ایران و شورای امنیت بحران سوریه را حل کنند

یک روز پس از اعلام خروج گروه های مخالف بشار اسد از طرح صلح کوفی عنان و شکست عملی این طرح، کشورهای غربی «نقشه راه» جدیدی را برای این کشور تدارک دیده اند که قرار است جایگزین طرح پیشین شود.

به گزارش «تابناک»، این طرح جدید که باز هم توسط خود کوفی عنان تهیه شده، شامل نقشه راهی برای گذار سیاسی در سوریه از طریق مذاکرات یک «گروه تماس» بین المللی است که روسیه و ایران نیز از اعضای آن خواهند بود.

روزنامه «واشنگتن پست» امروز ضمن انتشار این خبر نوشت طرح جدید عنان که قرار است اواخر هفته جاری به شورای امنیت سازمان ملل ارائه شود، مشتمل بر مواردی از جمله کنار رفتن بشار اسد از قدرت و واگذاری قدرت است. جزئیات این طرح توسط یکی از دیپلمات های سازمان ملل در اختیار واشنگتن پست قرار گرفته است.

بر اساس گزارش این روزنامه، نکته مهم و جالب توجه در طرح جدید عنان، دخالت دادن ایران و روسیه در فرایند گذار سیاسی در سوریه و دادن تضمین هایی به این دو کشور مبنی بر در نظر گرفته شدن منافعشان در این فرایند است.

واشنگتن پست می نویسد دلیل اینکه عنان به چنین طرح غیرمنتظره ای روی آورده، این است که هیچ اقدام دیگری تاکنون کارگر نبوده است. آمریکا و متحدان غربی اش مایل به مداخله نظامی در سوریه نیستند؛ زیرا معتقدند چنین کاری می تواند نتایج غیرمنتظره و بی ثبات کننده ای در پی داشته باشد. غرب از روسیه می خواهد در این روند میانجیگری کند؛ اما پوتین تاکنون پاسخی به این درخواست نداده است.

بر همین اساس، عنان یک «گروه تماس» ایجاد خواهد کرد که از اعضای دائم شورای امنیت (روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه)، نمایندگان اتحادیه عرب (عربستان و احتمالاً قطر) و همچنین ترکیه و ایران تشکیل خواهد شد. در حقیقت، این طرح بر مبنای گرد هم آوردن کشورهایی است که بیشترین نفوذ و تأثیر را بر اوضاع سوریه دارند.

سپس این گروه تماس، یک برنامه گذار و انتقال را طراحی خواهد کرد تا آن را به اسد و گروه های مخالف سوری ارائه دهد. این برنامه شامل برگزاری انتخابات ریاست جمهوری برای تعیین جایگزین اسد، برگزاری انتخابات پارلمانی و همچنین تدوین یک قانون اساسی جدید خواهد بود. برای هر یک از این برنامه ها نیز یک بازه زمانی تعیین خواهد شد.

واشنگتن پست ادامه می دهد آن گونه که در این طرح پیش بینی شده، اسد احتمالاً به خارج از کشور و به روسیه منتقل خواهد شد. گزینه دیگر برای انتقال بشار اسد نیز می تواند ایران باشد.
برای جلوگیری از آشوب و بحرانی که ممکن است در پی سقوط اسد روی دهد، عنان از یک برنامه مفصل برای اصلاحات در نیروهای امنیتی – مانند آنچه در اروپای شرقی پس از سقوط کمونیسم روی داد – حمایت خواهد کرد.

به این ترتیب، عنان در تلاش است با تغییر موارد مطرح شده در طرح قبلی خود و دخیل کردن بازیگران تأثیرگذار منطقه ای در فرایند گذار سیاسی در سوریه، زمینه ای را برای حل بحران در سوریه فراهم آورد.

اما نکته مهم در رابطه با این طرح، این است که بر اساس آنچه واشنگتن پست منتشر کرده، طرح مذکور در حقیقت هم اکنون با همه جزئیات آماده است و معلوم نیست اصولاً منظور از مشارکت کشورهای منطقه از جمله ایران و روسیه در این طرح چیست!

از سوی دیگر، تمامی این موارد منوط به پذیرش مفاد طرح از سوی کشورهای این به اصطلاح «گروه تماس» است. اما با توجه به منافع متضاد کشورهای منطقه و به ویژه خصومت کشورهایی از قبیل عربستان سعودی و قطر با ایران و تلاش برای ضربه زدن به منافع ایران، نفس تشکیل چنین گروهی در هاله ای ابهام قرار دارد.