به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، برنامهٔ ۲۵ سالهٔ همکاریهای مشترک ایران و چین یا به اختصار سند همکاری ایران و چین یک توافق سیاسی، استراتژیک و اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین برای سرمایهگذاری در صنعت نفت ایران، شرکت ملی صادرات گاز ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، زیرساختهای ایران و همکاری نظامی، امنیتی، فرهنگی و قضایی است.
شروع توافق ایران و چین
ماجراهای توافق ایران و چین از ۷ تیر ۱۳۹۹ شروع شد و در ۷ فروردین ماه سالجاری بود که قرارداد همکاری ۲۵ ساله ایران و چین امضا شد. البته این توافق برای اولین بار پنج سال پیش در دیدار رهبر معظم انقلاب با شی جین پینگ، رئیسجمهوری خلق چین و با عنوان «توافق ایران و چین برای روابط استراتژیک ۲۵ ساله» مطرح شده بود.
انتشار متن توافق
متن توافقنامه جامع مشترک همکاریهای استراتژیک ایران و چین ۴ سال و نیم قبل به زبان انگلیسی در وبسایت رسمی رئیسجمهوی ایران منتشر شده است. تاریخ انتشار این متن ۲۳ ژانویه ۲۰۱۶ (سوم بهمن ۱۳۹۴)، حدود ۶ ما پس از سفر رئیسجمهوری چین به ایران است. در این متن اعداد و ارقام و جزئیاتی از این توافق ذکر نشده و صرفا به کلیات بسنده شده است.
اتهامات مطرح شده چه بود؟
تصور برخیها اینگونه بود که این قرارداد روی کاغذ میماند و هیچ اتفاق جدیدی رخ نخواهد داد، اما یکی از موضوعاتی که دولت سیزدهم شروع کرد فعالسازی کارگروههای تخصصی و به سرانجام رساندن این قرارداد بود که خوشبختانه اکنون این طرح وارد فاز اجرایی شده است. البته این قرارداد بزرگ و ملی که در زمان اعلام رسمی بازتاب جهانی داشت از سوی برخیها که نسبت به این امر هیچ اطلاعات دقیقی ندارند مورد سؤال و اتهام قرار گرفت.
روزنامه ایران نیز در گزارشی نوشت: برخیها حکومت را به خاک و جزیره فروشی متهم کردند و برخی دیگر گفتند که قرار است ایران دو دستی در اختیار چینیها قرار گیرد، سند تنظیم شده بین ایران و چین که هنوز به مرحله قرارداد نرسیده است به اعتقاد آنهایی که در کارگروههای تخصصی همکاری با چین فعال هستند، یکی از بهترین قراردادها است و میتوان این سند را با سایر کشورها و بخصوص اتحادیه اروپا امضا کرد.
زمانی که سند همکاری ایران و چین امضا شد، شبکههای خارجی نوشتند: «چین در ادامه گسترش ابتکار چند تریلیون دلاری کمربند و راه خود این بار با ایران یک قرارداد همکاری ۲۵ ساله امضا کرد. پکن و تهران هر دو رقیب واشنگتن و متحد دیرین یکدیگر هستند و آنچه به امضا رسید، نتیجه سال ها تلاش حکومت بود.» در آن مقطع زمانی صادرات ایران به چین ۸.۹ میلیارد دلار و واردات آن ۹.۷ میلیارد دلار بود، اما اکنون تراز تجاری به نفع ایران مثبت ۱.۸ میلیارد دلار شده است.
واکنش های موافق و مخالف چه بود؟
قرارداد با چین برد-برد است
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در پاسخ به نقدهایی که در مورد همکاری ایران و چین صورت میگیرد به «ایران»، گفت: «چین، شریک اول تجاری ۱۲۰ کشور دنیا است و طی ۶ سال اخیر، چین با همه کشورها و بخصوص کشورهای همسایه حوزه خلیج فارس چون کویت، عراق، عربستان و قطر در حال همکاری است، روابط برقرار شده با برخی از کشورها بسیار پررنگ و با برخی دیگر کمرنگتر است. چین با ترکیه قرارداد ۴ میلیارد دلاری منعقد کرده و با کشورهایی چون عربستان و امارات در حوزهها نفت و گاز و پتروشمی نیز قراردادهای بسیار بزرگی امضا کرده است.»
