جزييات پرونده حق پخش تلويزيوني ليگ برتر

با وجود برگزاري هفته نخست ليگ برتر و تنها 2 روزمانده به بازيهاي هفته دوم، هنوز مشكل ميان فدراسيون فوتبال و سازمان صداوسيما بر سر حق پخش تلويزيوني حل نشده و با اطلاعاتي كه به دست آمده بعيد است در يك روال منطقي قابل حل باشد. اين بعيد از آنجا نشات مي‌گيرد كه اختلاف مبلغ طرفين بسيار زياد و تقريبا نزديك به دو برابر رقم قرارداد فصل گذشته است.

** حق با كدام طرف است؟

حال بايد كدام طرف را در اين قضيه بيش از ديگري محق دانست؟ صداوسيما كه گويا معتقد است پرداخت همين مبلغ در ازاي پخش مسابقات كفايت كرده و نياز به دادن پاسخ بيشتر نيست! يا فدراسيون كه مي‌گويد عمده درآمد فوتبال در دنيا از حق پخش بوده اما با اين حال به حدود يك سوم از درآمد صداوسيما از محل آگهي‌هاي بازرگاني در جريان پخش بازيهاي ليگ قانع هستيم؟

** قرارداد حق پخش فصل گذشته 11/5 ميليارد تومان بود

در ماده 7 قرارداد فدراسيون و صداوسيما كه پيش از شروع رقابتهاي فصل گذشته ليگ برتر به مدت سه سال اما مشروط امضا شد، مبلغ 11/5 ميليارد تومان به عنوان حق پخش تلويزيوني براي سال اول تعيين شد. در اين قرارداد آمده كه صداوسيما موظف است اين مبلغ را در قالب چند قسط در طول بازيها پرداخت و تاكيد شده كه كل مبلغ تا پايان بازيها بايد پرداخت شود.

** چرا فدراسيون توانست قرارداد سه ساله را فسخ كند؟

با توجه به اينكه در اين قرارداد صداوسيما موظف بود تمامي مبلغ را تا پايان بازي‌ها بپردازد اما در اين پرداخت تاخير داشت. آخرين هفته ليگ يازدهم در 22 ارديبهشت برگزار شد و صداوسيما بايد آخرين قسط قرارداد به مبلغ 4 ميليارد تومان را در اين ماه پرداخت مي‌كرد اما آنها به تعهدشان عمل نكرده و با 2 ماه تاخير اين قسط را پس از پايان مهلت قرارداد در تير پرداخت كردند! همين مساله سبب شد تا فدراسيون مجاز باشد با تكيه بر موارد مشروط توافق شده، اين قرارداد را تنها به خاطر تاخير در پرداخت يك‌جانبه فسخ كند. به همين علت بود كه فدراسيون تا پيش از وصول آخرين قسط پارسال، درباره فسخ قرارداد و درخواستش براي فصل آينده موضع سكوت اختيار كرد.

** صداوسيما حاضر شده تنها 2/5 ميليارد تومان به رقم فصل گذشته اضافه كند

در قرارداد سه ساله فوق آمده كه سالانه مبلغ 2 ميليارد تومان به قرارداد اضافه مي‌شود. اما پس از موضع‌گيري‌ها و ايستادگي‌هاي فدراسيون در اين باره و ادعاي مبالغي بسيار بيشتر از ارقام فوق، صداوسيما حاضر شده 500 ميليون تومان به مبلغ توافق فصل جديد بيافزايد كه در مجموع 14 ميليارد تومان براي ليگ دوازدهم است.

** فدراسيون مدعي است صداوسيما 60 تا 70 ميليارد تومان از آگهي‌‌‌ها درآمد دارد

فدراسيون كه با افزايش قيمت‌‌ها در تمامي حوزه‌هاي اقتصادي ظاهرا نمود آن را در فوتبال و هزينه تيم‌هاي ملي هم ديده‌‌ و از طرفي مشخص نيست براساس چه معيارهايي و از سوي چه تشكيلات سازمان يافته‌اي قيمت بازيكنان فوتبال هم فوق‌العاده بالا رفت تا هزينه باشگاه‌ها چند برابر شود، به اين نتيجه رسيد تا از فرصت بدست آمده در نقض قرارداد از سوي صداوسيما استفاده كرده و قرارداد را فسخ كند تا بلكه براي فصل آينده توافق‌نامه سنگين‌تري با تلويزيوني‌ها داشته باشد. علي كفاشيان هم البته مي‌دانست وقتي برخلاف برخي مخالفت‌ها عهده‌دار رياست فدراسيون شد ممكن است ديگر از بعضي كمك‌هاي دولتي خبري نباشد و اگر مي‌خواهد فدراسيون را در مسير تعيين شده هدايت كند چاره‌اي جز احيا در سيستم درآمدزايي اين تشكيلات نخواهد داشت.

** اختلاف رقم فدراسيون و صداوسيما 10 ميليارد تومان است

اما فدراسيون از هفته‌ها پيش در كميته بازاريابي جديد خود تحقيقاتي را درباره ميزان درآمد صداوسيما از محل پخش آگهي‌هاي بازرگاني آغاز كرد. اين كميته در اين فرايند از برخي مسوولاني كه سابق بر اين در صداوسيما فعاليت داشتند هم كمك گرفت و دست آخر به مبلغ 60 تا 70 ميليارد توماني رسيد. فدراسيون معتقد است برنامه‌هاي ديگري از جمله برنامه 90 هم وجود دارد كه از مشتقات پخش بازي‌هاي ليگ تغذيه شده و خود به تنهايي درآمد فوق‌العاده‌اي براي صداوسيما دارد. بنابراين مبلغي در حدود 24 ميليارد تومان را براي قرارداد فصل آينده درخواست كرده است. فدراسيون در عين حال مدعي شده حاضر است در اين باره با صداوسيما تعامل هم داشته باشد.

