کروات چگونه به یک ارزش تبدیل شد؟

"صراط" - یکی از نماد های ضد ارزشی که با پیروزی انقلاب اسلامی به انزوا رفته و به عنوان نمادی غربی و طاغوتی، به زباله دان تاریخ سپرده شده است ، استفاده از "کراوات" در اماکن عمومی توسط مردان بود ، امری که متاسفانه در چند سال اخیر در برخی مراکز غیر دولتی ، شرکت ها ، بیمارستان ها و.... دوباره در حال باب شدن است .

این پدیده غربی که تاریخچه آن به دوران شکل گیری صهیونیست ها در اروپا باز می گردد، اندک اندک در اواخر قرن نوزدهم در میان بقیه ملل جهان، توسط لابی ها و سرمایه داران یهود، ترویج شده و به عنوان قسمتی از لباس مردمان غرب، رسما مورد استفاده قرار گرفت .

در ایران اولین مظاهر استفاده از کراوات، توسط برخی از سرسپردگان روشنفکرنمای غربی در اواخر دوران قاجار به چشم خورد و با تلاش زیاد رضا خان و نیز در حکومت پهلوی دوم، با الگوگیری از غربیان، بعنوان بخشی از لباس به مردم معرفی شده و مورد استفاده برخی نیز قرار گرفت ، هر چند مخالفت هایی با این پدیده وجود داشت و شهید بزرگوار، نواب صفوی(ره) آن را "افسار وابستگی به غرب " می خواند .

با تمام این تفاسیر پس از پیروزی انقلاب اسلامی کروات به عنوان یکی از بدعت های غربی از پیکره پوشش مردان ایرانی به تدریج حذف گردید و به عنوان یک ضد فرهنگ به آن نگاه شد اما با شروع پروژه تهاجم فرهنگی غرب علیه ایران ، این نماد ضد ارزش یک بار دیگر با رنگ و لعاب تجدد وارد برخی از مشاغل شد که به نظر می رسد عدم توجه به اشاعه فرهنگ آن در جامعه آثار مخربی را در آینده نزدیک برای فضای اجتماعی و فرهنگی جامعه به وجود بیاورد .

در همین رابطه در هفته گذشته جانشین فرمانده پلیس اظهاراتی داشت که موقعیت این نماد غربی را به مخاطره انداخت ، سردار احمدرضا رادان چند روز پیش با بیان اینكه در برخی از سازمان‌ها و بیمارستان‌های خصوصی به صورت سازمانی از كراوات استفاده می‌شود، گفت: "به روسای بیمارستان‌ها چند روزی فرصت داده می‌شود تا نسبت به جمع‌آوری این مسئله اقدام كنند " .

وی با بیان اینكه "كراوات، ترویج نمادغرب است"، گفت: "اگرچه پیش از این نیز به صورت مكتوب اعلام كرده‌ایم اما بار دیگر و همین‌جا به روسای بیمارستان‌ها اعلام می‌كنم كه آن بخشی كه به صورت سازمان یافته از آرایش غلیظ یا كراوات استفاده می‌كنند، برخورد خواهد شد ".

اظهارات سردار رادان مقدمه ای شد برای موج اعتراضات نشریات و سایت های متصل به جریان به ظاهر روشنفکر واصلاحاتی نظیر هفته نامه آسمان و برخی سایت های اصلاح طلب ، که با تعریف و تمجید از این نماد غربی ، جلوگیری از استفاده آن در اماکن عمومی نظیر بیمارستان ها را یک اقدام غیر منطقی جلوه داده بودند .

برخی رسانه های وابسته به خاتمی و علاقه مند به هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه کراوات ، نماد شخصیت های بزرگ تاریخی نظیر "دکتر شریعتی و بارزگان " است ، حکم عدم استفاده از آن توسط نیروی انتظامی را مورد نقد قرار داده بودند و منع استفاده از آن را نوعی عقب ماندگی فرهنگی فرض کرده بودند .

ابراز نگرانی سایت ها و نشریات مذکور از حذف یک فرهنگ غربی از پوشش مردان ایرانی در حالی است که از گذشته های دور طبق فتوای مراجع تقلید به دلیل آنکه کراوات را مصداق پوشش غیر مسلمین و غربیان مسیحی دانسته بودند( و تشبه به کفار هم حرام است)، آن را تحریم و استفاده از این نماد غربی را ناشایست اعلام کرده بودند .

دفاع اصلاح طلبان و تلاش مذبوحانه در توجیه فرهنگ کروات در میان ایرانیان مسلمان و همزاد پنداری برای آن در کشور های دیگر مسلمان نشین نظیر "سوریه و عراق" به عنوان امردی متداول ، نشان از این حقیقت کهنه از سیاست فرهنگی جریان اصلاحات دارد که در آن ، اصلاح طلبان دریافتند بسیاری از نماد های فرهنگ اسلامی با فرهنگ غربی همخوان نیست و به همین دلیل حاکمیت سیاسی به آنها امکان ظهو نمی ‏دهد یا با اشاعه آنها در جامعه به شدت برخورد می کند ، از این رو تلاش کردند تا به واسطه‏ ی تصرف در فرهنگ اسلامی ، نوعی هم سازی و انطباق میان فرهنگ اسلامی وفرهنگ غربی ایجاد کنند .

البته ناگفته نماند که بسیاری از آنچه که در ذهن گردانندگان نشریات اصلاح طلب می گذرد برای دوری از برچسب غربی بودن ، نیاز به توجیهی دارد که جنبه عمومی نیز داشته باشد این نشریات سعی کردند پروژه دفاع از کروات را تحت عنوان "خواست مردم " مطرح سازند ، شعاری که همگی نشریات مذکور برای جلوگیری از حذف کروات از پوشش مردان ایرانی ، آن را سرلوحه کار خود قرار داده بودند که در حقیقت محصول دگردیسی فکری و ایدئولوژیک خود آنها بوده است اما باید از زبان مردم بیان می شد .

نشریات اصلاحات با آوردن توجیهات مضحکی نظیر  :"اگر کروات برای غرب است پس لباس فرم پلیس هم غربی است و باید از لیست پوشش ایرانیان حذف شوند"، سعی در دور کردن ذهن مردم از این واقعیت دارند که ، رواج استفاده از کالاهای فرهنگی سکولار، به تدریج، نوعی احساس نیاز و انتظار مصنوعی در مصرف کنندگان ایجاد می کنند، به گونه ای که جامعه در برابر جلوگیری از تولید و انتشار کالاهای فرهنگی سکولار دیگر مقاومت و بازدارندگی خود را از دست داده و فرهنگش به سوی نابودی و استحاله کامل سوق داده می شود .

نکته بعدی که نشریات اصلاحات به راحتی از کنار آن گذر کردند و به بیان توجیهات بی ارزش روی آوردند ، توجه این حقیقت است که اگر نیروی انتظامی یا مراجع نظارتی و قضایی نتواند مانع از تولید "کالاهای فرهنگی غربی و ضد ارزش "شود، دیگر نباید انتظار داشت که نگرش های فرهنگی " به وجود آمده در جامعه به این زودی ها دچار دگرگونی شود و جای خود را به فرهنگ اسلامی دهد .