به گزارش پایگاه 598، به نقل از جوان، طبق آمارهای ارائه شده از سوی مسئولان ثبتاحوال، ازدواج
در کل کشور افزایش و طلاق کاهش یافته است. در چهار ماهه نخست امسال 200هزار
ازدواج و 35هزار طلاق ثبت شده است. با عنایت به شرایط بحرانی کرونا و
اثرات منفی آن بر کسب و کارها و همچنین اثرات منفی روانی این بیماری و مرگ
و میرهای ناشی از آن روی جامعه، دستیابی به همین آمار ازدواج هم
امیدوارکننده است، بهخصوص اینکه این آمار نسبت به مدت مشابه در سال قبل
روندی افزایشی را نشان میدهد.
چند سالی میشد که بنا داشتند ازدواج کنند، اما هزینههای سنگین و دست و
پاگیری همچون مراسم عروسی و حاشیههایش موجب شده بود ازدواجشان را به
تأخیر بیندازند. خودشان تنها آرزویشان زندگی در زیر یک سقف بود، اما پدر و
مادرها و اطرافیانشان برای آنها هزار آرزو داشتند. والدین و اطرافیان
عروس خانم آرزو داشتند او را در لباس سفید عروسی آن هم در تالاری مجلل و در
باغی سرسبز بر تختی آراسته شده با گلهای طبیعی و شمعهای زیبا ببینند.
مادر دختر معتقد بود، دخترش یک شب عروس میشود و باید این یک شب در
خاطرهها ماندگار شود و اگر مراسم عروسی، لباس عروس، آرایشگاه، تالار و
فیلمبرداری درجه یک نباشد، بعدها پشیمان خواهند شد! در برابر اعتراض دخترش
برای این همه سختگیری هم میگفت تو جوانی و عقلت نمیرسد؛ بعدها که سن و
سالدار شدی میفهمی من چه میگویم! خانواده داماد هم دوست داشتند پسرشان
با برپایی مراسمی آبرومندانه سری در میان سرها دربیاورد. تا اینکه پای
کرونا به دنیای ما باز و همه چیز عوض شد. حالا در یک سالگی ویروس کرونا
آنها با مراسمی ساده و تنها در حضور پدر و مادر و خواهر و برادرهایشان دست
به دست هم دادند و به خانه بخت رفتند تا به آرزوی خودشان برسند و زندگی
زیر یک سقف را آغاز کنند. این زوج جوان یکی از هزاران زوجی هستند که امسال و
در اوج روزهای کرونایی به خانه بخت رفتند تا به دور از مراسمهای تجملاتی
و تشریفات معمول خوشبختی را تجربه کنند.
پای کرونا که به دنیای ما باز شد در کنار نگرانی از تبعات این بیماری روی
سلامت و جان انسانها، نگرانیهای جدی دیگری هم مطرح شد. تبعات اقتصادی و
اجتماعی کرونا از آثار این ویروس روی سلامت مردم کمتر نبوده و نیست. کرونا
بسیاری از کسب و کارها را تعطیل و بسیاری از شاغلان به ویژه کارکنان
بخشهای خدماتی را خانهنشین کرد، اما این ویروس انگار با تغییرات فرهنگی
هم همراه بوده و تمام آثار و تبعات آن بر دنیای پیرامون ما بد و منفی نبوده
است. یکی از آثار فرهنگی- اجتماعی این ویروس اثرگذاری آن روی موضوع ازدواج
است و برخلاف انتظارات اپیدمی کرونا نهفقط موجب کاهش و توقف روند
ازدواجها نشده، بلکه آمارهای رسمی ازدواج در چهار ماهه نخست امسال حاکی
از آن است کرونا توانسته بخت جوانان دمبخت را باز کند!
رابطه کرونا و باز شدن بخت جوانان
با پیدا شدن سر و کله ویروس تاجدار یکی از نگرانیهای جدی مطرح شده،
اثرگذاری این ویروس بر کاهش ازدواج و فرزندآوری بود. قرنطینه طولانی و
نگرانی از در معرض ابتلا قرار گرفتن میتوانست ارتباطات و تماس افراد را
برای آشنایی و ازدواج کم کند و شانس جوانان دمبخت را برای پیدا کردن نیمه
گمشده خود بیش از پیش کاهش دهد. از سوی دیگر جوانانی که پیش از این برای
ازدواج اقدام کرده بودند و دوران نامزدی یا عقد خود را میگذراندند نیز به
دلیل محدودیتهای کرونایی و بسته شدن تالارها، باغها و رستورانها امکان
برپایی مراسم عروسی و رفتن به خانه بخت را نداشتند.
