کوفی عنان در تهران به دنبال چیست؟

تابناک، بر پایه برنامه‌ای که از پیش اعلام شده است، امروز «کوفی عنان»، نماینده سازمان ملل برای حل بحران سوریه در تهران با مقامات کشورمان به گفت‌وگو خواهد پرداخت.

بر اساس این گزارش، به رغم آن که امروز ضرب‌الاجل کوفی عنان برای آتش بس در سوریه و اجرای طرح صلح به پایان می‌رسد، در روزهای گذشته و پس از تصمیم دولت‌های مخالف بشار اسد با نام کنفرانس «دوستان سوریه» برای کمک به مخالفین داخلی وی، درگیری‌ها در این کشور به شدت افزایش یافته است.

دولت سوریه که از هفته گذشته با پذیرش طرح صلح کوفی عنان، دستور عقب نشینی نیروهایش را صادر کرده و همچنین خواستار تضمین کتبی مخالفین برای زمین گذاشتن سلاح‌ها شده بود، با پاسخ رد از جانب «شورای ملی سوریه» به عنوان اصلی‌ترین گروه مخالفان روبه‌رو شد.

افزایش درگیری‌ها و ناکارآمد بودن راهکار‌های ارائه شده، باعث شده است که سفر عنان به تهران اهمیت ویژه‌ای پیدا کند؛ هرچند وی باید پیش از این که دخالت کشورهای غربی و برخی کشورهای منطقه، باعث تشدید بحران شود، رهسپار تهران می‌شد، اکنون نیز با توجه به نقش ایران در مناسبات خاورمیانه و همچنین نزدیکی دولت ایران به سوریه، می‌توان به نتایج این سفر خوش‌بین بود.

در واقع یکی از موانع عمده حل بحران سوریه تا کنون این بوده که رویکردهای ارائه شده، یکسویه و صرفا به منظور سرنگونی بشار اسد بوده که نتیجه‌ای جز افزایش درگیری‌های مسلحانه و کشته شدن بیشتر غیرنظامیان نیز نداشته است، حال آن که ایران ضمن حمایت از دولت سوریه به علت قرار گرفتن در خط مقدم مقاومت در مقابل زیاده‌طلبی‌های رژیم صهیونیستی، به حمایت از انجام اصلاحات اساسی در این کشور نیز پرداخته است.

این نگاه متعادل در کنار روابط دوستانه ایران و سوریه و همچنین حمایت ایران از طرح صلح کوفی عنان که مورد پذیرش دولت و مخالفان سوری است، این فرصت را فراهم کرده که کشورمان بتواند با میانجیگری میان طرفین درگیر، ضمن کمک به اجرای طرح صلح، دو طرف را به پیدا کردن راهکاری مناسب با انجام گفت‌وگوها ترغیب کند.

موفقیت در این امر نه تنها به حفظ جان مردم سوریه کمک می‌کند، بلکه باعث خواهد شد، ترفندهای آمریکا و دوستانش برای کنار زدن دولت سوریه و تقویت امنیت رژیم صهیونیستی به شکست بینجامد.

از سوی دیگر، استقرار صلح در سوریه ضمن به شکست کشاندن تبلیغات رسانه‌های مغرض درباره جنگ طلب بودن ایرانی‌ها، باعث خواهد شد که ایران نقش و نفوذ خود را در منطقه به رخ رقیبان بکشد.

البته برای رسیدن به این منظور، مذاکره کنندگان کشورمان به دنبال راهی هستند که هم خواسته‌های مردم سوریه محقق شود و هم به حاکمیت ملی این کشور آسیبی وارد نشود،  چرا که در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح، ادامه درگیری‌ها و دخالت‌ها در سوریه ـ اگر هم به کنار زدن رئیس جمهور این کشور نینجامد‌ ـ موجب تضعیف دولت مرکزی و احتمالا تبدیل سوریه به کشوری ناامن خواهد شد که منافع سیاسی و اقتصادی ایران را به خطر خواهد انداخت.

کوفی عنان احتمالا در تهران از مقامات ایرانی خواهد خواست که بشار اسد را به عقب‌نشینی بیشتر در برابر مخالفان ترغیب کنند و  از او بخواهند که ارتش را به سرعت از شهر‌ها بیرون کند.

در آن سو، اما ایران به دنبال حفظ یکپارچگی و حاکمیت ملی سوریه است. عنان چه تضمینی خواهد داد که حاکمیت ملی سوریه خدشه‌دار نشود و مخالفان هم در صورت عقب نشینی ارتش بر حجم حملات مسلحانه خود نیفزایند؟ گویا، تشویق اسد از سوی ایران، باید با تضمینی از سوی کوفی عنان برای حفظ حاکمیت ملی سوریه همراه باشد!