از وعده تا عمل؛ نقش پررنگ رئیس جمهور شهید در خصوصی‌سازی سرخابی‌ها

به گزارش سرویس ورزشی پایگاه تحلیلی خبری 598؛ هر چند که از فوتبال به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع پردرآمد قرن بیست‌ویکم یاد می‌شود اما با وجود گذشت بیش از ۲ دهه از این سده و اهمیت سرمایه‌گذاری در فوتبال، بسیاری از باشگاه‌های کشورمان یا مستقیم از بودجه دولتی تغذیه می‌کنند یا حیات اقتصادی آنها وابسته به بودجه شرکت‌های دولتی است. وابستگی به بودجه دولتی موجب شده تا عمر چند تیم خصوصی که گام به عرصه فعالیت در لیگ برتر گذاشتند کمتر از انگشتان ۲ دست باشد.

شکست پروژه خصوصی‌سازی در فوتبال ایران هر چند که تک بعدی نیست اما بسیاری باور دارند که نبود اراده و برنامه مدون دولت‌ها در واگذاری باشگاه‌های دولتی، فوتبال ایران را در مسیری قرار داده که بدون تغذیه از دولت و سازمان‌های مختلف نمی‌توانند به حیات خود ادامه دهند.

گسترش خصوصی‌سازی در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در حالی بود که فوتبال ایران به یکی از بزرگترین سرمایه‌های جهانی یعنی هواداران مجهز است اما بهره‌گیری از این سرمایه نه تنها فرصت نبود بلکه در برخی دولت‌های گذشته خصوصی‌سازی از دستور کار خارج و در حد شعار باقی ماند.

واگذاری ۲ باشگاه پرطرفدار استقلال و پرسپولیس به مردم از نخستین‌ سال‌های دهه ۸۰ شمسی در دستور کار مسوولان قرار گرفت اما هر دوره این طرح به بهانه‌ای با شکست مواجه شد. رویه ناموفق خصوصی‌سازی در فوتبال ایران نه تنها در این ۲ دهه پیشرفتی نداشت بلکه تغذیه کردن این تیم‌ها از بودجه دولتی موجب شد تا تیم‌های خصوصی فوتبال ایران در کمترین زمان ممکن دچار ورشکستگی شده و این خود یک حس ناامیدکننده در بین سرمایه‌گذاران ایجاد کرد.

سرنوشت تلخ استقلال اهواز، شیرین فراز کرمانشاه و استیل آذین موجب شکل‌گیری تقابل فوتبال خصوصی و دولتی شد، تقابلی که برنده همیشگی آن تیم‌های دولتی بود اما این رویه در آغاز قرن ۱۵ خورشیدی کاملا متفاوت شد زیرا شعار ورزش مردمی یکی از وعده‌های انتخاباتی دولت سیزدهم بود.

شهید آیت‌الله رئیسی در تبلیغات انتخاباتی با آگاهی از شکست مستمر پروژه واگذاری ۲ باشگاه بزرگ فوتبال ایران در دهه‌های گذشته از واگذاری سرخابی‌ها به عنوان یکی اولویت در دولت خود یاد کرد.

وی ۲۵ خردادماه چند روز پیش از انتخابات ریاست جمهوری در دیدار با جمعی از ورزشکاران و پیشکسوتان رشته‌های مختلف ورزشی در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) تأکید کرد که موضوع خصوصی‌سازی ۲ باشگاه استقلال و پرسپولیس را در دولت مردمی با جدیت پیگیری خواهد کرد تا نگرانی هواداران و پیشکسوتان در این رابطه رفع شود.

وعده خصوصی‌سازی در ۲۵ خرداد سال ۱۴۰۰ برای بسیاری از کارشناسان و اهالی فوتبال حرف تازه‌ای نبود زیرا آنان در گذشته نیز این شعارها را درک کرده بودند اما عمل به این وعده در کوتاه مدت توسط دولت یک اتفاق حیرت‌انگیز در ورزش کشور بود تا جایی که وزارت ورزش و جوانان به عنوان مالک ۲ تیم در کمتر از ۶ ماه خصوصی‌سازی را در دستور کار قرار داد و تا فجر انقلاب به این وعده جامع عمل پوشاند. پیرو این وعده بود که علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت در ۱۲ بهمن ماه و همزمان با آغاز دهه فجر اعلام کرد: استقلال و پرسپولیس تیم‌های مردم هستند و باید به مردم هم واگذار شوند.

همچنین با اعلام سخنگوی دولت کار ارزش‌گذاری باشگاه استقلال و پرسپولیس در بهمن‌ماه به پایان رسید. بنا بر اعلام حسین قربان‌زاده رئیس وقت سازمان خصوصی‌سازی ارزش‌گذاری ۲ باشگاه در ۲۴ بهمن ماه به پایان رسید و قرار شد تا نیمه اسفند واگذاری انجام شود.

شکستن تابوی واگذاری ۶ هزار روزه واگذاری سرخابی‌ها در ۲۶۵ روز یکی از هنرهای دولتی سیزدهم بود که ۱۵ اسفند ۱۴۰۰ رنگ واقعیت به خود گرفت و این روز را به یک اتفاق تاریخی در ورزش ایران بدل کرد. در این روز و طبق اعلام سازمان خصوصی‌سازی، پرسپولیس ۳۲۰۰ میلیارد تومان و استقلال ۲۸۰۰ میلیارد تومان ارزش‌گذاری شدند تا به زودی عرضه سهام آنها در بازار پایه فرابورس آغاز شود.

اما این پایان کار نبود بلکه گام مهم و اساسی دولت و وزارت ورزش در آغازین ماه‌های سال ۱۴۰۳ برداشته شد جایی که مالکیت این ۲ تیم به طور رسمی تغییر پیدا کرده و مشکل مالکیت مشترک آنها را حل کرد. مالکیت مشترکی که در چند سال گذشته استقلال و پرسپولیس را از لیگ قهرمانان محروم کرده بود.

اتفاق تاریخی تغییر مالکیت ۲ باشگاه در روز پنجم اردیبهشت با حضور کیومرث هاشمی وزیر ورزش و جوانان، سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصاد و دارایی، سیدمحمدشروین اسبقیان معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفه‌ای وزارت ورزش، مدیران عامل، اعضای هیات مدیره ۲ باشگاه استقلال و پرسپولیس و نمایندگان مالکان جدید سرخابی‌ها برگزار شد.

در این جلسه مشخص شد که ۸۵ درصد از سهام باشگاه استقلال از سوی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، شرکت‌های تابعه آن شامل پتروشیمی بندر امام (ره)، پتروشیمی بوعلی سینا، پتروشیمی شهید تندگویان، پتروشیمی پارس و شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس واگذار شد و همین مقدار از سهام باشگاه پرسپولیس نیز به بانک‌های شهر (۳۰ درصد)، ملت (۲۰ درصد)، تجارت (۲۰ درصد)، صادرات (۵ درصد)، رفاه (۵ درصد) و اقتصاد نوین (۵ درصد) انتقال پیدا کرد.

هاشمی در این جلسه اظهار داشت: از پیشکسوتان دو تیم تشکر می‌کنم. ۵ درصد از سهام این دو باشگاه در اختیار وزارت ورزش است که با همکاری این عزیزان این ۵ درصد نیز واگذار خواهد شد تا واگذاری این دو باشگاه به‌صورت کلی انجام شود تا مشکلی برای حضور در رقابت‌های بین‌المللی نداشته باشند.