ماجرای کشف جسد سالم علی بن جعفر

مرحوم کلینی از علی بن جعفر روایت کرده که به هنگام وفات جناب سید محمد (فرزند امام هادی ع) حضور داشته است. جز این که به احتمال قوی منظور از علی بن جعفر ،علی بن جعفر همینیایی – وکیل امام هادی علیه السلام – بوده است.

پایگاه الخیرات - اولین عامل در ایجاد بخش مجزایی به نام ” کرامات انسانی” برای پروژه معنوی – فرهنگی رکوردهای جهانی الخیرات ، بحث کشف جسد سالم حضرت علی بن جعفر (ع) فرزند امام صادق (ع) پس از سپری شدن بیش از ۱۲۰۰ سال از وفات ایشان به صورت سالم و بدون تغییر بود.

در بخش دین و معنویت و در قسمت آثار به کتاب جاویدان ” اجساد جاویدان” اثر استاد بنده ،علامه کم نظیر حضرت حجت الاسلام مهدی پور تبریزی اشاراتی کردیم که ایشان با تحقیق و تتبع فراوان تعدادی از اجساد سالم بزرگان را ثبت و ضبط نموده اند.

کرامت سالم ماندن جسد بعد از سپری شدن سال ها و قرن ها بسیار فراوان است اما در مورد جناب علی بن جعفر باید گفت که این مطلب متاسفانه مهجور مانده است و علت اصلی آن نفوذ و قدرت وهابیت است که الحق بسیار معنویت ستیز هستند.

لذا از حجت الاسلام مهدی پور تقاضا نمودیم تا با قلم شیوای خود این واقعه تاریخی را که در زمان ما رخ داده است برای مخاطبان رکوردهای جهانی الخیرات ، مرحمت نمایند.

بسم الله الرحمن الرحیم

علی بن جعفر عُرَیضی فرزند امام جعفر صادق علیه السلام که از پدر بزرگوارش حدیث نقل کرده است .۱شیخ طوسی ایشان را از اصحاب امام صادق علیه السلام برشمرده است .۲ و فرموده : جلیل القدر و ثقه بود و کتابی به نام : ” المسائل” داشت .۳ کتاب ” مسائل علی بن جعفر ” در کشاکش روزگار از حوادث محفوظ مانده و در ۴۶۰ صفحه وزیری به چاپ رسیده است.

این کتاب شامل ۴۲۹ مساله می باشد که همه اش را از حضرت موسی بن جعفر علیه السلام پرسیده و پاسخ دریافت کرده است.

دیگر پرسش های ایشان از برادر بزرگوارش از کتب حدیثی گردآوری شده و به عنوان مستدرک بر کتاب مسائل ایشان به پیوست چاپ شده و جمعا به ۸۶۴ مساله رسیده است.۴شیخ مفید می نویسد: علی بن جعفر احادیث فراوان روایت کرده ، اعتقادش استوار بود به شدت پارسا و کثیرالفضل بود . برادرش حضرت موسی بن جعفر علیه السلام را ملازمت نموده از او احادیث فراوان نقل کرد .۵

علی بن جعفر ، عصر امام جواد علیه السلام را درک کرده ، شدیدا در برابرش تعظیم می کرد.روزی در مسجدالنبی مشغول تدریس بود ، امام جواد علیه السلام که در آن ایام خردسال بود وارد مسجد شد ، علی بن جعفر از کرسی تدریس پایین آمد بر دستش بوسه زد و احترام کرد .شاگردان او را توبیخ کردند که تو عموی پدر ایشان هستی و در برابر یک کودک ، این گونه خود را کوچک می کنی؟در پاسخ آنها فرمود: اگر خداوند این ریش سفید را لایق ندیده و این کودک را لایق دیده ، آیا به او حسد بورزم ، نه ، هرگز ، من عبد و غلام او هستم .۶هنگامی که امام جواد علیه السلام برخاست ، علی بن جعفر کفشهای آن حضرت را در مقابلش جفت کرد .۷

صاحب عمده الطالب می نویسد که علی بن جعفر عصر امام هادی علیه السلام را درک کرد.۸

روی این بیان وفات ایشان باید بعد از سال ۲۲۰ ق . باشد ، در حالی که ابن حجر وفات ایشان را به سال ۲۱۰ ق . ثبت کرده است .۹مرحوم کلینی از علی بن جعفر روایت کرده که به هنگام وفات جناب سید محمد (فرزند امام هادی علیه السلام) حضور داشته است.۱۰ جز این که به احتمال قوی منظور از علی بن جعفر ،علی بن جعفر همینیایی – وکیل امام هادی علیه السلام – بوده است .۱۱

علی بن جعفر در منطقه ای به نام ” عُرَیض " زندگی می کرد و لذا به عریضی معروف شده و تبارش نیز به : ” سادات عریضی” معروف هستند.

