وضعیت نامناسب ایرانی‌های گرفتار در زندان‌های ترکیه

به گزارش پایگاه 598، به نقل از میزان، ترکیه، کشوری با مساحت ۷۸۵ هزار و ۵۶۲ کیلومتر واقع در غرب جمهوری اسلامی ایران است که به‌دلایل گوناگون از جمله همسایگی و تبلیغات گسترده در فضای مجازی و شبکه‌های مختلف به یکی از مقاصد افرادی که قصد مهاجرت دارند، تبدیل شده‌است؛ به‌طوری‌که چندی پیش مجتبی یوسفی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در توئیتی مطرح کرد که ایرانیان با خرید ملک، ترکیه را از ورشکستگی نجات دادند.

به گفته یوسفی از سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ معادل ۷ میلیارد دلار ارز برای خرید ملک در ترکیه از کشور خارج شده است.

جذب سرمایه‌های ایرانیان با تبلیغات همه‌جانبه در شبکه‌های تلویزیونی

تبلیغات گسترده در شبکه‌های تلویزیونی و فضای مجازی سبب شده تا بسیاری از افرادی که قصد مهاجرت دارند، ترکیه را به‌عنوان مقصد انتخاب کنند؛ اما این تمام ماجرا نیست؛ چرا که تصویر اغواکننده‌ای که شبکه‌های تلویزیونی از مهاجرت به ترکیه ارائه می‌دهند با واقعیت تفاوت معناداری دارد.

همه ساله به دلایل گوناگون و در قالب سفر‌های عادی یا عبور غیرمجاز از مرز‌های آبی و خاکی کشورمان، تعداد زیادی از ایرانیان با انگیزه‌های مختلف راهی خارج از کشور می‌شوند و تعداد قابل توجهی از آن‌ها یا با انواع اتهام به‌جا و نابجا زندانی شده و یا پس از رویارویی با معضلات متنوع از جمله مشکلات حیثیتی و اخلاقی، با سختی در همان کشور ادامه حیات داده و یا راهی کشوری ثالث شده و در خوشبینانه‌ترین حالت به کشور خود بازمی‌گردند.

بخشی از مهاجران آسیب‌دیده هراس دارند تا با پیگیری اداری، دچار دردسر مضاعف شوند و بعضی نیز با تاخیر و عمدتاً بدون مستندات و شواهد کافی به وزارت امور خارجه یا نمایندگی‌های آن مراجعه می‌کنند و خواستار حمایت کنسولی و قضایی می‌شوند.

با توجه به افزایش مهاجرت‌های دائمی و سفر‌های کوتاه و میان‌مدت به‌ویژه به کشور ترکیه در دوره همه‌گیری کرونا و با توجه به محدودیت‌های اداری دو سوی مرز، به علت ناآگاهی عموم مردم از جمله محصلان یا جویندگان کار، همواره عده‌ای سودجو به اشکال گوناگون اقدام به قاچاق افراد یا دست کلاهبرداری از متقاضیان سفر می‌کنند.

اخاذی در فضای مجازی در پوشش مساعدت برای مهاجرت به ترکیه

 

با توجه به اینکه بسیاری از افراد برای مهاجرت و یا سفر به کشور‌های گوناگون از جمله ترکیه از فضای مجازی استفاده می‌کنند، بخشی از معضلات موجود در این زمینه از تعاملات نسنجیده افراد در فضای مجازی شروع می‌شود؛ به‌طوری‌که ممکن است تا مدت‌ها پس از وقوع کلاهبرداری، اخاذی در فضای مجازی ادامه یابد و همین موضوع منشأ آسیب‌های بعدی و چه بسا انتقام‌جویی خشونت‌آمیز اتباع کشور‌ها علیه یکدیگر شود و در نتیجه تمامی این مسائل، در حال حاضر چندین ایرانی در خارج از کشور زندانی هستند که این موضوع برای دو کشور مبدأ و مقصد هزینه سنگین مادی و معنوی به دنبال دارد.

سرنوشت تلخ کامران گودرزی در سایه برخورد غیرانسانی پلیس ترکیه

کامران گودرزی ۱۷ ساله یکی از افرادیست که اواخر سال ۹۸ به قصد مهاجرت، از طریق مرز زمینی به‌طور غیرقانونی وارد ترکیه شد، اما با برخورد غیرانسانی پلیس ترکیه در کوه‌های مملو از برف چالدران رها شد و جان خود را از دست داد.

 

علاوه بر کامران گودرزی، شش نفر دیگر نیز به قصد مهاجرت وی را همراهی می‌کردند که همگی آن‌ها در پی برخورد غیرانسانی پلیس ترکیه جان خود را از دست دادند و دو ماه بعد از شروع سفر و پس از آب‌شدن برف‌های چالدران، پلیس مرزی اجساد آن‌ها را روی کوه پیدا کرد. سرنوشت تلخ کامران صرفا نمونه‌ای از روایت‌های تلخ افرادیست که ناآگاهانه و به قصد یک زندگی بهتر راهی ترکیه شدند.

