تبرک‌جویی یا بدعت؟ آیا آویزان کردن قرآن و حرز به گردن جایز است؟!

به گزارش پایگاه خبری 598، آیا آویزان کردن آیات قرآن و دعاها به گردن، نشانی از عشق و اعتقاد به کلام خداوند است؟ در این مقاله به بررسی جنبه‌های مختلف این عمل و نظرات علمای اسلامی خواهیم پرداخت.

شبهه:

یکی از اموری که بسیار در بین مردم شایع است، آویزان کردن آیه یا آیاتی از قرآن کریم به گردن خود و یا ذکرهای خاصی است که در منابع وارد شده است؛ در این بین، وهابیت این عمل را منافی با اسلام و غیر جایز خوانده‌اند، تا جایی‌که بن باز مدعی است چه این گردن‌آویز قرآن باشد و چه غیر قرآن، جایز نیست چنین کاری صورت پذیرد.[۱]

پاسخ:

با مراجعه به منابع و کتب فریقین، به خوبی می‌توان دریافت که بسیاری از بزرگان، این عمل را جایز دانسته و منافی با شریعت نپنداشته‌اند؛ چراکه این عمل در واقع نوعی تبرک‌جویی از این اذکار و آیات است؛ با توجه به این‌که وهابیت، تمام قد در مقابل این عمل ایستاده و تمام این امور را به اهل سنت هم نسبت می‌دهد، از این‌رو جای دارد با تتبع در آثار اهل سنت، تنافی دیدگاه این فرقه گمراه با ایشان بیان گردد، در این مساله ابن عابدین حنفی در کتاب الدر المختار تصریح دارد: «... وأما ما کان من القرآن أو شیء من الدعوات فلا بأس به.[۲] و آن‌چه از این (گردن‌آویزها یا بازو بندها) از قرآن یا چیزی از دعاها باشد، اشکالی ندارد.»

هم‌چنین ابن عبدالبر در کتاب التمهید بیان می‌کند: «قَدْ قَالَ مَالِکٌ رَحِمَهُ اللَّهُ لَا بَأْسَ بِتَعْلِیقِ الْکُتُبِ الَّتِی فِیهَا أَسْمَاءُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ عَلَی أَعْنَاقِ الْمَرْضَی عَلَی وَجْهِ التَّبَرُّکِ بِهَا.[۳] مالک بن انس گفت: اشکالی ندارد نوشته‌هایی که در آن اسم خداوند باشد را به گردن مریض از باب تبرک آویزان کنیم.»

نووی نیز در المجموع در این باب تصریح کرده است: «وروی البیهقی بإسناد صحیح عن سعید بن المسیب أنه کان یأمر بتعلیق القرآن وقال لا بأس به.[۴] بیهقی با اسناد صحیح از سعید بن مسیب روایت کرده است که وی امر به آویزان کردن قرآن می‌کرد و گفت: این امر اشکالی ندارد.»
بنا بر آن‌چه بیان گردید، این امر مشروع بوده و از باب تبرک‌جویی به کلام الله و اذکار وارده است.

پی‌نوشت ها:

[۱]. بن باز، عبدالعزیز، فتاوی نور علی الدرب، ج۱، ص۳۴۱، تحقیق: الشویعر، محمد بن سعد، بی نا، بی‌تا.
[۲]. ابن عابدین، محمّد امین بن عمر (م ۱۲۵۲)، رد المحتار علی الدر المختار، ج۲، ص۳۶۳، دارالفکر، بیروت، چاپ دوّم، ۱۴۱۲ هـ. ق.
[۳]. ابن عبدالبر، یوسف، التمهید لما فی الموطأ من المعانی والأسانید، ج۱۷، ص۱۶۱، تحقیق: العلوی، مصطفی، وزارة عموم الأوقاف والشؤون الإسلامیة – المغرب، چاپ ۱۳۸۷ق.
[۴]. نووی، المجموع شرح المهذّب، ج۹، ص۶۷، دار الفکر، بیروت، بی‌تا.

منبع: پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب