چشم امید مردم به مصوبه آزادسازی واردات خودرو

به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598، سال‌هاست صنعت خودروسازی ایران با در دست داشتن انحصار بازار و برخورداری از حمایت‌ حداکثری نهادهای حاکمیتی، شرایطی را به مردم تحمیل کرده است که شاید در جهان کم‌سابقه باشد. بدون شک تقویت تولید داخلی برای هر کشوری ارجحیت دارد اما کدام تجربه تاریخی حکایت از تقویت تولید در شرایط انحصار دارد؟ پیشرفت‌های صنعتی و جهش‌های علمی در شرایط ایزوله اتفاق می‌افتد یا در فضای رقابتی؟

امروزه انتقادهایی به حضور برندهایی همچون ال‌جی و سامسونگ در بازار لوازم خانگی ایران مطرح می‌شود اما چنانچه واقع‌بینانه به ماجرا نگاه کنیم درخواهیم یافت که اگر برندهایی از این قبیل به بازار ایران راه نیافته بود مطمئنا برندهای موفقی همچون امرسان و اسنوا در ایران متولد نمی‌شد؛ به عبارتی پیشرفت صنعت لوازم خانگی ایران (برندهایی همچون امرسان، اسنوا، پارس خزر، پاکشوما، دیپوینت، کاچیران، بوتان و...) مدیون وجود فضای رقابتی در حضور برندهای خارجی بوده است.

اخیرا مصوبه‌ای در مجلس شورای اسلامی مبنی بر آزادسازی نسبی واردات خودرو به کشور به رای گذاشته شد که با مخالفت شورای نگهبان همراه بود؛ نمایندگان مجلس اصلاحیه‌ای برای متقاعدسازی اعضای شورای نگهبان تنظیم و تصویب کردند اما همچنان سرنوشت این مصوبه مشخص نیست و بنظر می‌رسد تا اجرایی شدنش راه پرفراز و نشیبی در پیش خواهیم داشت.

اگرچه هنوز مصوبه مجلس در خصوص واردات خودرو به تایید شورای نگهبان نرسیده است اما تاثیرات روانی طرح این موضوع را می‌توان در فضای جامعه مشاهده کرد، متقاضیان خرید خودرو که سال‌هاست در انتظار متعادل شدن قیمت‌ها بوده‌اند اینک کورسوی امیدی در دل‌شان روشن شده که شاید نمایندگانشان در مجلس شورای اسلامی قدمی برای آنها بردارند و باری از دوش‌شان برگیرند.

اقدام نمایندگان مجلس در این خصوص به خودی خود شایسته تقدیر است اگرچه کاستی‌هایی در مورد مصوبه مذکور وجود دارد؛ شاید مهم‌ترین ضعف مصوبه آزادسازی واردات خودرو، گره زدن سرنوشت این موضوع به وزارت صمت و شورای رقابت باشد چراکه در این صورت سرمایه‌گذاری برای واردات خودرو با چالش‌هایی از قبیل تغییر مقررات روبرو خواهد بود، از سویی اگر شورای رقابت و وزارت صمت دل‌شان به حال مردم می‌سوخت و عزمی برای اصلاح شرایط موجود داشتند بدون شک بازار خودرو به چنین مصائبی گرفتار نمی‌شد و خودرو به یک کالای سرمایه‌ای مبدل نمی‌گشت.

فرض کنید یک سرمایه‌گذار بعد از طی مراحل قانونی، چندصد میلیارد تومان هزینه کند و تعدادی خودرو از فلان کشور خریداری نماید که طبیعتا فرآیند خرید و انتقال آن مقداری زمان‌بر خواهد بود، حال در این میان شورای رقابت و وزارت صمت مقررات واردات خودرو را تغییر دهند به طور مثال تعرفه واردات را افزایش دهند یا واردات را برای مدت مشخصی ممنوع کنند (تجربه نشان داده اتخاذ چنین تصمیماتی در مراکز مذکور به هیچ وجه دور از انتظار نیست) حال در چنین شرایطی سرمایه‌گذار چگونه باید برنامه‌ریزی کند و چگونه می‌تواند به آینده این سرمایه‌گذاری امیدوار باشد؟

در مجموع باید گفت اقدام مجلس از این جهت که در مقابل جریان انحصاطلب ایستاده قابل تقدیر است اما انتظار می‌رود مواردی را به مصوبه اخیر اضافه نماید و تا جای ممکن شرایط را برای واردکنندگان خودرو شفاف نماید (که لازمه این کار، کوتاه کردن دست وزارت صمت و شورای رقابت است)، از سوی دیگر شورای نگهبان نیز باید به این موضوع توجه نماید که واردات خودرو صرفا برای از بین بردن حباب بازار خودرو و خارج نمودن این کالا از دست دلالان است و قرار نیست تا ابدالدهر واردت خودرو آزاد شود، هرچند که ایجاد فضای رقابتی برای تولیدکنندگان داخلی نیز اتفاقات مثبتی را رقم خواهد زد.