دستاوردهای مهم اقتصادی سفر رئیس‌جمهور به چین/ از امضای 20 تفاهمنامه اقتصادی تا پیشبرد ابتکار یک کمربند- یک جاده

این محور اگرچه کمتر مورد توجه رسانه‌های خارجی قرار داشت اما از نگاه ناظران، مبنای همکاری و بستری برای گسترش همکاری‌ها و دادوستدها بین ۲ کشور خواهد شد. «گلوبال‌تایمز» در گزارش خود در ارتباط با سفر مزبور نوشت: چین و ایران در سفر شی‌جین‌پینگ به ایران در سال ۲۰۱۶، یک شراکت راهبردی جامع برقرار کردند؛ یعنی از زمانی که ۲ طرف برای ارتقای توسعه مشارکت خود، در چارچوب «ابتکار یک کمربند-یک جاده» پیش رفتند. لازم به ذکر است طرح جاده ابریشم جدید، کلیدی‌ترین اولویت سیاست خارجی چین و همچنین ضرورتی برای ایران است. از این رو، از سال ۲۰۱۳ که طرح یک کمربند-یک جاده توسط رئیس‌جمهوری چین مطرح شد، ایران حمایت خود را از این طرح اعلام کرده‌ است. ایران به سبب برخورداری از منابع مختلف انرژی و همچنین قرار داشتن در یک موقعیت جغرافیایی استراتژیک، از مزیت راهبردی مهمی در حوزه‌ حمل‌و‌نقل بین‌المللی برخوردار است. این موقعیت جغرافیایی و استراتژیک سبب شده است ایران از گذشته تاکنون به عنوان پل ارتباطی شرق و غرب و همچنین گذرگاه کلیدی راه ابریشم به شمار بیاید و نقش مهمی را در اجرایی کردن طرح مزبور بازی کند. نکته بسیار مهم دیگر این است که چین در این طرح، پیشبرد چندقطبی‌گرایی، احترام به مدل توسعه کشورها، ترویج تنوع فرهنگی، همزیستی مسالمت‌آمیز و احترام متقابل به حاکمیت کشورها را از جمله اصول بنیادین در نظر گرفته ‌است؛ اصولی که در سیاست خارجی ایران و رویکرد کلان تهران به همکاری با سایر کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از این رو روزنامه چینی «چاینا دیلی» همزمان با نخستین روز از سفر رسمی رئیسی به پکن، در گزارشی درباره این سفر، به نقل از یک کارشناس چینی نوشت: «ایران کشوری ایده‌آل‌ در منطقه خاورمیانه برای پیشبرد پروژه کمربند-جاده است و متقابلا، همکاری با چین کلیدی برای توسعه اقتصادی ایران خواهد بود».

 

وزیر راه و شهرسازی نیز به همراه دیگر اعضای دولت به چین سفر کرده بود و از جمله موضوعاتی که در این سفر مورد توافق قرار گرفت، احیای راه ابریشم بود. ایران از لحاظ جغرافیایی در اتصال شرق و غرب از موهبت طبیعی برخوردار است. ایران مستقیم یا با واسطه بین کشورهای چین، هند، پاکستان، دریای مدیترانه، دریای سیاه، ترکیه، اروپا، روسیه، کشورهای CIS و کشورهای جنوب خلیج‌فارس قرار دارد. بعضی از این کشورها مثل ترکیه و عربستان رقبای منطقه‌ای ایران و بعضی دیگر مثل چین، هند و پاکستان دارای تنش‌های تاریخی با هم هستند. ایران می‌تواند مرکز مهم تبادل کالا، انرژی و خدمات بین کشورها باشد اما پیش‌نیاز آن خروج از انزوای تحمیل شده توسط دشمنان، رقبای منطقه‌ای و کاسبان تحریم است.

 

امین ترفع، مدیرکل دفتر تجاری‌سازی و امور تشکل‌های وزارت راه و شهرسازی پیش از این در این باره گفته بود: قرار است مذاکراتی درباره راه‌های ترانزیتی انجام و توافقات در این زمینه نهایی شود و «راه ابریشم» که یک راه بین‌المللی است، در چارچوب قراردادها و توافقات کار کند که زمینه‌سازی‌ها از قبل انجام شده است و امیدواریم این توافقات در سفر چین نهایی شود.