زیان فوتبالی‌ها از جیب سهامداران بورسی پرداخت می‌شود؟

به گزارش پایگاه 598، تعادل موانع پیش‌روی عرضه‌ سهام باشگاه‌های فوتبالی را در بورس بررسی کرده است: تقریبا سه سال از واگذاری مالکیت باشگاه تراکتورسازی به بخش خصوصی می‌گذرد و قرار است این باشگاه به شرکت ملی صنایع مس در ازای مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان واگذار شود. این مبلغ از جیب سهامداران بورسی پرداخت می‌شود؟ براساس آمارهای منتشر شده شرکت ملی صنایع مس باید حداقل دو درصد از سود سالانه خود را صرف خرید سهام باشگاه تراکتور کند و در عین حال بدهی‌های سنگین این باشگاه را نیز پرداخت کند.

 نکته جالب توجه آنکه شرکت ملی مس خود هم‌اکنون مالک ۳باشگاه فوتبال فعال است و طبیعتا تحمیل هزینه‌های مربوط به اداره یک باشگاه دیگر به هیچ‌وجه از نگاه سهامداران منطقی به‌نظر نمی‌رسد. هفته گذشته جلسه انتقال مالکیت باشگاه‌های تراکتور و ماشین‌سازی‌ با حضور رضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، اردشیر سعدمحمدی مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران، سردار خرم استاندار آذربایجان شرقی و همچنین نمایندگان استان آذربایجان شرقی در مجلس در غیاب محمدرضا زنوزی مالک باشگاه تراکتور برگزار شد. در نهایت اعضای جلسه تصمیم گرفتند باشگاه تراکتور را به شرکت مس ایران واگذار کنند. اگرچه مسوولان شرکت ملی صنایع مس پیش از این ۲ بار اعلام کرده‌اند علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در این حوزه ندارند، اما آخرین خبرها نشان می‌دهد که شرایط بد مالی و اوضاع نابسامان باشگاه تراکتور عده‌ای از مسوولان استانی را بر آن داشته تا رضایت مسوولان شرکت ملی صنایع مس را برای گرفتن مالکیت تراکتور جلب کنند. برخی خبرها نشان می‌دهد مالک فعلی باشگاه تراکتور که خود اغلب در ایران حضور ندارد، قرار است این باشگاه را در ازای دریافت ۵۰۰میلیارد تومان به شرکت ملی صنایع مس واگذار کند؛ او که در عین حال مالک هلدینگ توسعه سرمایه‌گذاری دریک با ۲۴شرکت زیرمجموعه است، ۳سال پیش و در زمان دریافت مالکیت این باشگاه در خرداد ماه ۱۳۹۷مبلغی را بابت خرید این باشگاه پرطرفدار پرداخت نکرده بود و در ۳سال گذشته بدهی‌های سنگینی به این باشگاه تحمیل کرده است.

 زیان برای سهامداران

آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که مبلغ تعیین شده برای واگذاری مالکیت باشگاه تراکتورسازی و بدهی‌های سنگین آن را باید از جیب دارندگان سهام عدالت، سهامداران خرد و در نهایت بازنشسته‌ها پرداخت چراکه؛ حدود ۷۰ درصد از سهام صنایع ملی مس متعلق به این افراد است. اما ترکیب سهامداران شرکت ملی صنایع مس که قرار است سهام تراکتورسازی به آن واگذار شود، نشان می‌دهدکه ۳۴.۷ درصد از آن سهام در اختیار سهامداران خرد ۱۱.۸درصد در اختیار دارندگان سهام عدالت و نزدیک به ۲۳درصد از سهام در اختیار صندوق‌های بازنشستگی ازجمله صندوق بازنشستگی مس، صندوق بیمه عشایر و روستاییان، صندوق بازنشستگی مس، تامین اجتماعی و سرمایه‌گذاری فرهنگیان است. بررسی صورت‌های مالی شرکت ملی صنایع مس ایران طی سال مالی اخیر نشان می‌دهد جمع کل درآمدهای این شرکت در این سال حدودا ۲۶هزار و ۱۸۴میلیارد تومان است؛ درنتیجه اگر قرار باشد شرکت ملی صنایع مس، باشگاه تراکتور را خریداری کند، باید ۲درصد از سود خود را صرف خرید سهام این باشگاه و دست‌کم ۲درصد دیگر را صرف پرداخت بدهی‌های سنگین باشگاه کند که همه این ارقام را باید سهامداران شرکت ملی صنایع مس پرداخت کنند.

