لایحه پیشنهادی دولت، بدون تفکیک میان تابعیت قهری و غیرقهری، خواستار حذف کل موضوع تابعیت مضاعف همسر و فرزندان از قانون شد. این در حالی است که بر اساس قوانین فعلی، تفکیک میان تابعیت قهری و غیرقهری اهمیت بسیاری دارد، چرا که تابعیت قهری به معنای تابعیت تحمیلی و تابعیت غیرقهری به معنای تابعیتی است که بر اساس درخواست فرد به او اعطا میشود.
گفته میشود که دولت با نادیده گرفتن این تفکیک، در صدد قانونی کردن وضعیتی بوده است که تابعیت غیرقهری فرزندان برخی مسئولین را نیز پوشش دهد. از جمله این موارد، بحث درباره تابعیت فرزندان محمدجواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه، مطرح شده است. بر اساس قوانین ایالات متحده، اگر فرزند یک نماینده کشور خارجی در خاک این کشور متولد شود، تابعیت آمریکایی تنها پس از درخواست رسمی قابل اعطا است. این بدان معناست که تابعیت فرزندان ظریف، تابعیت غیرقهری محسوب میشود.
مجید انصاری پیشتر در اظهارات خود گفته بود که رهبر انقلاب با اصلاح قانون تابعیت قهری موافق بودهاند اما اشارهای به مخالفت ایشان با تابعیت غیرقهری نکرده بود. این برداشت ناقص از سخنان رهبر انقلاب باعث ایجاد سوءتفاهم در رسانهها و افکار عمومی شد. در مقابل، مهدی فضائلی تأکید کرد که موضع رهبر انقلاب مشخصاً درباره مخالفت با تغییر در قوانین تابعیت غیرقهری بوده است.
انتقادها به لایحه پیشنهادی دولت نه تنها از منظر حقوقی بلکه از نظر سیاسی نیز مطرح است. اصلاح طلبان قصد دارند با پیش کشیدن مسئله قهری و غیرقهری راه را برای بهرهبرداریهای سیاسی باز کنند و منجر به مشروعیت بخشیدن به تابعیت عیرایرانی برخی از مسئولان یا خانوادههایشان شود. این در حالی است که داشتن تابعیت مضاعف برای مسئولین همواره مسئلهای حساس و مورد توجه مردم بوده است.
مهدی کوچک زاده نماینده سابق مجلس در ویراستی نوشت:
حمید رسایی نیز در پاسخ به ادعای مجید انصاری و توییت مهدی فضائلی درباره مشکل قانونی ظریف در تصدی مشاغل حساس نوشت:
اصولاً چیزی به نام تابعیت قهری نداریم! این اصطلاح را ظریف برای توجیه تابعیت فرزندانش درست کرده وگرنه آمریکا به زور به کسی تابعیت نمیدهد مخصوصاً کسانی مانند ظریف که به دلیل دیپلمات بودنش، صلاحیت قضایی نداشته و برای کسب تابعیت حتماً نیازمند درخواست است!
توضیحات رسایی درباره توییت آقای #فضایلی و ادعای آقای #مجیدانصاری درباره موافقت #رهبر انقلاب با اصلاح قانون موضوع تابعیت قهری
فرزندان مقامات جمهوری اسلامی که تابعیت آمریکا دارند، نمیتوانند به عنوان یک نظامی از خاک ایران دفاع کنند!
مطابق آنچه در سایت نحوه ابطال تابعیت آمریکا ذکر شده، با پرداخت حدود ۲۸۰۰ دلار و تسویه مالیاتی سالهایی که فرد با تابعیت آمریکایی در آن کشور اقامت و تجارت و درآمد داشته و انجام یک مصاحبه برای اینکه وزارت خارجه آمریکا تایید کند که سلب تابعیت به اختیار خود فرد بوده، از تابعیت آمریکا خارج میشوید.
همچنین مطابق قوانین آمریکا درصورت تحقق چهار شرط بصورت خودکار تابعیت آمریکایی ابطال میشود:
- نامزدی برای مناصب دولتی در کشور خارجی
- ورود به خدمت نظامی در یک کشور خارجی
- درخواست شهروندی در یک کشور خارجی به قصد ترک تابعیت آمریکا
-خیانت به ایالات متحده آمریکا
مطابق این شرایط چنانچه فرزند یکی از مقامات جمهوری اسلامی مثل آقای ظریف و ... که تابعیت کشور آمریکا را دارند، بخواهند در صورت تجاوز هر کشوری به خاک ایران، از آن دفاع کنند و اسلحه به دست بگیرند، تابعیت آمریکایی آنها خود به خود ابطال میشود! چون کسی که تابعیت آمریکا دارد، فقط باید برای آمریکا اسلحه به دست بگیرد./ حمید رسایی