تمام این مسائل در کنار هم موجب میشود تا آمار کاهشی ازدواج که چند سالی
است آغاز شده، تشدید شود، اما برخلاف انتظارها و منطق دو دو تا چهارتایی
این اتفاق نیفتاد و آمار ازدواج در سال کرونایی، تاکنون افزایشی بوده است!
رشد ازدواج در سال کرونایی
آنطور که محمدمهدی تندگویان، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان خبر
میدهد، در چهارماهه نخست سالجاری، 200 هزار واقعه ازدواج و 35 هزار واقعه
طلاق ثبت شده است؛ این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل 167 هزار
ازدواج و 37 هزار طلاق به ثبت رسیده است.
به گفته وی در حوزه ازدواج به نوعی کرونا تبدیل به فرصتی برای ازدواج آسان
شده و شعار «شروع زندگی بدون مراسم و تشریفات» در این ایام محقق شده است.
اعظم کریمی، مدیرکل برنامهریزی و توسعه اجتماعی وزارت ورزش و جوانان نیز
دراینباره میگوید: «تجملگرایی و برگزاری مراسمهای تشریفاتی در برخی
خانوادهها بهعنوان یکی از مهمترین موانع ازدواج و تشکیل خانواده محسوب
میشد، اما شیوع کرونا این تجملگرایی را در ازدواج جوانان کاهش داد.»
وی با اشاره به اینکه این روزها بسیاری از زوجهای جوان بدون برگزاری
مراسم عقد و عروسی زندگی مشترک خود را آغاز میکنند، معتقد است: «شیوع این
بیماری شاید یک فرصت برای تغییر سبک زندگی و تشکیل خانواده (به دور از
تجملگرایی) باشد.»
آمار قابلقبول ازدواج پس از یک دهه روند کاهشی
طبق آمارهای ارائه شده از سوی مسئولان ثبتاحوال، ازدواج در کل کشور
افزایش و طلاق کاهش یافته است. در چهار ماهه نخست امسال 200هزار ازدواج و
35هزار طلاق ثبت شده است. با عنایت به شرایط بحرانی کرونا و اثرات منفی آن
بر کسب و کارها و همچنین اثرات منفی روانی این بیماری و مرگ و میرهای
ناشی از آن روی جامعه، دستیابی به همین آمار ازدواج هم امیدوارکننده است،
بهخصوص اینکه این آمار نسبت به مدت مشابه در سال قبل روندی افزایشی را
نشان میدهد.
در کنار اینها نباید فراموش کرد که گزارشات آماری حاکی از آن است طی یک
دهه گذشته آمار کلی ازدواج چیزی حدود 40 درصد کاهش داشته و بدیهی است در
چنین وضعیتی ثبت 200 هزار ازدواج در بحبوحه بحران کرونا نشان میدهد،
ریشههای کاهش آمار ازدواج، ارتباط عمیقی با مسائل فرهنگی و اجتماعی و
سنتهای دست و پاگیر دارد. به عبارت دقیقتر انگار خیلی وقتها جوانان بهتر
از بزرگترها میدانند باید زندگیشان را چگونه مدیریت کنند. آخرین آمار
منتشر شده در پنج ماه نخست امسال هم از ثبت 268 هزار و 747 ازدواج حکایت
دارد.
آغاز زندگی مشترک بدون برپایی مراسم
چند سالی میشد که غزل را میشناختم و میدانستم بناست با پسری ازدواج کند،
اما مقدمات ازدواجشان آماده نبود تا همین چند روز پیش که بالاخره کرونا
بخت او و همسرش را هم باز کرد و با برگزاری مراسمی ساده و حضور 10 نفر از
نزدیکان برای آغاز زندگی مشترکشان زیر یک سقف قرار گرفتند.
غزل ماجرا را اینگونه برایم روایت میکند: «دو سالی بود که ما بنا داشتیم
ازدواج کنیم، اما برگزاری سادهترین مراسم عروسی هم چیزی حدود 50 میلیون
تومان هزینه دارد؛ هزینهای که میتوانیم با آن یک خانه کوچک اجاره یا بخشی
از وسایل زندگیمان را تهیه کنیم، اما به خاطر سنتهای دست و پاگیر و عرف
جامعه با برپایی جشن عروسی همه این پول و شاید چند برابر آن در یک شب خرج
میشود، درحالیکه ما برای اولویتهای واقعی زندگیمان مثل خانه یا وسایل
زندگی لنگ میمانیم.»
