عملی که ضعیف‌ترین انسان را قوی‌ترین می‌کند

به گزارش پایگاه خبری 598، مرحوم آیت الله مشکینی در یکی از جلسات اخلاق خود به موضوع «توجه قلبی و یاد خدا» پرداخت که تقدیم شما فرهیختگان می شود.

بسم الله الرحمن الرحیم

در سوره بقره، آیه صد و پنجاه و دو، خداوند متعال می‌فرماید: «فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ؛ مرا یاد کنید تا من نیز شما را یاد کنم». این آیه بیان می‌کند که اگر بندگان خدا او را به یاد داشته باشند و توجه قلبی به او داشته باشند، خداوند نیز آنها را فراموش نخواهد کرد.

* در خلوت با من باش، در سختی با تو هستم

عبدالله مبارک روایتی را نقل می‌کند که در سفری به سوی مکه برای انجام حج، در صحرایی بی‌آب و علف که مسافت آن حدود هفتاد فرسخ بود، جوانی را دید که پیاده در حال طی مسیر بود. او که با شتر سفر می‌کرد، نگران حال این جوان تنها در صحرا شد. برای امتحان او، از وی آب خواست. جوان کاسه‌ای آب خنک به او داد.

عبدالله از او پرسید که «چگونه در این صحرای بی‌آب و علف به تنهایی سفر می‌کند و به چه چیزی اتکا دارد».

جوان در پاسخ به آیه قرآن اشاره کرد و گفت: «مگر نمی‌دانی که خداوند می‌فرمایدفَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ؟»

بعدها در مکه، عبدالله همان جوان را دید که مردم به او احترام بسیار می‌گذاشتند. آنجا متوجه شد که او علی بن الحسین علیه السلام است که این آیه را چنین تفسیر می‌کرد: «شما در خلوت‌ها با من باشید، من در تمام صحراها، بیابان‌ها، سختی‌ها و در همه حالات با شما خواهم بود.»

نتیجه توجه انسان به خداوند، جلب رحمت‌های الهی است. یاد خدا باید پیوسته در دل انسان باشد تا مانع گناه شود.

* یاد خدا، ضعیف‌ترین را قوی‌ترین می‌کند

در روایات آمده است که «المؤمن ملجم» یعنی مؤمن لجام دارد؛ به این معنا که یاد خدا در تمام اعضا و جوارح او، همچون لجامی است که او را از انحراف و حرکت برخلاف رضای الهی باز می‌دارد.

خداوند گاهی به بهانه‌های مختلف، از جمله حوادث و ناراحتی‌ها، انسان را به یاد خود می‌اندازد و این یکی از راه‌هایی است که خداوند بنده خود را به سوی خویش می‌کشاند. گاهی نیز این توجه از طریق خواب صورت می‌گیرد.

پدیده‌ای که درباره مرحوم شیخ بهایی در مقبره بابا رکن‌الدین اصفهان نقل شده، بیانگر این است که ایشان هنگام حضور با دوستان برای قرائت فاتحه و گفتگو، ناگهان از اطرافیان درباره شنیدن صدایی پرسید.

این واقعه نشان می‌دهد که خداوند از طریق روح یا فرشته‌ای به شیخ بهایی تذکر داد و به او گفته شد که «در فکر خود باش»، که اشاره‌ای به نزدیک بودن رحلت ایشان بود.

خداوند انسان را آفریده تا محبوب او باشد و رابطه‌ای قوی با او داشته باشد. هدف از خلقت، سعادتمندی انسان و تداوم یاد خدا در قلب اوست.

پدر شیخ بهایی، که از شاگردان شهید ثانی بود، روایت جالبی را نقل می‌کند.

او می‌گوید روزی قبل از شروع درس، شهید ثانی را بسیار متفکر دید.

وقتی علت را جویا شد، شهید ثانی از خوابی سخن گفت که در آن، سید مرتضی علمای بزرگ را در منزل خود گرد آورده بود.

در آن مجلس، به شهید ثانی اشاره شد که کنار شهید اول (محمد بن مکی) بنشیند.

شهید ثانی این خواب را نشانه‌ای از شهادت قریب‌الوقوع خود دانست که در واقع نیز در سن پنجاه و پنج سالگی به شهادت رسید.

امام علی علیه‌السلام در نهج‌البلاغه می‌فرماید که «ناراحتی‌ها نباید موجب پریشانی شوند، بلکه باید سبب تذکر گردند». مصیبت‌ها گرچه فی‌نفسه ثواب ندارند (زیرا ثواب مخصوص عبادت است)، اما هر یک می‌تواند کفاره گناهی باشد و انسان را به یاد خدا بیندازد.

یکی از آثار مهم «اذکرونی اذکرکم» این است که اگر انسان خدا را به یاد آورد، خداوند نیز همواره او را به یاد خواهد داشت.

رحمت الهی می‌تواند ضعیف‌ترین افراد را به بالاترین مراتب کمال برساند، و این همه در سایه یاد خداست. پس باید به گونه‌ای عمل کرد که رحمت و یاد خداوند شامل حال انسان شود.

برای دانلود صوت اینجا را کلیک کنید