گزارشی از یک کار بی‎سر وصدای فرهنگی

توصیه‏های رهبر معظم انقلاب اسلامی به حفظ قرآن تنها به سال‏های اخیر بر نمی‏گردد بلکه قدمتی بیش از 20 ساله دارد؛ اهمیت حفظ قرآن در نگاه حضرت آیت الله خامنه‏ای خصوصا در دوران نوجوانی و جوانی را می‏توان از عبارت‏هایی که ایشان در سخنان خود به کار برده‏اند، دید: " یک جنبه مهمتر دیگر، حفظ قرآن است. برادران! چرا قرآن را حفظ نمی کنید؟ شماها جوانید. والله مکرر اتفاق افتاده که با خودم فکر کرده ام و گفته ام که اگر ممکن باشد، هر چه دارم، بدهم و حفظ قرآن را بگیرم؛ ولی افسوس که ممکن نیست. در این سن، من دیگر نمی‏توانم قرآن را حفظ کنم؛ اما شما جوانید، شما بچه‏اید و می‏توانید حفظ کنید. حافظه شما، حافظه جوانی است. سنین بیست و پنج ساله و سی ساله و زیر سی سال - که غالب قُرّاء ما بحمدلله در این سن هستند- سنین حفظ قرآن است. کلام خدا و آیات کریمه الهیه را حفظ کنید و از حفظ بخوانید." (بیانات در دیدار قاریان قرآن: شعبان عبدالعزیز صیاد ، محمود صدیق منشاوی و دیگران - 22/01/1370)

جالب است که رهبر معظم انقلاب تنها به بیان توصیه و تاکید در حفظ قرآن اکتفا نکردند بلکه راهکارهایی را هم جهت نیل به این مقصود ارائه کرده‏اند: " بايستى در اوقاف و جاهاى ديگر، واقعاً برنامه‏ريزى وسيعى براى حفظ قرآن بشود؛ بخصوص كه آن شب هم ايشان حرف درستى زد و گفت: بچه‏ها را از سنين كم وادار به حفظ قرآن كنيد. اصلاً جلسه بگذاريد و ترتيبى بدهيد كه بشود بچه‏ها را از كوچكى در دبستان وادار به حفظ قرآن كنند - البته مجبورشان نكنند - جايزه قرار بدهند و مثلاً بگويند هر بچه‏يى كه در دوره‏ى دبستان، اين‏قدر از قرآن را حفظ بكند، اين مقدار امتياز خواهد گرفت؛ يا اگر كسى در دبيرستان، اين مقدار قرآن را حفظ كند، به قدر اين واحدها يا اين درسها، نمره يا امتياز مادّى مى‏دهيم. من حاضرم در اين مورد كمك كنم و هرچه كه بخواهيد پشتيبانى بكنيد، من آماده‏ام." (بيانات در مراسم توديع با قاريان قرآن: استاد شحات محمّد انور و استاد محمّد بسيونى(01/12/1369)

اگرچه فعالیت‏های گسترده‏ای در راستای این تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی که منبعث از آموخته‏های اسلامی است، انجام شد اما با نگاهی گذرا به دیگر فرمایشات ایشان که اخیرا مطرح شد، معلوم می‏شود که عملیات‏های فرهنگی طراحی شده، برای تحقق منویات ولی فقیه کافی نبوده است. 

مقام معظم رهبری در بیاناتی که ماه رمضان سال گذشته در دیدار قاریان، حافظان و اساتید قرآنی داشتند، تصریح کردند: "  يكى از چيزهائى كه مي‏تواند تدبر در قرآن را به ما ارزانى بدارد، حفظ قرآن است. ما حافظ قرآن كم داريم. من قبلاً گفتم كه در كشور ما حداقل بايد يك ميليون نفر حافظ قرآن باشند - حالا يك ميليون كه عدد كمى است نسبت به اين جمعيتى كه ما داريم - اما حالا چون دوستان الحمدللَّه يك مقدماتى فراهم كرده‌اند، كارهائى را مشغول شده‌اند و دارند برنامه‌هائى را فراهم ميكنند براى اينكه ان‌شاءاللَّه حفظ راه بيفتد، ما هم اميدمان بيشتر شده و به جاى يك ميليون، ميگوئيم ان‌شاءاللَّه ما بايد ده ميليون نفر حافظ قرآن داشته باشيم." 

با این وجود فعالیت‏های قرآنی در گوشه وکنار کشور بدون بوق و کرنا و البته حمایت مسئولان ذی‏ربط در حال انجام است که امید را در تحقق این خواسته ولی که " باید در کشور ما یک میلیون نفر حافظ قرآن باشند" زنده کرده است.

در همین راستا پایگاه اطلاع رسانی بازخوانی در گزارشی به فعالیت‏های صورت گرفته فرهنگی – قرآنی در روستاهای محروم جنوب کرمان اشاره داشته است که در ادامه می‏آید:

کشیدن بار زمین مانده انقلاب بدون تابلو!

هميشه روستاها آخر خط‏ هستند چه براي كارهاي عمراني و چه براي فعاليت‏هاي فرهنگي،‌ گاهي اوقات روستاهايي پیدا می‏شود كه بعد از گذشت بيش از سي سال از انقلاب اسلامي، هنوز كه هنوز است يك روحاني خوب براي آموزش دين به آنجا نرفته است، كساني كه اهل كار فرهنگي‏اند، هميشه دنبال كسي مي‏گردند تا اين درد را بر سر آنها فرياد بكشند و به ندرت بيابي اهل دردي را كه فرياد را بر سر خود كشيده و آستين همت را بالا زده و مجاهدانه و مخلصانه و بدون تابلو به اين روستا و به آن روستا برود و بار بر زمين مانده انقلاب را در يك قسمتي بعهده گرفته و كاري انجام دهد.