پنهان شدن بزرگ‌ترین زندان ایرانیان در پس تبلیغات رسانه‌ای اغواکننده

ترکیه یکی از کشور‌هایی است که علاوه بر جاذبه‌های گوناگون برای جلب توجه مسافران، به عنوان معبری ترانزیت، مد نظر بسیاری از افراد به ویژه قشر گرفتار قرار دارد. طولانی بودن مرز و غیرقابل کنترل کامل بودن آن از یکسو و از سوی دیگر، تبلیغات گسترده انواع رسانه و نیز سهولت سفر باعث شده حضور ایرانیان در ترکیه بالغ بر چند ده‌هزار نفر باشد و حتی وجود چهار نمایندگی دیپلماتیک و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در خاک ترکیه برای رسیدگی کافی و به موقع به نیاز و گرفتاری همه ایرانیان از جمله زندانیان ایرانی یا به‌عبارتی پرتعدادترین زندانی ایرانی در بین کشور‌های جهان کافی نباشد.

کادر کنسولی در اولین فرصت ممکن و با تلاش حداکثری در صدد انتقال افراد گرفتار به داخل ایران برآمده، ولی موانع متعدد اعم از طولانی‌شدن فرایند صدور حکم قطعی یا سایر جنبه‌های منفی بروکراسی مانع اثربخشی مطلوب تلاش‌هاست.

آمار رسمی ایرانیان زندانی در ترکیه چه میزان است؟

بر اساس آمار رسمی اعلامی از سوی مقامات محلی در حوزه نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در استانبول، تقریباً ۴۰۰ ایرانی زندانی که حدود ۲۰ نفر از آن‌ها از جامعه زنان هستند، وجود دارد. در حوزه نمایندگی ارزروم نیز تعداد زندانیان ثبت شده حدود ۴۳۰ نفر است؛ اما آمار غیررسمی و اظهارات مراجعان اعم از بستگان ایرانیانِ دربند یا ایرانیان تازه آزاد شده، از تعداد بیشتری حکایت دارد.

اغلب ایرانیان زندانی در کشور ترکیه به اتهام مواد مخدر و سرقت در زندان به‌سر می‌برند و برخی نیز بنا بر ادعای خود یا خانواده‌های آن‌ها کاملاً بی گناه هستند و یا به اتهامات واهی گرفتار شده‌اند که از جمله این افراد می‌توان به برخی رانندگان کامیون اشاره کرد که به‌دلیل حمل مواد مخدر زندانی شده‌اند؛ اما مدعی هستند که از جاسازی مواد مخدر در بار یا بدنه خودرو خود، آگاه نبوده‌اند و برخی افراد نیز به‌طور ناآگاهانه در دام سودجویان افتاده‌اند.

جواب سر بالای دادستان‌های ترکیه به درخواست سرکنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران برای دسترسی کنسولی به زندانیان ایرانی

درخواست سرکنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران برای دسترسی کنسولی به زندانیان ایرانی، معمولاً با پاسخ‌های منفی دادستان‌های ترکیه و ارجاع موضوع به مجاری دیپلماتیک مواجه می‌شود که به‌معنای انجام یک فرایند طولانی رفت و برگشتی از نوع سنتی است. انجام این فرایند، بسیار زمان‌بر بوده و در عمل، با گذشت زمان و احتمالاً آزادی زندانیان ایرانی، درخواست دسترسیِ کنسولی و رفع مشکلات آنان، بی‌اثر خواهد بود. به‌عبارت دیگر؛ عدم توجه دولت ترکیه به درخواست سرکنسولگر‌های جمهوری اسلامی ایران سبب می‌شود تا حق بسیاری از ایرانیان که به‌طور غیرعادلانه در زندان‌های ترکیه به سر‌می‌برند، تضییع شود.

شستن ظروف و پوشاک زندانیان توسط زندانیان ایرانی در ترکیه برای تامین معیشت

اکثر زندانیان ایرانی در زندان‌های این کشور از طبقات پایین جامعه و قشر نیازمند هستند که گاه برای رفع نیاز‌های خود در زندان‌های ترکیه، مجبور به کارگری، شستن ظروف و پوشاک برای سایر زندانیان می‌شوند.

عدم دسترسی زندانیان ایرانی به آب نوشیدنی و دارو در زندان‌های ترکیه

زندان‌های ترکیه، فاقد بودجه جداگانه برای امورات شخصی و درمانی زندانیان است و زندانیان حتی برای تهیه مایحتاج اولیه معیشتی مانند آب نوشیدنی و یا ارسال نمابر و... ملزم به پرداخت هزینه هستند؛ به‌همین دلیل ایرانیان زندانی در زندان‌های ترکیه تقاضا‌های خود را همراه نسخه دارو، عینک و... به سرکنسولگری جمهوی اسلامی ایران ارسال می‌کنند.

در کنار تبلیغات همه‌جانبه برای جذب سرمایه ایرانیان در پوشش اخذ اقامت و یا مهاجرت به ترکیه، بسیاری از معضلات مهاجرت به ترکیه که به مواردی از آن‌ها اشاره شد، هیچ‌گاه منعکس نمی‌شود و همین موضوع سبب می‌شود تا افرادی که به قصد مهاجرت راهی ترکیه می‌شوند، نسبت به آسیب‌ها و مشکلاتی که ممکن است برای آن‌ها رقم بخورد، آگاهی نداشته باشند و همین عدم آگاهی می‌تواند خسارات جبران ناپذیری همچون زندانی شدن در زندان‌های مخوف ترکیه و یا مرگ در کوهستان را به‌همراه داشته باشد.