 همچنین برآورد سازمان‌های مختلف نشان می‌دهد که شرکت ملی صنایع مس باید زیان‌های انباشته این باشگاه را نیز که اطلاعی در مورد رقم آن در دست نیست، پرداخت کند و سالانه چند صد میلیارد تومان صرف هزینه‌های باشگاه‌داری کند. جمع کل این ارقام به ‌معنای آن است که شرکت ملی صنایع مس فقط در سال نخست باید بیش از ۱۰۰۰میلیارد تومان از سود سالانه خود را (صرف‌نظر از زیان انباشته و هزینه‌های باشگاه‌داری) برای خرید سهام و پرداخت بدهی‌های این باشگاه صرف کند. تمامی این مبالغ باید از محل سود سالانه سهامداران ملی صنایع مس پرداخت شود. این در حالی است که سهامداران شرکت ملی صنایع مس از مرداد ماه پارسال، که نزول بازار سهام آغاز شد، تاکنون به‌دلیل نزول قیمت سهام شرکت ملی مس، ۳۰درصد زیان کرده‌اند و حالا باید بخشی از سود سالانه خود را به مالک قبلی این باشگاه پرداخت کنند. البته مشخص نیست که تصمیم واگذاری سهام تراکتور به شرکت ملی مس بر چه اساسی گرفته شده و آیا برای سود سهامداران فکری شده است؟ و یک سوال دیگر چرا مالک قبلی بدون پرداخت هزینه‌ای سه سال پیش مالکیت باشگاه را در اختیار گرفته است و بدهی سنگین و حدود ۵۰۰ میلیارد تومانی به این باشگاه تحمیل کرده از جیب سهامداران بورسی پرداخت شود؟

 بدهی ادامه‌دار تراکتور

آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که مالک فعلی باشگاه تراکتور مدیریت این باشگاه را در شرایط مطلوبی از نظر مالی دریافت کرده؛ به‌طوری که سه سال پیش و در زمان واگذاری، این باشگاه در زمره کم‌هزینه‌ترین باشگاه‌های فوتبال در لیگ برتر بود و بدهی انباشته چندانی نداشت، اما بدهی‌های این شرکت از سال ۱۳۹۷تاکنون چندین برابر شده و بیش از چندصد میلیارد تومان به بدهی‌های این باشگاه اضافه شده است. با توجه به غیرشفاف بودن صورت‌های مالی باشگاه‌های ورزشی، اطلاعات دقیقی از میزان بدهی‌های باشگاه تراکتور وجود ندارد؛ با این حال برخی برآوردها حاکی از آن است که میزان بدهی‌های این باشگاه رقمی بالغ بر ۱۴میلیون دلار است. رییس هیات فوتبال آذربایجان شرقی پیش از این مدعی شده بود که تراکتور ۳۸۸میلیارد تومان بدهی دارد. فرهاد صداقت، مدیر تیم فوتبال تراکتور نیز مرداد ماه امسال رقم کل بدهی‌های این باشگاه را ۵۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده بود. این باشگاه همچنین در گذشته با احکام دادگاه عالی ورزش به پرداخت ۴۷۵ هزار دلار به آنتونی استوکس، ۱۷۵ هزار دلار به لی هری اروین، ۸۸۰ هزار دلار به کوین کنستانت و ۱۴۶ هزار دلار به میمبلا به عنوان بازیکنان سابق این تیم محکوم شده و هنوز از سرنوشت پرداخت این بدهی‌ها اطلاعی در دست نیست.

علاوه بر این، این باشگاه مبالغ سنگینی به بازیکنان و مربیان داخلی بدهکار است و در جریان پرونده‌های شکایت‌های داخلی (علیرضا منصوریان و عباس چمنیان) نیز محکوم شده است. این باشگاه همچنین باید مبالغ سنگینی بابت بدهی و جریمه به کوین فورچونه یکی از بازیکنان سابق این تیم پرداخت کند. آن طور که خبرگزاری‌های داخلی گزارش کرده‌اند ظاهراً بدهی سنگین به او و جرایمی که بابت دیرکرد برای پرداخت این بدهی درنظر گرفته شده، مبلغی بالغ بر یک میلیون دلار هزینه روی دست باشگاه برجای گذاشته و فرصتی ۴۵روزه برای تسویه آن درنظر گرفته شده است. علاوه بر این چند پرونده باز دیگر هم در مورد تراکتور وجود دارد که بزودی آنها هم از راه خواهند رسید. این ارقام نشان می‌دهد خریدار جدید باشگاه تراکتور، یعنی شرکت ملی صنایع مس ایران، علاوه بر پرداخت مبلغی که مالک فعلی برای فروش این باشگاه تعیین کرده، باید بدهی‌های سنگین این باشگاه را نیز پرداخت کند. این مبالغ به غیر از زیان انباشته باشگاه و هزینه‌های سالانه باشگاه‌داری است و این هزینه از کجا پرداخت می‌شود؟