و جالب‏تر اينكه در روزهائي كه همه مشغول تماشاي مسابقات يورو 2012 هستند و حتي تلويزيون انقلاب هم با شور و شعف در حال پخش اين مسابقات و تحليل حواشي آن است تا نشان دهد مسولان رسانه‏اي ما كه قرار بود فضاي رسانه‏اي دنيا را به هم بزنند و سخني جديد باب نمايند، اما خود چگونه به‏دليل عدم اعتماد به نفس و نشناختن مردم در دام رسانه‏اي غرب گرفتار شده‏اند، گروهي در دورافتاده ترين روستاهاي جنوب كرمان در غربت و سكوت رسانه‏هاي پرطمطراق در حال فعاليت فرهنگي هستند.

اينها را نوشتیم تا هم تلنگري باشد به آنها كه ناراحت روستاها هستند تا خود را تكاني داده و به ميان مردم رفته و آنها را دريابند و هم آغاز سخني باشد براي گفتن از بنياد علمي فرهنگي صدر.

بنياد صدر كه يك سالي است فعاليت قرآني خود را در روستاهاي محروم جنوب كرمان آن هم در تنهایي و تحمل سنگ‌اندازی‌ها آغاز کرده است و تاكنون توانسته حدود 50 نفر را تحت آموزش خود قرار دهد در جديدترين جهاد علمي خود كه با حضور 12 حافظ و مربي قرآن برگزار کرده است در روستاهاي بخش چاه دادخدا شهرستان قلعه گنج، در حال آموزش نوجوانان و جوانان پسر و دختر اين روستاهاست و قرار است بفضل الهي بعد از دوره و با توجه به ميزان كشف استعدادهاي نوجوانان منطقه 60 تا 100 نفر قرآن آموز جديد به مجموعه اضافه شود.

در جهاد فرهنگی جديد بنياد صدر كه از 2 تا 8 تيرماه، بدون همکاری مسئولين محلي به غیر از معاونت پرورشي آموزش و پرورش و با همت و بودجه خيرين مساجد تهران و با حضور 4 استاد برادر، آقايان صديقي، سجادي، توكلي، عظيمي و 8 استاد خواهر خانم‏ها اسكندري، قضاوي، حاتمي، توكلي، عابديني، صالحي، طغياني، توسلي برقرار بود با حضور در جمع اعضای بنياد ضمن تهيه گزارش پاي درد و دل اساتيد مجموعه هم قرار گرفتيم كه در ذيل مي آيد.

 *در اين دوره به قرآن آموزان، آموزش حفظ، روانخواني و تجويد داده مي‏شود، احكام هم در لابه لاي مسائل گفته مي‏شود، بعضي گروه‏ها تواشيح هم كار كرده‏اند.

*ما ابتدا در روستاها استعداديابي انجام داديم.

*حفظ‏‏شان همراه با ايرادات گويشي است.

*كار كارگاهي بصورت تخصصي بايد انجام شود.

*از افراد شماره داريم و بعد از اتمام دوره از طريق تلفن بصورت تخصصي حفظ را با آنها كار مي كنيم.

*كار حافظان هر روز و بصورت پيامكي پيگيري مي‏شود.

*كلاس‏ها بمدت 6 روز بوده و در هر روز 2 ساعت با قرآن آموزان كار مي كرديم .

* 60 دستگاه قرآن ديجيتال، كتابهاي ترجمه، و رحل قرآن توزيع شد.

*استعدادهاي زيادي وجود دارد و ما در هر روز با اينكه نيم صفحه به آنان مي‏داديم حفظ كنند گاهي تا يك صفحه هم حفظ مي‏كردند.

*حدوداً 60 تا 70 نفر از خانم‏ها و 30 تا 40 نفر از آقايان قرار شد براي حفظ دائم با بنياد ادامه بدهند.

*اين دوره دوره آزمايشي است.

*بچه هاي اين روستا بافت با هم بودنشان خيلي قوي است كه اگر جهت دهي درست شود بسيار مي تواند موثر افتد.

*از خصوصيات عجيب بچه ها اين است كه خسته نمي شوند.

*مهمترين مشكل شان نبود مربي است و الا اين بچه‏ها چيزي كم ندارند و حتي در بعضي موارد از بچه‏هاي تهران هم جلوترند.

* دستگاه‏هاي ديجيتال برايشان الزامي است به خاطر اينكه در روخواني مشكل دارند ممكن است غلط حفظ كنند.

* محفل انس در روستاهاي مختلف داريم.

* از برنامه هاي ديگر بنياد، تدبر در قرآن را هم مي‏خواهيم با دوستان كار كنيم.

*به غير از برنامه هاي قرآني مسائل درسي دانش آموزان هم پيگيري شده و مشاوره‏هاي لازم به آنها داده مي‏شود.

* پايگاه اصلي ما در قلعه گنج روستاي مزرعه است.

* در همين روستا الان دوشنبه شب‏ها برنامه شبي با شهدا برگزار مي شود.

*ان شاءالله در صورت تأمين بودجه دو دوره ديگر در تابستان داريم.