عریض روستایی در نزدیکی مدینه بود که اینک با توسعه شهر مدینه ، یکی از محلات شهر محسوب می شود .عریض مرز خط حرم مدینه منوره می باشد ، پیامبر اکرم (ص) محدوده حرم نبوی را از چهار طرف :۱- ذباب ۲- واقم ۳- عریض ۴- نقب ، معین فرموده است .۱۲امام باقر علیه السلام ، منطقه عریض را خریداری کرد.۱۳ امام صادق و امام کاظم علیهما السلام، در برخی از ایام در آنجا سکونت کردند و حوادث تلخ و شیرینی در آنجا پیش آمد ، از جمله وفات اسماعیل فرزند امام صادق علیه السلام در آنجا رخ داد .۱۴

صاحب تاریخ قم می نویسد که عریض ، ملک امام باقر علیه السلام بود . امام صادق علیه السلام وصیت کرد که این دیه را به پسرش علی بدهند ، علی بن جعفر چون بزرگ شد به این دیه آمد و در آنجا ساکن شد و به این سبب فرزندانش را ” عریضی” می خوانند .۱۵

قبر شریف علی بن جعفر در عریض زیارتگاه خاص و عام بود و در کنار آن مسجدی بود که محل تدریس ایشان بود .رفعت پاشا ، امیرالحاج مصری ها ، به هنگام سخن از گنبد و بارگاه های موجود در خارج از مدینه، از ضریح علی بن جعفر نام برده است .۱۶

محدث نوری که به زیارت قبر شریف ایشان مشرف شده ، می نویسد :در بعضی از سفر ها ، در عریض در حرم علی بن جعفر منزل کردیم و برآن قبه ایست عالی.۱۷

سید محسن امین نیز می نویسد :مقبره علی بن جعفر در عریض زیارتگاه است و قبه بلندی دارد .۱۸

پس از استیلا وهابیان به سرزمین حجاز همه گنبدها و بارگاه های موجود در مکه، مدینه و طائف تخریب و با زمین یکسان شد . از جمله گنبد و بارگاه علی بن جعفر را در عریض تخریب کردند و در زمان ما قبر شریف در داخل یک ساختمان بلند و مستطیلی بود که گنبد نداشت و در ورودی آن با بلوک سیمانی مسدود شده بود و در کنار آن مسجد متروکه ای بود که گفته می شد از آثار سلاطین عثمانی است.

در ایام حج ۱۴۲۱ ق . برابر با ۱۳۷۹ ش . که توفیق تشرف به خانه خدا داشتم ، روزی تاکسی گرفتم و به عریض رفتم و قبر شریف علی بن جعفر را از پشت دیوار زیارت کردم . ولی متاسفانه در مرداد ماه ۱۳۸۱ ش . برابر با جمادی الاول ۱۴۲۳ ق . بقعه علی بن جعفر و مسجد مجاورش را با خاک یکسان کردند.

در ایام حج ۱۴۲۴ ق . برابر با بهمن ماه ۱۳۸۲ ش . به حج مشرف شدم ، مدینه بعد بودم ، پس از مناسک حج به مدینه مشرف شدم ، تاکسی گرفته به عریض رفتم و دیدم که قبر شریف علی بن جعفر را با مسجد مجاور آن با خاک یکسان کرده ، سنگها و آجرها را به محل دوردستی منتقل نموده و کل منطقه را آسفالت کرده اند تا جای قبر معلوم نباشد.

از آنجا که گفته اند: عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد! هنگامی که با بولدوزر لحد را بر می داشتند ، قبر شریف باز شده ، بدن مطهر علی بن جعفر تر و تازه مشاهده شده است.

با توجه به این که ساکنان آن حوالی کلا شیعه هستند، در خانه دهها نفر را زدم و از اهل خانه در مورد پیکر ایشان پرس و جو کردم ، همه شهادت دادند که ما به تماشا ایستاده بودیم چون قبر باز شد و جنازه را بیرون آوردند ، جسد کاملا تر و تازه بود ، محاسن شریف سفیدش حکایت از سن بالای صد می کرد ، جنازه را به بقیع منتقل کردند و در قسمت پشت ائمه بقیع به خاک سپردند.

روز جمعه ۱۷/۱۱/۱۳۸۲ برابر با ۱۴ ذیحجه الحرام ۱۴۲۲ ق . در منزل یکی از شیعیان مدینه میهمان بودم ، ده ها نفر از شیعیان مدینه در آنجا حضور داشتند ، همگی شهادت دادند که سالم بودن جسد علی بن جعفر به صورت متواتر به ما رسیده است . آنها گفتند: هنگامی که قبر شریف علی بن جعفر باز شد ، بوی مشک در تمام منطقه به مشام می رسید.

پی نوشت

۱٫ برقی ، الرجال ، ص ۲۵

۲٫ شیخ طوسی ، الرجال ، ص ۲۴۱ ، رقم ۲۸۹

۳٫ همو ، الفهرست ، ص ۲۶۴

۴٫ چاپ موسسه آل البیت ، قم ، ۱۴۰۹ ق .

۵٫ شیخ مفید ، الارشاد ، ج ۲ ، ص ۲۱۴

۶٫ کلینی ، الکافی ، ج ۱ ، ص ۳۲۲

۷٫ شیخ طوسی ، اختیار معرفه الرجال ، ص ۴۲۹

۸٫ ابن عنبه ، عمده الطالب ، ص ۲۴۱

۹٫ ابن حجر ، تهذیب التهذیب ، ج ۴ ، ص ۱۸۵ ، رقم ۵۴۰۴

۱۰٫ الکافی ، ج ۱ ، ص ۳۲۶

۱۱٫ تستری ، قاموس الرجال ، ج ۷ ، ص ۳۸۸