نابينايان با گوش‌هاي خود مي‌بينند!

دانشمندان روش جديدي براي آموزش افراد نابينا ارائه داده‌اند كه آنها را قادر مي سازد با استفاده از نوعي وسيله حسي جايگزين (SSD)، از طريق گوش خود "ببينند".

به گزارش سرويس فناوري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين روش، نابينايان با استفاده از سيستم SDD يك تابلوي بينايي سنجي داراي حروف كوچكتر از استاندارد بين‌المللي براي نابينايي را مي‌خوانند.

هشت نابيناي مادرزاد حاضر در آزمايش گروهي انجام شده معاينه چشمي نرمال، تست بينايي سنجي اسنلن (Snellen) را ‌گذراندند و از لحاظ تكنيكي، معيارهاي مورد توافق سازمان بهداشت جهاني (WHO) براي نابينايان را كنار زده و به سوي يك سطح بينايي پايين حركت كردند.

تست اسنلن (Snellen) يك آزمايش بصري استاندارد است كه در آن بيمار يك تابلوي داراي حرف E با اندازه‌هاي مختلف و در چهار جهت گوناگون را مشاهده مي‌كند. بيمار در فاصله‌ي 6 متري از تابلو مزبور نشسته، جهت E را تعيين مي‌كند و برحسب كوچكترين اندازه‌‌اي كه مي‌تواند بخواند، ميزان بينايي وي تعيين مي‌شود.

بينايي نرمال با اشاره به فاصله و اندازه‌ نمادهاي موجود در تابلوي بينايي سنجي 20.20 در نظر گرفته مي‌شود. شركت كنندگان نابيناي حاضر در تست گروهي به سطح متوسط 20.360 رسيدند. اين بدين معناست كه آنها قادرند حروف را از فاصله‌ي 20 متري كه يك شخص با بينايي نرمال مي‌تواند از فاصله 360 پايي تشخيص دهد، شناسايي كنند.

نتيجه 20.360 از معيار سازمان بهداشت جهاني براي نابينايي كه 20.400 عنوان شده، بهتر است.

اين محققان در مطالعه خود از يك نوع ابزار حسي جايگزين كه توسط دكتر «پيتر ميجر» از هلند طراحي شده و "The vOICe" نام دارد، استفاده كردند. اين سيستم با استفاده از يك الگوريتم قابل پيش بيني تصاوير را از يك دوربين مينياتوري به منظره صوتي (soundscapes) تغيير مي‌دهد. اين امر به كاربر اين امكان را مي‌دهد گوش فرا دهد، سپس اطلاعات بصري توليد شده دوربين را تفسير كند.

كاربران ماهري كه دوره آموزشي اختصاصي اما نسبتا كوتاه در لابراتوار را گذرانده بودند، توانستند از SSD براي شناسايي اشيا پيچيده روزمره، مكان‌يابي افراد و ژست آنها، خواندن حروف و كلمات و حتي تشخيص حالات چهره استفاده كنند.

اخيراً، توانايي استخراج و "ترجمه" جزييات ريزبصري به اين شيوه در آزمايشي به رهبري «استريم – آميت» به اثبات رسيد. در اين آزمايش براي نخستين بار كاربران نابيناي vOICe با استفاده از صداها در يك تست بينايي‌سنجي استاندارد چشم پزشكي شركت كردند.

كاربران SSD به طور تعجب برانگيزي نه تنها قادر بودند با استفاده از صداها بگويند Eهاي تابلو به كدام جهت مي‌چرخيدند، بلكه اكثر آنها توانستند اين تست را در حروف با سايز كوچك و پايين‌تر از آستانه نابينايي استاندارد سازمان بهداشت جهاني اجرا كنند.

چنين قابليت‌هاي بصري حتي از توانايي‌هاي ممكن پيشرفته‌ترين پروتزهاي شبيكه ("چشم‌هاي بيونيكي") حال حاضر پيشي گرفته‌اند. در واقع، گرچه ممكن است كارآيي پروتزهاي شبكيه در آينده پيشرفت و حس بينايي را به نابينايان اهدا كند، اين فناوري براي تمامي جمعيت بزرگ افراد نابينا قابل دسترس نخواهد بود.

نتايج اين مطالعه اخيرا در ژورنال PLoS One انتشار يافت.