پس از همهگیری جهانی ویروس کرونا و تجربهی سختی که جهان در مقابله با این بیماری داشتند، حساسیتهای ویژهای نسبت به تجمعات و مراسمهای عمومی شکل گرفت. از آن پس، هر گونه تجمع یا رویداد پرجمعیت با هشدارهای مکرر وزارت بهداشت درباره شیوع بیماریهای واگیردار همراه بود. اما در این میان، یک رویهی دوگانه در برخورد با تجمعات مذهبی و غیرمذهبی دیده میشود که واکنشها و انتقادات بسیاری را به همراه داشته است.
به گزارش سرویس سیاسی پایگاه خبری 598، در هفته گذشته و همزمان با ایام تعطیلات، استاندار مازندران اعلام کرد که ۲۱ میلیون مسافر به این استان شمالی سفر کردهاند و رکورد سفرهای داخلی شکسته شد. اما نکتهای که جای تعجب و تامل دارد، عدم واکنش وزارت بهداشت و نهادهای مرتبط به این تراکم جمعیتی عظیم است.
در حالی که وزارت بهداشت به طور مکرر نسبت به برگزاری تجمعات مذهبی مانند مراسم اربعین حسینی هشدار میدهد و از احتمال شیوع بیماریهای واگیردار مانند سرخک، تب دنگی و آنفولانزای میمونی سخن میگوید، این حساسیتها به مسافرتهای میلیونی و پرجمعیت هیچگونه تعمیمی پیدا نکرده است!
برای نمونه، مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت که همواره در مواجهه با بیماریهای مسری از اهمیت پیشگیری سخن میگوید، در این هفته هیچگونه هشداری درباره احتمال شیوع بیماریها در جمعیت بالای مسافران به مناطق شمالی کشور مطرح نکرده است. این در حالی است که در مراسمهایی نظیر اربعین، هشدارهای مکرر داده شد.
این رفتار دوگانه وزارت بهداشت، نه تنها از لحاظ سلامت عمومی چالشبرانگیز است، بلکه به مرور زمان باعث ایجاد حس بیاعتمادی و نارضایتی در میان مردم میشود. چرا که انتظار عمومی از نهادهای مرتبط با سلامت، برخورد یکسان و عادلانه با تمامی تجمعات و رویدادهای پرجمعیت است. وقتی مردم شاهد توجه و حساسیت بیشتر در قبال یک دسته از تجمعات (مانند مراسمهای مذهبی) هستند و در عین حال، مسافرتهای میلیونی بدون هیچگونه نظارتی برگزار میشود، سوالات جدی درباره اولویتهای وزارت بهداشت مطرح میشود.
از طرفی، عدم نظارت کافی بر مسافرتها میتواند پیامدهای منفی گستردهای داشته باشد. تراکم جمعیتی بالا، به ویژه در ایام تعطیلات و در استانهایی که امکانات پزشکی و درمانی محدودی دارند، میتواند باعث افزایش شیوع بیماریهای واگیردار و حتی فشار مضاعف بر سیستم درمانی آن مناطق شود.
این وضعیت نابرابر میتواند اعتماد عمومی به وزارت بهداشت و نهادهای مرتبط با سلامت عمومی را به شدت خدشهدار کند. پیامدهای چنین رفتاری، فراتر از مسائل بهداشتی و درمانی است و ممکن است باعث کاهش همکاری عمومی در زمانهایی شود که این نهادها نیاز به همکاری گسترده مردم دارند.
این وضعیت میتواند به مرور زمان تصویری ناعادلانه و غیرمنصفانه از وزارت بهداشت به نمایش بگذارد. وقتی هشدارهای جدی تنها برای مراسمهای مذهبی صادر میشود و در مقابل، مسافرتهای میلیونی بدون هیچگونه نگرانی برگزار میشود، این تصور در ذهن مردم ایجاد میشود که اولویتهای وزارت بهداشت سیاسی یا جهتدار هستند و بر اساس معیارهای غیرشفاف تعیین میشوند.