به گزارش پایگاه 598 به نقل از بوشهر، دولت سیزدهم با تنفیذ آیت الله رئیسی در ۱۲ مرداد از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی و سپس تحلیف در ۱۴ مرداد رسماً استارت خود را آغاز کرد و حالا با اعلام لیست پیشنهادی وزرا به مجلس شورای اسلامی، همه منتظر آغاز بررسی رأی اعتماد بهارستانیها به کابینه پیشنهادی هستند.
اما بدون شک از هر نظر اگر به وضعیت کشور طی این هشت سال اخیر در دولت یازدهم و دوازدهم نگاهی داشته باشیم شرایط مطلوبی نخواهیم دید، این شرایط بیش از هر چیزی در زندگی و سفره مردم خود را بیش از پیش نشان داده و همواره آحاد جامعه طی هشت سال گذشته با چالشهای اولیه زندگی دست و پنجه نرم میکردند تا جایی که کار به بحران آب و قطعی برق که ابتدائیات زندگی هستند کشیده شد.
در این مطلب قصد داریم نگاهی به برخی زخمهای برجای مانده از دولت روحانی بر پیکره استان بوشهر نگاهی بیندازیم و بررسی کنیم چه چالشهای مهمی در استان پیش روی دولت رئیسی قرار دارد و رئیس جمهور جدید میراثدار چه وضعیتی است.
سبقت تورم روستاهای بوشهر از شهرها
نگاهی به گزارش جدید مرکز آمار کشور از وضعیت تورم در روستا نشان میدهد، گرانی فشار سنگینی بر اهالی روستاهای استان بوشهر را وارد کرده به طوریکه میزان تورم در روستاها بیشتر از شهرها افزایش داشته است و همین مسأله موضوع مهاجرت از روستاها به شهرها را جدیتر کرده است به طوریکه استان بوشهر جزو استان های پیشتاز کشور در افزایش قیمتها است.
در گزارش جدید مرکز آمار منتهی به مرداد ماه آمده است که استان بوشهر در بین ۶ استان صدرنشین به لحاظ تورم خانوار روستایی است و این رقم به ۵۱.۱ درصد رسیده است این درحالیست که میانگین تورم خانوار روستایی کشور ۴۷ درصد است، یعنی بوشهر چهار واحد بالاتر از میانگین کشور است.
بر اساس محاسبه مرکز آمار کشور نرخ تورم خانوار شهری استان ۴۳.۲ درصد است که نشان می دهد حدود هشت درصد کمتر روستاهای استان است.
بوشهر دومین استان گران کشور
بوشهر همواره به شهر گران در کشور معروف بوده و حتی توریست و مسافرانی که وارد استان میشوند چندان خریدی و یا سوغاتی با خود نمیبرند، علت این موضوع گرانی کالاهاست و همین عامل باعث شده تا زندگی در بوشهر بسیار پرخرج باشد تا این استان در بین استانهای کشور به دومین استان گران شناخته شود.
تورم بالای ۴۳ درصدی در بوشهر گواه این مدعاست که امروز یکی از مهمترین مصائب مردم استان طی چند سال اخیر همین تورم بالا و خرج و مخارج است که سبب شده تا روز به روز سفره مردم کوچکتر شود.
نگاهی به گزارش مرکز آمار از وضعیت دخل و خرج مردم در کشور نشان میدهد که استان بوشهر بعد از تهران به عنوان پایتخت کشور، خانوار آن بالاترین هزینه را برای یک زندگی ساده دارند.
گزارش مرکز آمار نشان می دهد متوسط هزینه سالانه خانوار شهری بوشهر طی سال قبل ۶۱ میلیون و ۱۱۱ هزار تومان بوده و به عبارتی ماهیانه حدود ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است و تنها استان تهران است که از این نظر بالاتر از بوشهر قرار دارد.
بر اساس محاسبه مرکز آمار، تهران با متوسط هزینه سالانه خانوار ۹۵ میلیون و ۷۰۱ هزار تومان (ماهیانه حدود هشت میلیون تومان) در رتبه نخست قرار دارد که البته با توجه به هزینه بالای مسکن و حمل و نقل و خوراک دور از انتظار نیست اما اینکه بوشهر در رتبه دوم قرار داشته باشد جای تعجب است.
براساس همین گزارش، متوسط درآمد سالانه خانوار بوشهری ۷۳ میلیون و ۴۲۵ هزارتومان برآورد شده که معادل ماهیانه ۶ میلیون و ۱۱۸ هزارتومان می شود.