دكتر غفاري عضو كميته بازاريابي فدراسيون به ايسنا گفته بود: " ما مي‌دانيم ارزش واقعي حق‌ پخش تلويزيوني بسيار بيشتر از مبلغ درخواستي جديدي است كه فدراسيون از صداوسيما طلب كرده اما در عين حال معتقديم بايد به مرور به ارقام واقعي نزديك شد و به يكباره نمي‌‌شود به آن رسيد."

اما غلامرضا بهروان سرپرست سازمان ليگ نيز در اين باره به ايسنا گفته بود: " حاضريم با صداوسيما تعامل خوبي درباره حل مساله حق پخش داشته باشيم اما آنها توجهي نمي‌كنند! "

سيدهادي آيت‌الهي نايب‌رييس اول فدراسيون هم در واكنش به افزايش قابل توجهي مبلغ درخواستي از سوي فدراسيون به ايسنا گفت: " درست است كه اين مبلغ را به طور قابل توجه افزايش داديم اما در مقابل حاضريم با صداوسيما تعاملاتي داشته باشيم."

** فدراسيون 18 تا 20 ميليارد تومان از فروش تبليغات محيطي درآمد دارد

در قراردادي كه سازمان ليگ به نمايندگي از فدراسيون با يك شركت تبليغاتي به امضا رسانده، سالانه مبلغي معادل 18 تا 20 ميليارد تومان براي هر فصل از رقابت‌هاي ليگ دريافت مي‌‌كند. البته شركت تبليغاتي طرف قرارداد درآمد 28 ميليارد توماني را از تبليغات ورزشگاه آزادي براي 40 مسابقه پرسپوليس و استقلال در هر فصل و تبليغات در ورزشگاه‌هاي شهرستاني پيش‌بيني كرده است. آنها به خاطر كاهش قابل توجه پخش تصاوير تابلوهاي تبليغاتي در جريان بازي تيم‌هاي استقلال و آلومينيوم هرمزگان درخواست غرامت 500 ميليون توماني از سازمان ليگ كرده‌اند. (شايد صداوسيما با آن اقدام خواست به فدراسيون كنايه بزند كه اگر ما بخواهيم،‌مي‌توانيم تصاوير تبليغات شما را پخش نكنيم! كه البته اين خلاف قرارداد طرفين است) آنها معتقدند نزديك به 70درصد از تصاوير پخش نشده است. با يك حساب سرانگشتي مي‌توان دريافت كه مجموع فروش تابلوهاي تبليغاتي در استاديوم آزادي در هر بازي حدود 700 ميليون تومان مي‌شود. ظاهرا فروش تابلوها در شهرستان‌ها هم به اندازه درصدي از اين مبلغ تعيين شده و نهايتا درآمد 30 ميلياردي را ايجاد مي‌كند. البته طرف قرارداد سازمان ليگ معتقد است بخش قابل توجهي از اختلاف مبلغ درآمد با پول پرداختي به فدراسيون صرف كارمزدها و كسور قانوني از قراردادها مي‌شود. اما در هر حال سوال اينجاست فدراسيون كه حدود 18 ميليارد از تبليغات محيطي درآمد دارد بايد چقدر از پخش تلويزيوني درآمد كسب كند؟

** آخر كار چه مي‌شود؟

ابهام بارز در جملات فوق موضوع "تعامل" است. هنوز كسي نمي‌داند منظور از تعامل تخفيف دادن فدراسيون به صداوسيماست يا دريافت پول در اقساط طولاني؟ يا گرفتن بخشي از حق درآمد پخش آگهي‌هاي تلويزيوني در جريان بازي‌‌ها؟ يا مواردي از اين دست. به هر حال آنچه همه ما از گذشته تاكنون در ذهن داريم اين است كه اكثر نهادها و دستگاه‌ها حتي فدراسيون‌ها كه بايد ماهيتي خصوصي داشته باشند، بعضا مستقيم يا غيرمستقيم در موارد حساس كه با طيف كثيري از جامعه مواجه مي‌شوند (مانند مورد فوق) نمي‌توانند كاملا مستقل تصميم‌گيري كنند. بنابراين اگرچه ايستادگي فدراسيون بر سر گرفتن حق پخش درخواستي‌اش در گذشته كم‌سابقه بوده اما مهم آخر كار است كه بايد ديد آيا اراده‌ محكمي وجود دارد تا دوربين‌هاي تلويزيوني را به ورزشگاه‌ها راه ندهد؟ هرچند آن وقت مهمترين جريان وزرشي كشور براي مردم پخش نمي‌نشود و در اين اوضاع و احوال گراني‌ها دست آخر مردم مجبور مي‌شوند تاوان اين كشمكش را بپردازند!

تكليف اين همه پول چه مي‌شود؟

همچنين با شنيدن مبالغ ميلياردي فوق و علم به اينكه باشگاه‌هاي به واقع دولتي ما همچنان به طور غيرمستقيم از يك درصد بودجه وزارتخانه‌‌ها براي ورزش ارتزاق مي‌كنند، پس آيا مي‌توان اميد داشت گذشته از حقوق تعريف شده باشگاه‌ها در اين موضوع و هزينه‌ تيم‌هاي ملي، بخش قابل توجهي از اين درآمدهاي ميلياردي صرف توسعه زيرساختها و پيشرفت واقعي فوتبال ملي شود؟

منبع: ایسنا