تفاوت میزبانی ایران از اجلاس آستانه در دوران روحانی و رئیسی چیست؟

به گزارش پایگاه خبری 598 به نقل از خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری فارس، آستانه، نام قدیمی پایتخت قزاقستان است که اولین بار این شهر از زمان شروع شدن بحران سوریه در درصدر اخبار قرار گرفت. بر همین اساس سه کشور ایران، روسیه و ترکیه نشستی با موضوع سوریه در پایتخت قزاقستان برگزار کردند تا سرنوشت و تکلیف این کشور را مورد بحث و بررسی قرار دهند. هفتمین نشست این اجلاس قرار است امروز سه شنبه (۲۸ تیر) به میزبانی ایران برگزار شود.

این اولین اجلاس در تهران است که در زمان ریاست جمهوری آیت الله رئیسی برگزار می‌شود. رئیس جمهور ایران از زمان تشکیل دولت بر فعالسازی روابط منطقه‌ای و همسایگی تاکید داشت که این امروز باعث شده است چشم جهان و منطقه به ایران باشد که از این نشست چه بیرون خواهد آمد.

در همین زمینه گفتگویی با جعفر قنادباشی کارشناس مسائل منطقه انجام شده است که در ادامه می‌آید:

برگزاری اجلاس آستانه در این زمان در ایران دارای چه پیامی است؟

قنادباشی: زمانی که بحران سوریه به اوج خود رسید و کشور‌های غربی در ژنو و وین در حال تعیین و تکلیف برای سرنوشت ملت و دولت سوریه بودند، کشور‌های حامی دولت قانونی سوریه همچون ایران و روسیه نشست‌هایی در جهت حمایت دولت قانونی سوریه برگزار کردند که بعد‌ها کشور ترکیه نیز به این نشست وارد شد. هدف از تشکیل این اجلاس پایان دادن به بحران سوریه بود و همچنین تعیین آینده این کشور. چندین نشست در شهر آستانه قزاقستان و همچنین در روسیه و ترکیه و دو اجلاس نیز در تهران برگزار شد که امروز هفتمین نشست این اجلاس قرار است روز سه شنبه در تهران برگزار شود.

زمانی که اهداف این اجلاس به نتیجه رسید کشور‌های منطقه و غربی از جمله آمریکا در صدد بودند که در این اجلاس حضور داشته باشند، اما با مخالفت اعضا روبه رو شدند، اما علت حضور ترکیه در این اجلاس این بود که ایران و روسیه می‌خواستند دست ترکیه را در سوریه محدود کنند، زیرا ترکیه در بعضی از مواقع اقداماتی در خلاف جهت منافع ملی سوریه انجام می‌داد و حامی برخی از گروه‌های تروریستی در این کشور بود از این رو پیام این اجلاس امروز در تهران این است که تصمیمات منطقه توسط کشور‌های خود منطقه گرفته می‌شود و احتیاجی نیست که کشور‌های فرامنطقه‌ای در اینجا دخالت کنند.

 آیا برگزاری این اجلاس در تهران پاسخی به سفر بایدن به منطقه است؟

قنادباشی: موضوع اجلاس هفتم در تهران بحث و بررسی شرایط فعلی سوریه و همچنین تاثیرات جنگ اوکراین است و این موضوع غلط است که بیان می‌کنند این اجلاس پاسخی در مقابل سفر بایدن به منطقه است؛ زیرا اگر بایدن نیز به منطقه سفر نمی‌کرد این اجلاس در این زمان تشکیل می‌شد.

برگزاری چنین اجلاس‌هایی با حضور ایران نشان دهنده چیست؟

قنادباشی: در ابتدای تشکیل این اجلاس ایران دارای یک وزن در منطقه بود. اکنون که به هفتمین نشست آن رسیده ایم وزن ایران در منطقه بسیار سنگین‌تر از گذشته شده است؛ زیرا در گذشته و در دولت قبل در حوزه منطقه‌ای بسیار منفعل عمل شد، اما با روی کار آمدن دولت جدید برقراری ارتباط خوب با همسایگان این انفعال از بین برد. یعنی از کشور منزوی در دوران آقای روحانی امروز تبدیل به یک کشور فعال در حوزه غرب آسیا شده ایم. فلذا این مورد را نباید فراموش کرد که یکی از پایه‌های تبدیل شدن به قدرت منطقه‌ای کشور قدرت نظامی است.

امروز نقش ایران در منطقه بسیار تاثیرگذار‌تر از گذشته است. اکنون منطقه منتظر است موضع ایران در قبال مسائل منطقه را بداند حتی روسیه نیز اکنون به قدرت و حمایت‌های ایران در منطقه نیازمند است. از این‌رو اجلاس تهران نشان می‌دهد که امروز مرکز تصمیم گیری منطقه تهران است، زیرا تمام چشم‌های منطقه و جهان امروز به تهران است که در رابطه با منطقه چه تصمیمی گرفته خواهد شد.

در نهایت اجلاس آستانه نشان داد که این تفکر که بیان می‌شد در هر اجلاس و نشست که آمریکا حضور نداشته باشد محکوم به شکست است غلط است، زیرا اکثر اهداف اجلاس آستانه به نتیجه رسیده است.