این روزها به خاطر نقل و انتقالات
بازیکنان در باشگاههای کشور و مسابقات فوتبال جام ملت های اورپا که در
کشورهای اوکراین و لهستان در حال برگزاری است، جوی تقریبا فوتبالی فضای
جامعه ما به خصوص جامعه فوتبالی کشورمان را فرا گرفته است.
به گزارش خبرنامه دانشجویان ایران، در
حالی که در اوج فصل نقل و انتقالات فوتبال در کشور به سر میبریم، محمد
رویانیان، مدیرعامل باشگاه پرسپولیس، در گفت و گویی، اقدام به تکذیب
اتهاماتی از جمله خرجهای میلیاردی نمود و گفت: اگر مسئولان و مدیر عامل ها
این بحث میلیاردی را ادامه بدهند، با آنها برخورد جدی میکنم، چراکه حرف
های مفت و الکی میزنند.
این روز ها به علت صفی که بازیکنان و
باشگاهها پشت درب هیئت فوتبال برای بستن قرار داد در فصل جدید بسته اند،
این آکادمی دیگر حتی وقت سر خاراندن خود را هم ندارد، و این در حالی است که
مسابقات فوتبال تحت عنوان جام ملت های اروپا به میزبانی کشور های اوکراین و
لهستان در حال برگزاری است که امشب تکلیف صعود کنندگان آن به مرحله یک
چهارم نهایی مشخص خواهد شد.
اما به واقع چرا یک چنین ورزشی که
حداقل در کشور ما ضرر های آن بیشتر از منافع آن است، از سوی رسانه و
مسئولین باید مورد تکریم و تایید قرار بگیرد و سعی در پوشوج ش عیوب و مضرات
آن از سوی منابع ذکر شده صورت گیرد؟
جنبه هایی از فوتبال که میتواند برای ما مضر باشد از دو بخش اول خرج های کلان و دلال بازی و دوم آسیبهای اجتماعی، خارج نخواهد بود.
طبیعتا تا کنون، مقوله قرار داد های
میلیاردی و حقوق هایبسیار بالا به گوشتان خورده است. همچنین با بی اخلاقی
های بازیکنان و حتی در مواردی، بعضا تماشاگران که تحت عنوان تماشاگر نماها
از آنها یاد میشود نیز نا آشنا نیستید.
این ها همان دسته از آسیبهایی هستند
که شاید بتوان در نوشته ای کوتاه به شناسایی و معرفی آنها پرداخت. گرچه
بررسی کامل و حل و فصل آن نیز در این فضا نخواهد گنجید و نیازمند مراتب و
تمهیدات بیشتری است.
با وجود این همه اعتراض علیه تخصیص
بودجه های کلان برای فوتبال، به ویژه فوتبال باشگاهی در سطح کشور، نالیدن
باشگاهها از پول کم و گرداندن انگشت اتهام به سوی دولت، مبنی بر نتیجه خوب
نگرفتن در رقابت ها، به علت مشکلات مالی، نه تنها کم لطفی ، بلکه خیانتی
علیه مردم و بیت المال و آرمانهای این مرز وبوم است.
به راستی این همه خرج و ریخت و پاش در
فوتبال که قطع به یقین می توان گفت سرمایهگذاری چندین ساله کشور در زمینه
های مختلف آن، حتی کوچکترین حاصلی را برای کشورمان نداشته، از منظر دین
اسلام و احکام جاری آن صحیح است؟
چرا باید با وجود این همه ناکامی در
زمینه فوتبال، چه در عرصه ملی و چه در عرصه باشگاهی، که حتی شاید بتوان گفت
در سالهای اخیر پسرفت هم در آن احساس می شود، باز هم بودجه های کلان و
سرسام آور، به این رشته ورزشی، در کشور تعلق میگیرد، تا در چنین زمانهایی
که فصل نقل و انتقالات در فوتبال به شمار می رود، شاهد بستن قراردادهایی
با مبالغ بالا بین بازیکنان و باشگاهها باشیم؟
شاید در ظاهر برای عوام مردم و
طرفداران باشگاهها، قرارداد با یک بازیکن و یا یک مربی، خوشایند و امید بخش
به بهبودی اوضاع حاکم بر تیم مورد علاقه شان باشد، اما با کمی تامل، به
درد و خیانت های خوابیده در بستر این جریان پی خواهیم برد.
چراکه پولهایی که صرف انعقاد این
قرارداد ها می شود، چیزی جز چوب حراج زدن به بیت المال و آن هم براي
فوتبالي گرفته كه طرفداران دو آتيشهاش هم از عمق و فراگيري فساد در آن
كلافه شدهاند و برنامههاي تلويزيونيشان وقتي بيشتر از هميشه گل ميكند
كه يك گوشه از اين فساد را بالا ميزنند، نخواهد بود.
اگر فوتبال ايران داعيه حرفهاي شدن
دارد و وقتي قرار است حرفهاي شود، يعني قرار است چه اتفاقي بيفتد؟ يعني
طبیعتا بايد استانداردهاي فوتبال در سطوح و ردههاي مختلف از باشگاهي گرفته
تا ملي، از نوجوانان تا بزرگسالان، از بازيكن تا مربي تا زيرساختها
حرفهاي شوند. دقيقاً همينجاست كه وقتی موضوع مطرح ميشود كه چگونه بايد
مسير "حرفهاي شدن" را رفت، اولين، هميشگيترين و بدون دردسرترين جوابي كه
هيچ نيازي هم ندارد شما ذهنتان را خيلي درگير كنيد، اين است كه فوتبال
حرفهاي، اقتضائات حرفهاي دارد و اقتضاي حرفهاي هم يعني پولهاي قلمبه به
اين فوتبال تزريق شود!
