به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، روز جهانی کارگر در حالی در افغانستان گرامی داشته میشود که بسیاری از کارگران افغان از این روز هیچ اطلاعی ندارند.
پس از سال 1380 که رژیم طالبان در افغانستان سقوط کرد، صدها هزار افغان که بیشتر آنان در کشورهای مختلف به ویژه ایران و پاکستان در مشاغل مختلفی مشغول به کار بودند به کشور خود بازگشتند.
امروز که افغانستان روزهای نسبتاً آرامی را سپری میکند، فرزندان خود را که در کشورهای همسایه به مهارتهای مختلفی دست یافتهاند با آغوش باز میپذیرد و امروز بازار کار افغانستان یکبار دیگر مملو از نیروی کار انسانی شده است.
این کارگران در زمینههای مختلف به ویژه در ساختمانسازی مهارت و تخصص ویژهای کسب کردهاند اما متأسفانه این ظرفیت و توانمندی به دلیل عدم حمایت مسئولان بدون بهرهرداری درست، به هدر میرود.
کارگران افغان، نیروی محرک افغانستان"حسین واعظ زاده" کارشناس مسائل اجتماعی افغان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل، اظهار داشت: افغانها توانمندی خوبی برای بازسازی کشور خود دارند اما متأسفانه وجود مسائلی چون ناامنی، فقر، عدم حمایت درست از قشر کارگر و مسائلی از این دست، باعث شده است که از توانایی آنان درست استفاده نشود.
وی با بیان این که در اولین سالهای دولت کرزی که زمینه بازسازی و نوسازی بیشتر فراهم بود و افغانها توانستند به خوبی از فرصتها استفاده کنند، گفت: رونقی که امروز در بازسازی شاهد آن هستیم، حاصل تلاش همان سالها است.
این جامعه شناس افغان در ادامه افزود: ملتهای مختلف همواره بر صداقت و پشتکار کارگران افغان اعتراف کردهاند.
چالش کار افراد زیر 18 سال در افغانستان
در حالی که قانون کار افغانستان، کار در مشاغل پر خطر را برای افراد زیر 18 سال ممنوع کرده است اما بر اساس آخرین تحقیقات منتشر شده در رسانههای این کشور حدود 60 هزار کودک در مشاغل سخت چون کارگاههای آجرپزی مشغول به فعالیت هستند.
در همین حال، هزاران کودک دیگر در سایر بخشها مانند ساختمانسازی مشغول کارهای سخت هستند، کارهایی که علاوه بر آسیبپذیری جسمی، سبب بازماندن آنان از تحصیل میشود.
ماده 30 قانون کار افغانستان، ساعت کار را به صورت متوسط در یک هفته 40 ساعت تعیین کرده اما کارگران افغان مجبور هستند، برای به دست آوردن دستمزد بیشتر، هر هفته نزدیک به 100 ساعت کار کنند.
"محمد" از کارگران افغان به خبرنگار فارس در کابل، گفت: من به صورت متوسط روزانه 300 افغانی معادل شش دلار دستمزد میگیرم، اما به دلیل پائین بودن دستمزد باید 2 برابر کار کنم تا زندگیام تأمین شود.
با این حال، بیشتر کارگران افغان روزهای تعطیل را در محل کار سپری میکنند و کار فرمایان کمتر به آنها اجازه مرخصی میدهند.
بر اساس ماده 46 قانون کار افغانستان، سالانه 20 روز تعطیلی با حقوق، برای کارگران افغان پیشبینی شده است.
کارگران افغان همواره از بدرفتاری کارفرمایان خود شکایت دارند، مواردی چون عدم پرداخت حقوق، از دست دادن بیدلیل کار، ضرب و شتم، توهین و تحقیر نمونهای از بیتوجهی به کارگران در افغانستان است.
"کرامالدین" یکی دیگر از کارگران افغان، میگوید: بارها اتفاق افتاده که کارفرمایان، ضمن آن که کارگر را بی دلیل از محل کار اخراج میکنند از پرداخت دستمزد خودداری کرده و او را تحقیر میکنند.
این در حالی است که شبهنظامیان طالبان تعدادی از کارگران را که در مناطق ناامن مشغول راه سازی و کارهای دولتی بوده اند و سپس کشته اند.
رئیس جمهور افغانستان چندی پیش در سخنانی گفت: علاوه بر کارگران، کارمندان دولت افغانستان هم مصونیت شغلی ندارند و ممکن است بنا به خواست وزیر، معاون و رئیس اداره به راحتی بر کنار شوند.
مشکلات فرهنگی کارگران افغان
واعظ زاده، عدم درک صحیح کارفرمایان از کارگران را از مشکلات جدی فرا روی کارگران افغان دانست و گفت: کارفرمایان فکر میکنند که با پرداخت حقوق ارباب مطلق آنان هستند.
این کارشناس مسائل اجتماعی تصریح کرد: کارگران در نگاه عموم مردم حقیر هستند و به همین دلیل با کلمات زشت مورد خطاب قرار میگیرند.
نگاهی به تاریخچه روز جهانی کارگر
127 سال پیش در چهارم ماه مه 1886 میلادی در حالی که چهار روز از اعتصاب کارگران آمریکایی در شهر "شیکاگو" این کشور میگذشت، پلیس به روی آنان آتش گشود که در نتیجه، عدهای زخمی شدند و بعد از مدتی پلیس چهار تن از آنان را اعدام کرد.
این کارگران خواستار تعدیل شرایط کار و کاهش ساعت کار روزانه از 10 ساعت به هشت ساعت بودند و با بستن 1200 کارخانه و کارگاه دست به اعتصاب زدند.
زمانی که پلیس میخواست معترضان را متفرق کند، ناگهان انفجاری رخ داد که در نتیجه آن یک مأمور پلیس کشته و چند کارگر و پلیس زخمی شدند.
از آن سال به بعد اول ماه مه در سراسر جهان روز جهانی کارگر نامگذاری شد و اتحادیههای کارگری با برگزاری برنامههایی از آن تجلیل کردند.