شاید مهم نباشد که این فعالان سیاسی از جریان اصولگرا هستند یا اصلاحطلب! «تصاحب قدرت» آن هم در دوران پیری و ورشکستگی سیاسی، همچنین عدم چرخش سیاسی نخبگان جوان و ورود آنان به عرصه سیاست، کلیدواژهای بود که چندسالی است با آن سروکار داریم.
اما اکنون تقریبا ۴ ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و بار دیگر مواجهیم با شکلگیری قارچگونه گروههای یکبار مصرف سیاسی که چندماه قبل از انتخابات، فعالان سیاسی به صرافت افتادند تا با یک دورهمی سیاسی، با اسامی خاص موجودیت سیاسی خود را اعلام کنند.
شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان یا همان «شعسا» جهت حمایت از جریان اصلاحات برای انتخابات مجلس دهم و انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ با ریاست محمدرضا عارف تشکیل شده بود. اما عملکرد بسیار نامطلوب دولت روحانی و فراکسیون امید در مجلس دهم و همچنین شکست سنگین آنها در انتخابات مجلس یازدهم، از یک سو باعث شد تا شاهد موج استعفای توأم با قهر عارف و موسوی لاری و از سوی دیگر سبب شکاف سیاسی بین فعالان اصلاحطلب و فروپاشی «شعسا» شویم.
اگرچه «شعسا» دچار استیصال سیاسی و فروپاشی شد، اما این اتفاق به معنای پایان کار اصلاحطلبان و از دور خارج شدنشان نیست. همانطور که در جریان اصولگرایی گروههای مختلفی همچون جمنا، شاجا، شانا و... متولد میشدند و گعدههایشان با بازنشستههای سیاسی را برگزار میکردند تا از صندلی قدرت دور نشوند.
پس از «شعسا» و انحلال آن، از گروه جدیدی با عنوان «نهاد اجماعساز اصلاحطلبان» رونمایی شد. اصلاحطلبان درپی آن که تقریبا ۸ سال دولت و مجلس همسوی با جریان فکریشان بود ولی رهبران سیاسی اصلاحطلب هر آنچه که در چنته داشتند را تبدیل به سلب اعتماد عمومی، خلاف گویی، سیاسی بازی، اشرافیگری، لطمه به اقتصاد و معیشت مردم کردند. اما اکنون که همه چیز را از دست رفته میبینند با تغییر دکوراسیون سیاسی خود و همچنین رونمایی از یک گروه سیاسی سعی در جلب اعتماد عمومی و حتی جوانان اصلاحطلبشان کردند.
همانطور که در جبهه اصولگرایی و از بطن جبهه نیروهای انقلاب اسلامی «جمنا» به دلیل اختلافاتی که پدیدار شد، گروههایی همچون «شانا»، «شاجا» اعلام موجودیت کرد تا راه و مسلک خود را پیش بگیرد. از سوی مقابل وقتی «شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان» منحل شد و «نهاد اجماعساز اصلاحطلبان» از بطن آن بیرون آمد، نشاندهند ارتقای ساختار حزبی اصلاحات نیست؛ بلکه نشاندهنده آن است که شکاف سیاسی بین بزرگان اصلاحطلب به حدی اوج گرفته به مرحلهای پیش از کار جمعی و گروهی بازگشتند تا به یک اجماعی بر سر گزینه مورد نظرشان برای انتخابات ۱۴۰۰ برسند.
یکی از بزرگترین اختلافات در گروه منحل شده «شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان» حضور اشخاص حقیقی و غیرحزبی بود. افرادی که وابستگی شخصی به جریان اصلاحات داشته و عضو هیچ حزبی نبودند. از آن جمله میتوان به عارف، موسوی لاری، نوری، آرمین، نبوی و... اشاره کرد و به نوعی شناسنامه اصلاحطلبان هستند و چون این افراد خود را فراتر از اعضای تشکیلات میدانند، عضو هیچ حزبی نمیشوند.
اما احزاب کوچک و بزرگ اصلاحطلب همواره بر عضویت این افراد در تشکل انتخاباتی اصلاحات و بالاتر از آن عضویتشان در شورای مرکزی این تشکیلات و همچنین داشتن حق رای، خرده میگرفتند که همین امر موجبات اختلافات حاد در بین بزرگان اصلاحات شد!
با رونمایی از «ناسا»ی اصلاحطلبان، ذهن مخاطبان ناخودآگاه به سمت سازمان فضایی «ناسا»ی آمریکا سوق پیدا میکند. پیش از این، دولت تحت حمایت آنها چنان رونق اقتصادی ایجاد کرد که قیمتهای انواع کالا، مسکن، خودرو و... سمت و سوی فضایی به خود گرفت. اگرچه آنها نه تنها بابت این حجم از بیخردی سیاسی و عدم کارآمدی اقتصادی دولت متبوعشان را نمیپذیرند و عذرخواهی نمیکنند؛ بلکه با ایجاد «ناسا» و گماشتن شخص سیاسی تندرویی همچون «بهزاد نبوی» بر ریاست آن، که سابقه دادگاههای سال ۸۸ را دارد، نشاندهنده آن است که اصلاحطلبان در این چند ماه باقی مانده به دنبال احیای حیات سیاسی خودشان هستند.
در تکاپوی جلسات متعدد سیاسی اصلاحطلبان و همچنین ریاست «بهزاد نبوی» بر «ناسا» و تقلای سیاسی برای پیروزی در انتخابات ۱۴۰۰، یادآوری این قسمت از مصاحبه «نبوی» با روزنامه «سازندگی» روشنگر برخی اتفاقات است.
بهزاد نبوی در این مصاحبه مدعی شد: «این حرف را من در مصاحبه با روزنامه سلام در سال ۷۶ بعد از انتخاب آقای خاتمی برای اولین بار مطرح کردم. در آن مصاحبه گفتم، دولت چنانچه قوا و نهادهای دیگر حاکمیت در مقابلش قرار نگیرند، حداکثر ۱۵ درصد قدرت را در کشور در دست دارد. به طور کلی شاکله قانون اساسی ما به گونهای است که دولت و مجلس با هم حدود ۳۰ درصد اختیار اداره کشور را دارند.»
عنصر تندرویی همچون نبوی وقتی مدعی است که حدود اختیارات دولت ۱۵ درصد بیشتر نیست، پس این حجم از وعدههای توخالی و خوشرنگ و لعابی که از سوی دولت تدبیر و امید مطرح شد و همقطاران نبوی مدعی شدند «ما تضمین وعدههای دولت هستیم»؟! اگر اختیارات دولت ۱۵ درصد است، این همه قشونکشی و تخریب جریان رقیب برای تصاحب قدرت در پاستور برای چیست؟!
یاسین قاسمی-سردبیر خبرنامه دانشجویان ایران