بحران آب؛ ۱۳ آبشیرینکن در حد وعده ماند!
در دولت یازدهم و دوازدهم، بارها مدیران دولتی از رئیسجمهور تا فرمانداران با کنار گذاشتن روشهای کم هزینه و زودبازدهتر همچون آبخیزداری، به آخرین راهحل، یعنی شیرینسازی آب دریا برای تامین آب ساحلنشینان به ویژه مردم استان بوشهر تاکید کردهاند؛ وعدهای که سالهاست هنوز رنگ واقعیت به خود نگرفته و بهغیر از تعداد بسیار محدودی، این وعدهها در حد گفتار درمانی بوده است و مردم در کنار دریایی از آب باران هنوز تشنه هستند! این در حالی است که در تابستان گذشته برخی از مردم در روستاهای نوار ساحلی دلوار در شهرستان تنگستان با کولر حمام کرده و از وضعیت موجود بسیار ناراضی بودهاند!
بر اساس برنامه ششم توسعه (۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰)، دولت مکلف است حداقل ۳۰ درصد آب آشامیدنی مناطق جنوب کشور را از طریق شیرین کردن آب دریا تأمین کند. براین اساس قرار بود در استان بوشهر تعداد ۱۳ آبشیرینکن کوچک و بزرگ به بهرهبرداری برسد که فقط سه آبشیرینکن به بهرهبرداری رسیده است و بقیه آبشیرینکنها به دلایل مختلف وارد مدار تولید نشدهاند. خبرنگار فارس آخرین وضعیت تعدادی از آبشیرینکنهای وعده داده شده دولت در استان بوشهر را بررسی کرده است که هنوز به بهره برداری نرسیده است.
بیمهری دولت به راه آهن بوشهر
با وجود اینکه پروژه راه آهن بوشهر-شیراز در دولت نهم استارت خورد و قرار بود طی پنج سال با مشارکت وزارتخانههای راه و نفت این پروژه تا شهرستان عسلویه به اجرا برسد اما در سال ۹۰ کارگاههای آن تعطیل شد. در سالهای بعد نیز ردیف مستقلی برای این پروژه مهم در بودجه دیده شد اما سهمش از این اعتبارات به چند ده میلیارد خلاصه شد که جوابگوی پروژهای به این وسعت نبود و به همین دلیل از اولویت دولت خارج شد.
به گزارش فارس، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، اعتبار پروژه راهآهن بوشهر - شیراز به ۱۰۰ میلیارد تومانی رسیده که افزایش ۴۰ میلیارد تومانی نسبت به سال جاری دارد. با این حال، برآورد کنونی برای اتصال بوشهر به خط ریلی کشور دستکم پنج هزار میلیارد تومان است که ارقام پیشبینیشده در بودجه کشور تنها ۲ درصد اعتبار این پروژه بوده و صرفاً برای اتمام قطعه ۱۱ حد فاصل اهرم به شهر کلمه میباشد.
از سال ۱۳۸۶ که پروژه راهآهن بوشهر - شیراز فعالیت اجرایی خود را آغاز کرده است لاکپشتیوار در حال حرکت بوده و بعد از ۱۴ سال هنوز هم وعدههایی از تکمیل این پروژه را میشنویم. اما به هر حال عمر دولت روحانی به تکمیل و یا حداقل پیشرفت قابل توجه این پروژه قد نداد و باید دید در دولت سیزدهم به ریاست رئیسی چه نوع نگاهی به این پروژه ملی وجود دارد.
افزایش نرخ فلاکت در استان
«فلاکت» شاخص اقتصادی است که بیان گر وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه و از جمع کردن دو شاخص بیکاری و تورم به دست میآید. در واقع در صورتی که نرخ بیکاری روند صعودی داشته باشد و از جهتی تورم نیز همراه رشد باشد، شاخص «فلاکت» نیز افزایشی خواهد بود.
بر اساس آنچه که مرکز آمار گزارش داده، طی سال گذشته شاخص فلاکت استان بوشهر روی ۴۵ درصد جا گرفته است. به عبارتی نرخ تورم ۳۵.۷ درصدی در کنار نرخ بیکاری ۹.۳ درصدی این اتفاق را رقم زده است.
اگرچه نرخ فلاکت در بوشهر در استانهای میانه و در حوالی میانگین کشوری برآورد شده، اما واقعیت تلخ آنجاست که این شاخص در سال قبلتر (۱۳۹۸) برای استان بوشهر ۳۶ درصد برآورد شده بود، به عبارتی طی یکساله اخیر شاخص فلاکت رشد حدود ۱۰ درصدی را برای بوشهری ها تجربه کرده است.
بیکاری جوانان پایتخت انرژی در کنار شرکتهای غول پیکر نفت و گاز
اشتغال یکی از دغدغههای جدی و مهم جوانان استان بوشهر است و طی سالیان اخیر بارها ائمه جمعه و مسؤولان نیز گفتهاند که این استان با داشتن ظرفیتها و پتانسیلهای فراوان در دریا و کشاورزی و صنعت و... نباید جوان بیکار داشته باشد.
وجود تعداد بالای جوانان بیکار و در عین حال تحصیلکرده در استان بوشهر بسیار دردناک است و این ماجرا وقتی بیشتر دردناک میشود که خود مسؤولان نیز تاکید میکنند که وجود جوان بیکار در استان بوشهر زیبنده نیست! باید پرسید اشتغال جوانان و حل مشکلات اقتصادی آنها بر عهده چه کسانی است که هیچ مسؤولی زیر بار پذیرفتن اشتغال نمیرود و جوانان نیز روزبهروز دغدغه آنها برای ادامه زندگی بیشتر میشود.
به دلیل نداشتن اشتغال جوانانی که بعد از تحصیل و خدمت مقدس سربازی به دنبال اشتغال و کاری مناسب هستند تا با ازدواج، زندگی مشترک خود را با رفاه و آسایش و بدون دغدغه آغاز کنند، اما با توجه به گرانیها و نبود اشتغال روزبهروز انگیزه جوانان برای ازدواج نیز کاهش مییابد و به نظر میرسد اگر فکری برای مشکل اشتغال جوانان نشود، آمار ازدواج کاهش یابد و سن ازدواج نیز افزایش یابد که تبعات فراوانی را برای جامعه به همراه خواهد داشت.
در جنوب استان بوشهر و شهرستانهای جم، دیر، کنگان و عسلویه که شرکتهای غول پیکر نفت و گاز و پتروشیمی وجود دارد نیز جوانان به دنبال کار میگردند و درخواستهای فراوانی برای اشتغال به اداره کار و فرمانداریها و ائمهجمعه ارائه میدهند و امیدوارند تا از بیکاری رها شوند.
عدهای از جوانان جنوب استان نیز از تبعیضها و حضور گسترده افراد غیر بومی در شرکتهای نفت و گازی و پتروشیمیها گلایههای فراوانی دارند و اعتقاد دارند حق جوانان و اهالی این منطقه است که در شرکتها شغل داشته باشند. اهالی و جوانانی که با وجود اینکه عسلویه پایتخت انرژی کشور است اما امکانات رفاهی در آن به سبب یدک کشیدن کلمه پایتخت انرژی کشور وجود ندارد و اکثر جوانان تنها به حضور تیم فوتبال پارس جنوبی در لیگ برتر دل خوشاند و زیر فلرهای دودهای سمی نفت و گاز، نفس کشیدن نیز برای مردم سخت شده و بر این باورند که اشتغال حق کوچکی برای مردم و جوانان این منطقه است که محقق نشده است.
با این حال دولت تدبیر و امید طی هشت سالی که روی کار بود نتوانست انتظارات مردم در حوزه بیکاری را برطرف کند و بیکاری به عنوان یکی از مهمترین مشکلات مردم استان به ویژه در پایتخت انرژی در صدر دغدغههای مردم جا خوش کرده است. مرکز آمار نیز در آخرین گزارش خود در فصل بهار امسال نرخ بیکاری در استان بوشهر را ۷.۸ درصد ثبت کرده است.
افزایش لجام گسیخته قیمت مسکن در بوشهر
مسکن از گذشته تاکنون جز نیازهای اصلی جوانان بوده و مسکن ارزان راهی برای تسهیل ازدواج جوانان و تشکیل خانواده است.
چند سالی است که قیمت مسکن در بوشهر به طور نجومی در حال افزایش است به نحوی که قیمت زمین در بوشهر با جمعیت حدود حدود ۲۲۰ هزار نفری و امکانات محدود شهری، با کلان شهرهای کشور رقابت میکند و با این افزایش خارج از اصول کرایه و رهن، تشکیل خانواده سخت و همچنین قدرت خرید مسکن برای بیشتر اقشار مردم به شدت کاهش یافته و خانهدارشدن به رؤیایی تبدیل شده است.
