آزمون و خطاها برای نجات بورس

به گزارش پایگاه 598، ابتکار به بررسی پیشنهاد تازه برای حذف شاخص کل بورس پرداخته است: این روزها ریزش‌های پی‌درپی و رشدهای کم‌جان شاخص بورس به امری عادی تبدیل شده و سهام‌داران را در بلاتکلیفی رها کرده است. در این میان کارشناسان تحلیل‌های متفاوتی را از بازار ارائه می‌دهند، برخی‌ها معتقدند بازار تا پایان سال با وضعیت آشفته فعلی دست به گریبان خواهد بود و عده‌ای نیز بر این باورند که وضعیت بورس تا پایان سال اندکی بهتر می‌شود. این در حالی است که منتقدان به وضعیت بازار سرمایه معتقدند که حتی اگر بازار تا پایان سال رشدهایی را تجربه کند باز هم زیان سهام‌داران جبران نخواهد شد.

بازار سرمایه در بی‌ثبات‌ترین شرایط به سر می‌برد و در میان این بی‌ثباتی‌ها راه‌حل‌هایی برای بهبود و یا کنترل شرایط بازار مطرح می‌شود. اصلاح فرمول محاسبه شاخص کل بازار سرمایه و یا حذف شاخص کل از جمله پیشنهاداتی است که اخیرا مطرح شده است. بر اساس گزارشی از تسنیم، محسن علیزاده، رئیس کمیته بازار سرمایه مجلس شورای اسلامی تعارض منافع در همه ارکان از جمله شورای‌عالی بورس و هیئت مدیره بورس را آفت اساسی در بازار سرمایه دانست و در مورد شاخص کل بازار سرمایه گفت یا فرمول محاسبه شاخص کل بازار سرمایه باید اصلاح شود یا شاخص کل حذف شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با تصریح به این‌که فرمول محاسبه شاخص کل بازار سرمایه باید اصلاح شود یا شاخص کل حذف شود و شاخص وزنی معیار سنجش بازار سرمایه شود تاکید کرد: از آن‌جا که تعیین موضوعات مذکور در اختیار سازمان بورس است ما نیز باید این موضوعات را از سازمان بورس پیگیری کنیم تا این امور محقق شود.

پیشنهاد حذف شاخص کل، پیشنهاد منطقی است

همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وضعیت آشفته بازار مسئله حذف شاخص کل را منطقی دانست و در این خصوص به ابتکار گفت: به لحاظ منطقی مسئله حذف شاخص کل پیشنهاد درستی است چون شاخص در حال حاضر بیانگر تحولات بازار بوده و یکسری از سودهای نقدی در شاخص محاسبه می‌شوند که عملاً باعث انحراف شاخص شده است.

وی با بیان یک مثال ادامه داد: به عنوان مثال اگر اکنون قیمت همه سهم‌ها را صفر بگذاریم شاخص صفر نخواهد شد و بر روی رقم ۵۰۰ هزار واحد ثابت می‌شود. این مسئله نشان می‌دهد که جریان محاسبات شاخص دارای اشکالاتی است.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به بازارهای بورس در دنیا اظهار کرد: در تمام دنیا بورس‌ها معمولاً شاخص را محاسبه و منتشر نمی‌کنند و شاخص نهادهای مطالعاتی و مشاوره‌ای محاسبه می‌شود. بنابراین واگذاری محاسبه شاخص به بیرون از بازار کار درستی خواهد بود.

دارابی همچنین به بررسی وضعیت بازار روز شنبه پرداخت و در این خصوص ادامه داد: روز گذشته شاخص، اندکی رشد کرد اما اکثر نمادها منفی بود و این به دلیل فروش نامتقارن برخی از شرکت‌ها بود. چرا که برخی از شرکت‌ها نقش قابل ملاحظه‌ای در شاخص داشته و تحول قیمتی شرکت‌ها تعداد زیادی از نمادها را تحت پوشش قرار می‌دهند. ‌

وی اظهار کرد: در چنین شرایطی دو راه‌حل وجود دارد، اولین راه‌حل این است که محاسبه شاخص کل کنار گذاشته شود و موسسات، مشاوره و پردازش اطلاعات شاخص را محاسبه کنند. راه دوم این است که شاخص قیمتی جایگزین شاخص کل بشود. این محاسبه تا حدودی بهتر عمل خواهد کرد.

بازار نیاز شدیدی به بازگشت اعتماد دارد

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه صحبت‌هایش به وضعیت بازار و سهام‌داران پرداخت و در این خصوص گفت: بازار این روزها نیاز شدیدی به نقدینگی و بازگشت اعتماد دارد اما متاسفانه برخی از اقداماتی که اخیرا انجام شده، سبب افزایش بی‌اعتمادی در بازار شده است.

وی ادامه داد: مثلاً ده فرمان برای نجات بورس که توسط کمیسیون اقتصادی دولت تصویب شد، توسط سازمان برنامه و بودجه به مجلس ارسال نشد و این یک ضربه اساسی به اعتماد بازار سرمایه بود. اکنون همه تحت تاثیر شرایط بازار هستند و این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا دولت واقعاً در حرف‌های خود برای حمایت از بازار سرمایه مصمم هست یا خیر.

مشکل با پاک کردن صورت مسئله حل نمی‌شود

مصطفی صفاری، کارشناس بازار سرمایه در نظری متفاوت با دارابی در خصوص پیشنهاد حذف شاخص کل به ابتکار گفت: من معتقدم این راهکار اشتباه است چرا که به جای اینکه مسئله را حل کنیم به دنبال پاک کردن صورت مسئله هستیم و این راه‌حل چالشی را از بین نخواهد برد.

وی ادامه داد: بازار بورس وضعیت سیاسی و اقتصادی جامعه بوده و شاخص همان دماسنج وضعیت اقتصاد کشور را نشان می‌دهد. اگر دماسنج نشان می‌دهد که ما تب داریم باید تب را پایین بیاوریم نه اینکه به جای استفاده از تب‌بر برای کاهش تب دماسنج را شکسته و یک دماسنج جدید دیگر را جایگزین کنیم. شکستن دماسنج راهکار اصلی نیست.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: ما در بازار انواع شاخص‌ها از جمله شاخص وزنی، شاخص قیمتی و ... را داریم، بنابراین نباید با این تصور که اگر این شاخص‌ها را حذف کنیم شرایط بهبود می‌یابد تصمیم به حذف بگیریم چراکه این تصمیم تاثیری در بازار و اقتصاد به همراه نخواهد داشت.