آیا رفاه و نعمت، همیشه نشانه رحمت خداوند است؟

به گزارش پایگاه خبری 598، خداوند متعال در قرآن کریم پیرامون افرادی که دستورات الهی را به فراموشی سپرده، اما در عین حال غرق نعمت هستند، اینگونه بیان می فرماید:

«فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُکِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَیْهِمْ أَبْوَابَ کُلِّ شَیْءٍ حَتَّیٰ إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُمْ بَغْتَةً فَإِذَا هُمْ مُبْلِسُونَ.» ۱

(آری،) هنگامی که (اندرزها سودی نبخشید، و) آنچه را به آنها یادآوری شده بود فراموش کردند، درهای همه چیز (از نعمتها) را به روی آنها گشودیم؛ تا (کاملاً) خوشحال شدند (و دل به آن بستند)؛ ناگهان آنها را گرفتیم (و سخت مجازات کردیم)؛ در این هنگام، همگی مأیوس شدند؛ (و درهای امید به روی آنها بسته شد).

شرح:

برخی از افراد، اینگونه مؤمنان را مورد خطاب قرار می دهند که اگر ایمان به خدا و پایبندی به امور دینی، باعث جلب یا افزایش روزی و برکت می گردد، پس چگونه است که برخی ها از رفاه و آسایش خوبی در زندگی برخوردارند، در حالی که نه دین دارند و نه ایمان؛ چه بسا علیه فرامین الهی نیز عمل می کنند؟!

آیه ذکر شده می تواند شروع خوبی برای پاسخ به این سؤال باشد.

در این آیه این طور آمده است که برخی از افراد دستورات الهی را فراموش می کنند و به کار نمی بندند، خداوند نیز در مقابل، درب همه نعمت ها را به سوی آنها می گشاید تا اسباب خشنودی آنها را فراهم آورد!

روایتی است از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم پیرامون این مسئله که می تواند راهگشا باشد. ایشان می فرمایند:

«إِذَا رَأَیْتَ اَللَّهَ یُعْطِی عَلَی اَلْمَعَاصِی فَإِنَّ ذَلِکَ اِسْتِدْرَاجٌ مِنْهُ.» ۲

اگر مشاهده کردی که دنیا به کام گنهکاران است خوشحال مباش، زیرا این استدراجِ الهی و به تدریج هلاک کردن آنان است.

طبق آیه قرآن کریم و کلام حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم می توان نتیجه گرفت که این استدراج، یکی از سنت ها و قوانین الهی است؛ به این معنا که اگر کسی نافرمانی خدا می کند و نسبت به فرامین دین توجهی ندارد و در عین حال در پرتو نعمت های الهی از آسایش خوبی در زندگی برخوردار است، باید بداند که او در مسیر هلاکت قرار گرفته است؛ و البته که این آسایشی که او از آن برخوردار است نشانه توجه و رحمت الهی نسبت به او نیست.

امیرالمؤمنین علیه السلام این گونه ما را نسبت به این حقیقت برحذر می دارند:

«یَا ابْنَ آدَمَ، إِذَا رَأَیْتَ رَبَّکَ سُبْحَانَهُ یُتَابِعُ عَلَیْکَ نِعَمَهُ وَ أَنْتَ تَعْصِیهِ، فَاحْذَرْهُ.» ۳

ای فرزند آدم! هنگامی که می بینی پروردگارت نعمت هایش را پی درپی بر تو می فرستد، در حالی که تو معصیت او را می کنی از او بترس (مبادا مجازات سنگینش در انتظار تو باشد).

بنابر آنچه که بیان شد، رفاه، آسایش و غرق در نعمت های مادی بودن، همیشه نشانه رحمت و توجه الهی نیست، بلکه چه بسا نشانه سلب رحمت از فرد یا گروهی باشد؛ لذاست که توجه و آشنایی به سنت ها و قوانین الهی می تواند نگاه ما را نسبت به قضایا و اتفاقات پیرامون تغییر دهد و دائماً از منظر الهی بنگریم.

پی نوشت ها:

۱. سوره انعام، آیه ۴۴.

۲. تفسیر نورالثقلین، ج ۱، ص ۷۱۸.

۳. نهج البلاغه، حکمت ۲۵.

تهیه شده در سرویس علمی-فرهنگی خبرگزاری حوزه