او با بیان اینکه چین با کشورهای اروپایی و بخصوص آلمان قراردادهای سرمایهگذاری بزرگ و سنگینی را تنظیم کرده است، افزود: «روابط اقتصادی یکجانبه نیست، بلکه بر اساس منافع ملی کشورها و برد-برد است، ایران هم بر اساس همین قاعده عمل میکند. از دو سال پیش مذاکرات برای همکاری بلندمدت بین ایران و چین آغاز شد و در نهایت فروردین ماه سالجاری سند همکاری ۲۵ ساله بین دو کشور به امضا رسید.»
توافقهای خوبی با چین صورت گرفته است
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین افزود: «خوشبختانه توافقهای خوبی با چین صورت گرفته است که امیدواریم در قالب پروژه بتوان آن موارد را تبدیل به قرارداد کرد و در این میان در مسیر بیاثر کردن تحریمهای ظالمانه گام برداریم، تحریم چالشهای زیادی برای کشور ایجاد کرده است از اینرو با همکاری مشترک میتوان به سمت توسعه اقتصادی و پویایی واحدهای تولیدی حرکت کرد.»
به تمام دروغها و اراجیف نباید پاسخ داد
حریری درباره اینکه گفته میشود در قرارداد همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، قرار است خاک ایران به چین فروخته و یا برخی از جزایر کشورمان مانند قشم به چین داده شود، گفت: «ما موظف نیستیم که به تمام دروغها و اراجیف پاسخ دهیم، وضعیت چین در ابعاد اقتصادی دنیا مشخص است و این چیزی نیست که فقط ایران بگوید، تحت هیچ شرایطی این مطالب درست نیست و کذب محض است. چین به ابرقدرت اقتصادی تبدیل شده است، در سال ۲۰۲۱ میلادی از این کشور بیش از ۲ هزار قطار به اروپا رفته است و این بدان معنا است که حجم تجارت چین بسیار گسترده و وسیع است و البته همین امر سبب شده که برخیها مخالف چین باشند و در برابر هر گونه قرارداد جدید، سم پاشی کنند.»
وی اذعان داشت: «وقتی کشورها با چین به قرارداد و همکاری بلندمدت میرسند، منافع برخی از کشورها به خطر میافتد و همین باعث میشود که از راههای دیگر برای تخریب یک قرارداد ورود کنند، میبینید که برخی از شبکههای معاند با دروغپردازی و تشویش اذهان عمومی میخواهند فضایی را ایجاد کنند که همکاری ایران و چین را زیرسؤال ببرند و مردم را نسبت به این قرارداد همکاری بدبین کنند، اما به جرأت میتوان گفت که قرارداد همکاری ایران و چین، قرارداد بسیار خوبی است و باعث توسعه ایران میشود.»
چرا این سند را زیر سؤال میبرید؟
شعبان فروتن، عضو اتاق بازرگانی ایران درباره همکاری ۲۵ ساله ایران و چین به «ایران» گفت: «زمانیکه مفاد قرارداد همکاری ایران و چین مشخص نشده است چرا این سند همکاری زیر سؤال میرود؟ چرا برخیها مخالف پیشرفت هستند؟ کدام نظام و کشوری وجود دارد که خاک و جزیره خود را به کشور دیگر بفروشد؟ همکاری بلندمدت ایران و چین اتفاق خوبی است که باید از آن استقبال شود و در نشستهای تخصصی چالشها و مشکلاتی که میتواند ایجاد کند، استخراج شود. زیر سؤال بردن یک سند آن هم در شرایطی که مفاد قرارداد نهایی نشده، عملاً پشت پا زدن به فرصتهای اقتصادی است.»
او ادامه داد: «اگر این سند بخوبی و کارشناسی مدیریت شود، ثمره مثبتی برای اقتصاد کشور خواهد داشت و میتوان از قبل آن به توسعه اقتصادی دست یافت. باید قبول کرد که ایران تحریم است و برای برداشتن تحریمها راه طولانی وجود دارد حال اگر ایران به چین نفت و گاز بدهد و در برابر آن بتواند به توسعه زیرساختها، افتتاح واحدهای صنعتی و معدنی برسد، چه مشکلی وجود دارد؟ لذا به نظر میرسد برخی از پیشداوریها مغرضانه است.»
معرفی طرحهای صنعتی ایران به چین
سیدرضا سیدآقازاده، مدیرکل دفتر آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت درباره شروع عملیاتی شدن توافق همکاریهای راهبردی و جامع ۲۵ ساله دو کشور ایران و چین به «ایران»، گفت: «چه کسی مخالف توسعه روابط خارجی و همکاری با کشور دیگری است؟ باید از این توافق و همکاری دفاع کرد. در ۹ ماهه سالجاری ایران در حدود ۱۰ میلیارد دلار به چین صادرات داشته و همچنین میزان واردات کشورمان از چین در حدود ۸.۵ میلیارد دلار بوده است که این امر نشان میدهد تراز تجاری ایران با چین در حدود ۱.۸ میلیارد دلار مثبت است.»
