لغو کنگره فلسفه در ایران ناشی از جهانی شدن تفکر تردید در علوم انسانی موجود می باشد

چندی پیش خبر لغو سمینار دو سالانه علوم انسانی توسط دولت انگلیس در دانشگاه لندن منتشر شد و در روزهای گذشته نیز شاهد لغو کنگره جهانی فلسفه در ایران از سوی یونسکو بودیم که نشان از وحشت غرب از پرداخت شیعی به مقوله فلسفه می باشد و همچنین کارشناسان جدیت شخص رهبر معظم انقلاب و تحرکات بین نخبگان حوزه و دانشگاه ایران اسلامی برای تحول علوم انسانی را بی ارتباط با این اتفاقات نمی دانند. حال پایگاه 598 برای بررسی و واکاوی بیشتر شبکه سازی غرب برای مواجهه با علوم انسانی اسلامی در گفتگویی با حجت الاسلام و المسلمین پیروزمند، قائم مقام دفتر فرهنگستان علوم اسلامی به این موضوع پرداخته ایم که در ادامه می آید:

دلیل تاکیدات رهبر معظم انقلاب بخصوص در سفر اخیر ایشان به قم  در باره لزوم ورود و پژوهش حوزه ها در پرداخت پویا به فلسفه را چگونه ارزیابی می کنید؟

همان طور که در فرمایشات رهبر معظم انقلاب هم بود به دلیل اینکه فلسفه پشتوانه استدلالی مباحث اعتقادی و پژوهشی تفکر شیعی را فراهم می کند و مقابله با امواج تفکر باطل و التقاطی که روبه تزلزل هم هست، تقویت بنیاد فلسفه حوزه می تواند حرکت مهمی در این خصوص باشد همچنین که حکما و فلاسفه ما در طول تاریخ شیعه همین نقش را به خوبی ایفا کردند و توانستند که از اعتقادات ناب شیعی در تاریخ متلاطم گذشته، محافظت کنند و طبیعتاً به دلیل اینکه اندیشه ورزی متوقف نمی شود  و ابزار های جدیدی را برای گسترش خود پیدا می کند طبیعی است که در نقطه مقابل از نظر کمی و  کیفی پرداختن به این مقوله را شاهد باشیم و به حدی که نه فقط پاسخگوی جریانات فکری باشد بلکه خودش بتواند به بستری برای جریان سازی در جهان تبدیل شود و این محقق نمی شود غیر از آن که فلسفه و این گرایش مباحث اندیشه ای ، اعتقادی و نظری در حوزه های علمیه تقویت بشود که این هم می تواند به شکل عقلی دنبال شود یا به شکل کلامی که از منابع روایی در خصوص مباحث اعتقادی مورد استفاده قرار بگیرد و تاکیدی که رهبری فرمودند ناظر بر این است که استوانه مستحکم فقه نباید حوزه های علمیه را از این جنبه غافل نماید.

علت تحریم های سازمان بین المللی  و بخصوص یونسکو را در خصوص کنگره جهانی فلسفه در ایران را در چه می دانید؟

یک بهانه ظاهری وجود دارد و این می باشد که جمهوری اسلامی با علوم انسانی برخورد سیاسی داشته است اما حرکت آنها از چند جهت مورد ابهام است . اصلاً زیر سوال بردن علوم انسانی غربی در جمهوری اسلامی امری سیاسی نیست و امری کاملا اندیشه ای و فکری است و دلیلش آن است که مورد تغییر قرار گرفتن علوم انسانی در جمهوری اسلامی مربوط به سال های اخیر نیست که چنین اتهامی را، فردی تحت تاثیر یونسکو بخواهد آن را هم اکنون بیان کند بلکه موضوع انقلاب فرهنگی و حتی تحول در علوم انسانی را حضرت امام رضوان الله تعالی علیه در سال 57 و 58 آن زمانی که بحث انقلاب فرهنگی بود مطرح نمودند و به دلیل اینکه آن اقدامات لازم و آن نتایج بایسته در این عرصه به دست نیامده و بلکه متقابلاً همان مفاهیم ترجمه شده غرب با هجم روز افزون در جامعه بست پیدا کرد و اندیشه جوانان ما را شکل داد و مبنای تصمیم و تدبیر در جامعه قرار گرفت و به دلیل اهتمام به سرنوشت کشور، رهبر معظم انقلاب این مقوله مهم را مجدداً مورد تاکید قرار دادند.

نکته دوم این است که اساساً موضوع علوم انسانی و تحول در آن مربوط به ایران نیست به دلیل اینکه تخریبی که علوم انسانی موجود در کشورها به وجود آورده کل دنیای اسلام و بالاتر از آن دنیای معاصر را دچار چالش نموده است و به اعتقاد ما به دلیل اینکه علوم انسانی با جهان بینی مادی اجین شده است با فطرت و کرامت انسانها ناسازگار است و ظرفیت تفسیر و تضمین عدالت را در جامعه ندارد به همین خاطر علی رغم کارآمدی هایی که از خودش نشان داده است بحران زا بوده ، هست و خواهد بود و این مسئله به صورت جهانی باید مورد توجه قرار بگیرد.

 به اعتقاد ما دنیای غرب به دلیل اینکه مشروعیت نفوذ فرهنگی خودش را در نقاط مختلف دنیا از طریق علوم انسانی کسب کرده است و با جهانی شدن تفکر تردید در علوم انسانی موجود در حقیقت مشروعیت خودش را متزلزل می داند و قدرت مواجهه با این پرسش بنیادی را ندارد از طریق این چنین واکنش هایی(لغو گنگره فلسفه در ایران) سعی در محدود سازی طرح این موضوع و سلب جرعت در ورود به این موضوع را دارد و طبیعی است که به دلایل بیان شده این مسئله پیش خواهد رفت تا زمانی که بنیان مشروعیت غرب فرو بریزد.

به نظر حضرتعالی این گونه برخورد ها نشان از سیر نزولی غرب و انزوای آنان نمی باشد؟

ناکارآمدی علوم انسانی موجود در اداره جوامع روز به روز به شکل بحران های اخلاقی ، امنیتی و اقتصادی شدت می گیرد بخصوص در کشورهایی که مهد به کارگیری این علوم می باشد و این نشانگر این است که غرب از درون با بحران علمی که همان مشروعیت غرب است روبه رو می باشد و به همین دلیل برای حفظ جایگاه پوشالی خودشان دست به چنین اقداماتی می زنند و تلاش می کند که هیمنه علمی خودشان را حفظ نماید.