حاشیه‌نگاری از دومین روز جشنواره فیلم فجر

به گزارش پایگاه 598 به نقل از «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ پردیس سینمایی ملت در حالی دومین روز از سی و نهمین جشنواره فیلم فجر را پشت سر گذاشت که تمهیدات سختگیرانه تری نسبت به رعایت پروتکل های بهداشتی در نظر گرفته شد و افراد تنها بعد از تب سنجی امکان ورود به سالن را داشتند؛ مسئله ای که به نظر می رسید بدون ارتباط با حواشی روز اول جشنواره نبود. در کنار آن نمایش دو فیلم «ستاره بازی» هاتف علیمردانی و «شیشلیک» محمدحسین مهدویان توانست فضای جشنواره را از رخوت روز اول خارج کند. روزی که می توان آن را به عنوان شروع  روزهای پرحاشیه جشنواره محسوب کرد. نمایش آخرین ساخته مهدویان به حدی با واکنش های مختلف و نقد منتقدان و اهالی رسانه همراه بود که حواشی آن می تواند تا روزهای بعد هم ادامه داشته باشد.

ستاره کم فروغ هاتف علیمردانی در پردیس ملت

«ستاره بازی» که در اولین سانس از نمایش آثار برای اهالی رسانه بر روی پرده نقره سالن های پردیس سینما ملت نشست، نتوانست انطور که باید استقبال مخاطبان را به خود جلب کرد. فیلمی در ژانر اجتماعی که به مقوله مهاجرت و مشکلات آن می پردازد، اما در عمل به مذاق مخاطبان خوش نیامد، البته با توجه به اینکه علی سرتیپی، تهیه کنندگی آن را برعهده دارد، طبیعتا از حالا می تواند یکی از فیلم های سرنوشت ساز در گیشه سینماهای کشور به شمار رود. علیمردانی در نشست خبری فیلمش که در کاخ جشنواره برگزار شده بود، درباره داستان آخرین فیلمش گفت: «در تمام این سال‌ها دغدغه یک کار اقتباسی داشتم ولی هیچوقت دغدغه مشترک را در کتاب‌ها و رمان‌ها پیدا نکردم به صورت اتفاقی قصه شخصیت این فیلم را از مادرش شنیدم، این شخصیت را دورادور می‌شناختم. من به صورت شهودی فیلم می‌سازم. آمریکا سرزمین ناشناخته‌ای برای من بود. سعی می‌کردم پی او وی اتفاقات را ببینم. من مهاجرت را یک تومور وحشتناک می‌بینم، مثل یک هشدار اجتماعی و مثل از دست دادن عزیز است. اگر به هر دلیلی از کشورمان می‌رویم باید بدانیم برای چه می‌رویم غرض من سیاه‌نمایی نبود البته من اینجا هم که فیلم می‌ساختم نقدهای تندی به آن می‌شد.»

علی رغم شروع کم فروغ جشنواره فیلم فجر در سانس اول، اما شرایط برای نمایش دومین فیلم کاملا متفاوت شد. «شیشلیک» فیلمی است که از همان روزهای پذیرفته شدن در بین آثار سودای سیمرغ این دوره نظر اهالی رسانه و منتقدان را به خاطر تغییر مسیر فیلمسازی مهدویان به خود جلب کرده بود، اثری که به نوعی مهدویان جدیدی را به سینما معرفی می کند. «شیلیشک» با فیلمنامه ای از امیرمهدی ژوله نه تنها وضعیت اسفباری از جامعه ایران را در قالب طنز تلخ نشان داده، بلکه برخی از سکانس های آن را می توان تلاشی برای ترویج همجنسگرایی دانست، مسئله ای که البته با توجه به سبقه امیرمهدی ژوله در شوخی های جنسی موضوع دور از ذهنی نبود. مهدویان در جدیدترین ساخته خود تصویری زشت از کشور و قشر کارگر را به تصویر کشیده و تلاش کرده تا این مفهوم را در ذهن مخاطب جا بیندازد که اقشار آسیب پذیر حتی از داشتن ارزو هم منع می شوند تا تصور دنیای زیباتر آنها را به اعتراض واندارد. مهدویان علی رغم اینکه خواسته در «شیلشیک» نگاه انتقادی به وضعیت اقتصادی کشور داشته باشد، اما در عمل فیلمنامه ای را کارگردانی کرده که تنها یک شعارنامه سیاسی است و صرفا به دنبال کثیف نشان دادن وضعیت زندگی مردم است.