او ادامه داد: «با آغاز عملیاتی شدن توافق همکاریهای راهبردی با چین که روز جمعه وزیر امور خارجه کشورمان در پکن اعلام کرد، میتوان طرحهای صنعتی و معدنی ایران را به چین اعلام کرد و آنها برای آن حوزه سرمایهگذار معرفی کنند؛ این امر میتواند باعث توسعه اقتصادی، افزایش نرخ اشتغال و حل مشکلات اقتصادی کشور شود.»
باید قبول کرد که چین قدرت دوم اقتصادی دنیاست و بهزعم صندوق بینالمللی پول در سالهای آینده قدرت اول اقتصاد جهان خواهد شد لذا خیلی از کشورها بهدنبال همکاری با این کشور آسیایی هستند. از اینرو از دست دادن فرصتها تنها میتواند به ضرر ایران و توسعه اقتصادی باشد که مدنظر قرار گرفته است.
حسن عباسی: آن چه لیبرالها را آشفته کرده، وزن سیاسی قرارداد ایران با چین است
پاسخ کامل دکتر حسن عباسی به کسانی که بعد از قرارداد ۲۵ ساله، مدعی فروش ایران به چین هستند. وی در توئیتر خود نوشت:
الف- وزن مالی قرارداد بیست و پنج ساله همکاری #ایران و #چین تقریبا چهارصد میلیارد دلار است؛ یعنی میانگین آن: سالی شانزده میلیارد دلار [که مبلغ زیادی نیست، بلکه محدود و متعارف است]
ب- آمریکا و متحدینش در دوره بیست ساله همکاری با #افغانستان بیش از دو هزار و چهارصد میلیارد دلار هزینه کردند؛ یعنی سالی صد و بیست میلیارد دلار، بدون تاثیر مثبتی در زندگی مردم افغانستان.
پ- مبلغ همکاری #آمریکا و افغانستان با رقم دو هزار و چهارصد میلیارد دلار ، شش برابر مبلغ قرار داد #ایران و چین، یعنی چهارصد میلیارد دلار است. آیا افغانستان فروخته شد به آمریکا؟
ت- آمریکا و سی کشور متحد او با آن پول کلان نتوانستند در افغانستان کاری از پیش ببرند، لذا دست از پا درازتر گریختند. پس چگونه چین در یک قرارداد پایاپای کوچک، ایران را مستعمره خود میسازد؟!
ث- آن چه #لیبرالها را آشفته کرده، وزن سیاسی قراردادهای ایران با چین و روسیه و هند و دیگران است؛ که حاکی از کم اثر شدن تحریمهای سیاسی و اقتصادی آمریکا و اروپاست.
ج- عضویت ایران در پیمان #شانگهای و قراردادهای میان مدت با چین و روسیه و هند و دیگران، اولا حمله به استراتژی آمریکا در انزوای ایران بوده است، و ثانیا حمله به استراتژی لیبرالها در نرمالیزیشن جمهوری اسلامی به نفع استکبار.
چ- چین و روسیه برخلاف آمریکا و اروپا، اولا نه برنامه #براندازی دارند، ثانیا نه براندازان را در کشور خود جای دادهاند، ثالثا نه سبک زندگی تحمیلی و تهاجم فرهنگی دارند، و رابعا نه ایدئولوژی هار و مسلطی مانند #لیبرالیسم دارند.
ح- آمریکا و اروپای غربی، تا دست از #سابوتاژ و #رژیم_چنج برندارند، و گروهکهای برانداز را بیرون نریزند، و ایدئولوژی هار لیبرالیسم و سبک زندگی لوسیفری خود را تحمیل نکنند، در جوار مردم ایران جایی ندارند.
خ- استقلال بینظیر و رشکبرانگیز ایران در چهار دهه گذشته، با قراردادهای همکاریهای بیست و پنج ساله با سایر کشورها، با مبلغ ناچیز سالیانه شانزده میلیارد دلاری مخدوش نمیشود؛ بلکه مبتنی بر #اصل احترام متقابل است.
منابع:
https://www.irna.ir/news/84614607/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%DB%B2%DB%B5-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86
https://tejaratnews.com/training/%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DB%8C%D9%86
https://twitter.com/hasan_abbasi?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Eauthor