را پر می‌کند که هوا و فضا پر کرده است» ما تا چه اندازه به هوا و اکسیژن برای زنده ماندن نیاز داریم؟ ربا و نزول نیز به همین مقدار در جامعه رواج پیدا کرده است.

همچنین امام باقر(ع) فرمودند: «در آخر‌الزمان از پول‌ها و کسب‌های حرام، دو گرفتاری برای مردم پیدا می‌شود: نخست آنکه قیمت‌ها بالا می‌رود و سپس لذت میوه‌ها و غذاها از بین می‌رود»؛ سابقا میوه‌ها یک لطافتی داشت حالا گرانی به جایی رسیده است که هر مؤمن پاک کارمند و یا بازاری، اگر نخواهد آن حقوقی که به دست می‌آورد را با حرام مخلوط کند در رفع مایحتاج همسر و فرزندانش دچار مشکل می‌شود.

به فضل پروردگار، سه مؤسسه خیریه داریم، خدا می‌داند که بعضی از مواقع به دلیل گرانی برای تامین مایحتاج اولیه آنها می‌مانیم.

* در این احادیثی که عنوان کردید قید «آخر‌الزمان» را به کار بردید، لطفا توضیحاتی از ویژگی‌های این دوران بفرمائید.

ـ کتاب «معجم احادیث الامام المهدی(ع)» مجموعه احادیثی است که بر وجود مقدس حضرت مهدی(عج) اشاره دارد و مواردی از جمله؛ میلاد، علائم جسمانی، قد و قامت، سن، اینکه حضرت به کجا می‌رود و چه می‌کند و چگونه در آسمان‌ها حرکت می‌کند همگی در این کتاب آمده است.

امام زمان علیه‌السلام انگشتر حضرت سلیمان(ع) به دست دارد و عصای موسی(ع) نیز همراه اوست و تمام آثاری که حضرت عیسی(ع) داشته است در حضرت حاضر است و او اولین فردی است که با حضرت مهدی(عج) بیعت می‌کند.

درباره مسیحیت آمده است که وقتی مسیحیان، عیسی(ع) را همراه حضرت مهدی(عج) می‌بیند همگی دربست به امام زمان (ع) ایمان می‌آورند، کاتولیک، پروتستان و ارتدوکس یکجا متوجه وجود مقدس امام زمان(ع) می‌شوند و فقط یهود با ایشان می‌جنگد که امام زمان(ع) یهود را از فلسطین (خانه مادری حضرت) بیرون می‌راند.

امام زمان(ع) 120 سال همانند ابراهیم (ع) خلیل عمر می‌کند و تمام انسان‌ها به صورت یکنواخت به اسلام تشرف می‌یابند و تمام معادن زیرزمینی استخراج می‌شود. معدنی نمی‌ماند که همگی آشکار می‌شود و در چند سال اول وضعیت مردم طوری می‌شود که در روی کره زمین فقیری باقی نمی‌ماند.

جوانی تحصیلکرده در همین حوزه علمیه آمد و‌ به گفت هر چه فکر کردم یک آقایی به نام صاحب‌الزمان و امام زمان وجود دارد اما می‌بینیم هیچ نقشی ندارد.

*پاسخ شما چه بود؟

-به او گفتم: عزیزم شما اول توجه کن ببین آمدن حضرت بقیه‌الله کار خودش است یا کار خداوند؟ گفت: ممکن است کار خداوند باشد. به او گفتم: اگر کار خداست اندکی هم به خود فکر کنیم آیا این جمالی که خدا به تو عطا کرده است آیا تو آن را از خداوند درخواست کرده بودی؟ پاسخ داد: نه و گفتم آیا حاضری تمام تهران را به نام تو بزنیم تا یکی از چشمان زیبایت را به ما بدهی؟ جواب داد: خیر، گفتم: پس معلوم می‌شود سرّی در کار است که شما برای وجود خودت اینقدر ارزش قائل هستی! حال آیا این نظام جهان صاحب نمی‌خواهد، همیشه باید حکومتی با ظهور امام معصوم باشد چرا که بعضی از حکومت‌ها باطنی هستند، زمین‌ ما پر از ملائکه و اجنه و ارواح است و آنها صاحب می‌خواهند.

از این رو خداوند متعادل نیز یک عبدی از عباد خود را ذخیره کرده است که هم اکنون سن مبارک ایشان 1178 سال است. مگر خداوند حضرت عیسی(ع)، خضر(ع) و ادریس (ع) را نگه نداشته است؟ سپس آن جوان به فکر فرو رفت ...