قیمت هر متر زمین در برخی محلات این شهر به حدود ۳۳ میلیون تومان رسیده، و از این حیث با پایتخت و یا کلان شهرهای کشور برابری میکند!
نگاهی به وضعیت جغرافیایی این شهر و شبه جزیره بودن آن به واسطه محصور بودن از سه طرف به خلیج فارس سبب شده تا این شهر با محدودیت زمین مواجه شود و به عقیده کارشناسان همین مساله سبب شده تا خرید یا اجاره مسکن در این شهر از دشوارترین ملزومات زندگی باشد و شاید در کورس رقابت گرانی اشیا و کالا، مسکن گوی سبقت را از رقیبان ربوده است.
صعود یکباره و لجام گسیخته قیمتهای زمین و مسکن در بوشهر از یک طرف و کاهش ارزش پول کشور و نیز وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم در کنار ثابت بودن میزان درآمدها و یا شاید کاهش درآمدها باعث شد بسیاری از مردم نتوانند سرپناهی را برای خود اختیار کنند. شوربختانه طی هفتههای اخیر، کاهش میزان عرضه مسکن برای خرید یا اجاره و همچنین گرانی چند برابری آن باعث شده تا جوانانی که برای شروع زندگی، درآمد قابل توجهی ندارند، این روزها در این فکر فرو روند که حتی اگر منطقه آزاد برای آنان شغلی دست و پا کند، در کدام مسکن میتوانند رویای خود را شکل دهند؟
بررسی میدانی ما در سطح شهر از بنگاههای املاک نشان میدهد که حضور مردم در بنگاهها برای انجام معامله بسیار کاهش یافته و یا آنهایی که برای برای خرید یا رهن و کرایه مراجعه میکنند، زمانی که پای عقد قرارداد به میان میآید با انصراف مالکین مواجه میشوند، مالکینی که تصور میکنند با روشن شدن بیشتر وضعیت منطقه آزاد بوشهر قیمت ملک آنها به عنوان یک سرمایه میتواند چند برابر شود.
بررسی خبرنگار فارس در سطح شهر بوشهر نشان میدهد که متوسط رهن مسکن در این شهر بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلیون است و علاوه بر این مقدار بسیاری از مالکان به تناسب امکانات مسکن خود رقمهای اجارهای یک میلیون و ۵۰۰ هزار تا سه میلیون تومان را قیمت گذاری کردهاند. خرید مسکن نیز که از آن به عنوان آرزوی دیرینه برای جوانان امروز میتوان نام برد و شاید برای بسیاری از جوانان به خاطرهها پیوسته باشد اگر تا یک سال قبل در شهر بوشهر با ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان میشد صاحب خانه شد و مالکیت آپارتمانی ۱۰ تا ۱۲ ساله را به دست آورد، اما اکنون با چنین ارقامی نمیتوان به نتیجه رسید و البته بسیاری از فروشندگان واقعی هم از بازار عقب نشینی کردهاند تا ببینند در آینده چه میشود.
امروز داشتن یک میلیارد تومان برای خرید خانه در بوشهر به یک پول خرد تبدیل شده و یا نهایتا با این پول یک منزل ۶۰ تا ۷۰ متری را در محلات متوسط شهر میتوان خریداری کرد.
چالشهای پیش روی رئیسی در بوشهر
به گزارش فارس، به طور خلاصه میتوان موضوع بیکار به عنوان مادر مشکلات، پروژههای نیمه تمام عمرانی، بحران آب، عدم اتصال بوشهر به خط ریلی کشور، تورم بالا و گرانی، مهاجرت روستانشینان به شهرها، افزایش افسار گسیخته قیمت مسکن را از مهمترین چالشهای دولت رئیسی در استان بوشهر برشمرد، چالشهایی که هر کدام به واسطه سهل انگاری مدیران و مسؤولان و ناکارآمدی در مدیریت همچون زخمی، پیکره جامعه را آسیب رسانده است.
قطعا انتظار برای حل همه این مشکلات از دولت سیزدهم یک شبه و چند ماهه انتظاری نابجایست، اما لازم است دولت سیزدهم در مرحله نخست با انتخاب مدیرانی توانمند و کارآمد زمینه را برای جبران عقب ماندگی های بوشهر هموار سازد و با ارائه برنامههایی عملیاتی و هدفمند قطار پیشرفت و از ریل خارج شده مدیریت در استان را به ریل بازگرداند.