«شیشلیک»؛ تصویری از مهدویان بدون روتوش

نکته قابل تامل درباره «شیشلیک» مهدویان واکنش های مجازی پیرامون آن است؛ شراره داودی، خبرنگار سینمایی در توییترش نوشت: «#شیشلیک امضای مهدویان رو داره، اما متن ژوله بدجوری از چارچوب بیرون زده.‏همه ما می‌دونیم نوشته‌های ژوله پر از شوخی‌ه، بدون در نظر گرفتن اینکه اونا رو دوست داشته باشیم یا نه، متن ژوله برای  مهدویان خیلی کوچیک بود.» علی خسروجردی، خبرنگار هم درباره این اثر نوشت: «#شیشلیک ساخته مهدویان نه تنها از نظر سینمایی ضعیف بود بلکه توهین بزرگی به اقشار ضعیف و  کارگران بود» اما نه تنها موضوع و نوع روایت «شیشلیک» بحث برانگیز بود، بلکه نشست خبری این فیلم نیز خالی از حواشی نبوده است.

به نظر می رسد جشنواره سی و نهم مهدویان بدون روتوش را به مخاطب معرفی کرده است؛ چرا که این کارگردان در نشست خبری فیلم در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسیده بود آیا شما یک شیشلیک خور حرفه ای هستید؟ گاهی شیشلیک سپاه و نهادهای انقلابی را می خورید و گاهی شیشلیک جریان روشنفکری را گفت: این حرف ها هم وجود داشته و برای خودش نیز بازار دارد. طبعا فیلم هایم را می سازم، همانطور که فیلم های قبلی ام را هم ساخته ام و به تک تک شان افتخار می کنم. فیلم هایی ساخته ام که در جشنواره فیلم فجر دیده شده و مردم آنها را دوست داشته اند. «ماجرای نیمروز» یکی از بهترین فیلم ها از نگاه تماشاگران شده و لاتاری هم از جمله بهترین فیلم ها است. به نظرم راهم را به درستی طی می کنم و یاد گرفتم اینگونه اظهارنظرها تلاش مذبوحانه ای است برای اینکه ترمز مرا بکشد و مرا ناراحت کند؛ اما من واقعا نارحت نمی شوم.

او درباره نسبت شیشلیک با دیگر آثار کارنامه خود گفت: به هر حال هر فیلمی که کار می‌کنیم تجربه متفاوت است اما مؤلفه‌های خود را دارد که تکرار می‌شود هر فیلمسازی دوست دارد فیلمش رنگ و بوی خود را بگیرد. کارگردان همیشه دوست دارد رد پای خود را بتواند تکرار کند. «شیشلیک» هم از این قاعده مستثنی نیست چه به لحاظ مضامین و چه شیوه اجرایی همینطور است. فیلم یک تجربه متفاوت برای من است. شباهت‌هایی به لحاظ اجرا به «لاتاری» دارد اما در مجموع با آثار قبلی من متفاوت است.

آخر هفته سرنوشت ساز برای سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر

از جنجال های ایجاد شده پیرامون فیلم های به نمایش در آمده در روز دوم که بگذریم، باید گفت به نظر می رسد حواشی کرونایی قرار نیست دست از سر جشنواره فیلم فجر سی و نهم بردارد؛ چرا که روز گذشته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا از احتمال تعطیلی جشنواره سخن به میان آوره بود. به گفته او بنابر تمهیدات صورت گرفته قرار است حداکثر از 30درصد ظرفیت سالن استفاده شود که کارشناسان ما آخر هفته گزارشی از شیوه برگزاری تهیه خواهند کرد و اگر مشاهده شود پروتکل‌ها رعایت نشده‌اند از برگزاری جشنواره در هر مرحله‌ای که باشد، جلوگیری می‌کنیم؛ با توجه به این اظهارنظر و اتفاقات روز اول جشنواره به نظر می رسد مسئولین برگزاری این دوره باید از حالا فکر اساسی برای این موضوع کنند.

گزارش از زهرا رمضانی