اما در واقع چنین بحثی کاملا بدون
استدلال مطرح شده است، چرا که کاملا مشخص است، قبل از اینکه این بحثهای
حرفه ای شدن و قرار داد های میلیاردی و دلالان فوتبال در کشور مطرح شود،
وضعیت فوتبال ما خیلی بهتر از وضعیت کنونی بود و اگر قهرمانی و افتخار
آفرینی در سطح بین المللی هم کسب شده است، در آن دوره بوده و اکنون سالهاست
که فوتبال ما بر خلاف آن چیزی که در داخل کشور مطرح است، در عرصه بین
المللی به یک فوتبال مرده و رو به رکود تبدیل شده است و سقوط فاحش رتبه تیم
ملی و تیم های باشگاهی ما در رنکینگ جهانی فدراسیون فوتبال گواه این موضوع
است.
اما اگر بخواهیم، آسیب های این ورزش را
در عرصه اجتماعی نیز بررسی کنیم، در ابتدا مهمترین موضوعی که به ذهن خطور
می کند، بی اخلاقی های یکسری از همین بازیکنانی است که برای بازی با این
سبک، چنین مبالغ میلیاردی را دریافت میکنند.
ولی مسئله اصلی اینجاست که در یک
مسابقه فوتبال، اگر اتفاقی بیافتد، یا رفتار خاصی از سوی بازیکنی صورت
پذیرد، نه تنها تماشاگران حاضر شاهد آن خواهند بود، بلکه به علت پخش زنده
آن از رسانه، امکان ایجاد یک فرهنگ غلط یا جهت گیری اشتباه در جامعه فراهم
می شود.
وبا این تفاسیر، جالب اینجاست که رسانه
های مورد ارتباط با این ورزش، با وجود بروز مشکلات و آسیبهای متعدد در
عرصه های مختلف اجتماعی و سیاسی، کماکان سعی در پوشش آن و خوب جلوه دادن و
بدون آسیب نشان دادن این ورزش دارند. تا جایی که رفتار گزارشگران فوتبال در
دفعات متعدد، در برخورد با مسائلی از قبیل اقدام شنیع یک بازیکن یا رفتار
نامناسب از جمله نژاد پرستانه تماشاگران صورت میگیرد، به صورتی عادی و
گذرا بوده و حتی در مواردی از یک عمل، مثل پرتاب نارنجک در زمین، در جهت
بزرگ و محبوب نشان دادن فوتبال استفاده میکنند.
برای مثال می توان به جهت گیری سیاسی
یک بازیکن یا یکسری از بازیکنان که به نوعی در یک بازی بخواهند این جهت
گیری را القا کنند و یا انجام یک حرکت بی اخلاق که پشت آن یک جریان کاملا
بی فکر نهفته است نه تنها دلیل ایجاد آسیب های جبران ناپذیری در داخل کشور
خواهد شد، بلکه میتواند باعث به وجود امدن هجمه های سیاسی و فرهنگی از
بیرون از کشور نیز بشود.
اما شاید مهمترین و بدترین جلوه ای که
روی زشت و بد فوتبال را برای ما نمایان میکند، این است که حتی اگر سردار
رویانیان هم باشی، به جایی میرسی که اقدام به هتاکی و دامن زدن به مفسده
های موجود در فوتبال ایران خواهی کرد.
محمد رویانیان در جواب اعتراض
مدیرعاملان و مسئولان برخی باشگاهها مبنی بر خرجهای بیش از حد وی در خرید
بازیکن و هدیه دادن اتومبیلهای گران قیمت به هرکدامشان در هنگام بستن
قرارداد گفت: ماشین چیزی نیست که به بازیکنان بدهم تا آنها با پرسپولیس
قرارداد ببندند اگر پول داشته باشم هواپیما هم به آنها می دهم.
همچنین وی در برخی از اظهارات خود در
مورد چرایی قرارداد بستن بازیکنان با پرسپولیس، حرفهایی را زد که شاید در
شان یک فردی که زمانی در جایگاه بالایی از بخش نظامی کشور بوده است، نباشد.
وی در این باره گفت: بازیکنان با پرسپولیس قرارداد می بندند چون رویانیان
خوش تیپ است، خوب حرف می زند و در ضمن جذبه دارد و بازیکنان او را دوست
دارند رویانیان شخصیت دارد و حتی بازیکنان او را می بینند عاشقش می شوند و
سپس با پرسپولیس قرارداد می بندند.
این کاملا، هم به وضعیت موجود و حاکم
بر فوتبال کشور ما اشاره دارد و هم به آسیبهایی که فوتبال میتواند با
وجود چنین جولان هایی که میدهد، در آینده به کشور و جامعه ورزشی و حتی
آحاد جامعه، برساند.
به همین علت است که وقتی یک رشته ورزشی
مورد علاقه و تعقیب از سوی عموم مردمی که جزء جامعه ورزشی کشور ما محسوب
میشوند، قرار میگیرد، باید کاملا مورد کنترل قرار بگیرد تا از فساد دور
بماند.
با وجود چنین معضلاتی در فوتبال، هنوز
هم ارزش و بهای بسیار زیادی به این ورزش داده میشود و این امر به صورت
محسوس به قیمت نادیده گرفتن ورزشهای دیگری چون فوتسال، والیبال،بسکتبال،
ورزش های رزمی و... با وجود موفقیتها و اثر گزاریهای مثبت آنها در اجتماع
است.