غزل تأکید دارد: «من و همسرم از همان ابتدا توافق کرده بودیم تا هزینههای
برپایی مراسم، آرایشگاه، فیلمبرداری و باغ و ... را برای زندگیمان خرج
کنیم و مراسم نداشته باشیم، اما خانوادههای ما هم مثل اغلب خانوادهها زیر
بار این ماجرا نرفتند و این مسئله درباره خانواده من جدیتر بود. مادر و
پدرم میگفتند ما همین یک دختر را داریم و آرزو داریم تو را در لباس عروسی
ببینیم.»
به گفته این دختر جوان معمولاً خود جوانان برای ازدواج ساده و بدون مراسم
مشکلی ندارند، اما خانوادهها راضی نمیشوند تا جوانان بدون برگزاری مراسم
سر خانه و زندگیشان بروند، اما حالا یک بهانه جدی و واقعی وجود دارد که
برگزار نکردن مراسم عروسی را توجیه میکند و آن هم همهگیری بیماری
کروناست.
وی ادامه میدهد: «الان که یک سال از کرونا میگذرد و معلوم هم نیست تا چه
زمانی باقی بماند، من و همسرم خیلی جدی با خانوادههایمان صحبت کردیم و
گفتیم نمیتوانیم تا زمانی نامعلوم منتظر بمانیم، کرونا تمام شود آن هم
صرفاً به خاطر اینکه بتوانیم مراسم مجلل و تشریفاتی برگزار کنیم و
میخواهیم زندگی مشترکمان را آغاز کنیم. آنها هم وقتی جدیت ما را دیدند و
همچنین دیدند حرفمان منطقی است، پذیرفتند.»
آنطور که غزل میگوید او و همسرش در مراسمی با حضور 10 نفر از اعضای
خانواده و با رعایت تمام اصول بهداشتی زندگیشان را آغاز کردند و با
هزینهای که بنا بود برای جشن عروسی خرج کنند، زندگی جدید و شادی را شروع
کردند و خیلی هم راضی هستند.
ابتلای پدر عروس به کرونا در مراسم عروسی
بغض نمیگذارد حرفش را بزند، اما عاطفه در همین ایام کرونایی هم مراسم
عروسی برگزار کرده و در همین مراسم پدرش به کرونا مبتلا شده و حالا فوت
کرده است. وی میگوید: «مراسم را در یکی از باغهای اطراف تهران برگزار
کردیم و اتفاقاً سعی کردیم همه دستورالعملهای بهداشتی را رعایت کنیم، اما
وقتی اقوام آمدند و مجلس گرم شد، دیگر کسی چندان حواسش به رعایت فاصله
فیزیکی مناسب و اصول بهداشتی نبود. چند روز بعد پدرم علائم ابتلا به کرونا
را نشان داد و دو هفته بعد فوت کرد.»
نمیدانم آیا روزی خاطره تلخ برگزاری مراسم عروسی در ایام بحران کرونا و
فوت پدرش از یادش خواهد رفت یا نه؟! صحبتم را تمام میکنم تا خاطرات این
روزهای تلخ سوهان روحش نشود.
نظر کارشناس
کرونا زمینهساز فرهنگسازی برای ازدواج ساده شد
امروز به دلیل مشکلات شیوع کرونا خانوادهها یا زوجین، ازدواج خود را به
تعویق انداختهاند تا بتوانند مراسم ازدواج بگیرند. در این میان زوجهای
بسیاری هم بودهاند که از این فرصت کرونایی استفاده کرده و بدون تشریفات و
هزینههای اضافی راهی خانه بخت شدهاند.
زوجین باید بدانند تنها معنای ازدواج داشتن جشن عروسی مفصل نیست، در واقع
پیوندهای عاطفی عمیق یک ازدواج موفق به مراسمهای آنچنانی بستگی ندارد.
شاید کرونا دلیلی شد، تا چشم و همچشمیهای افراطی که اخیراً در مراسم
عروسی باب شده بود، برچیده شود. مراسمهای خاص با هزینههایی که از کنار آن
میشد یک مراسم عروسی دیگر هم گرفت. به عقیده من این یک فرصتی ناب برای
فرهنگسازی ازدواج ساده میتواند باشد که حتی بعد از کرونا برای جوانان جا
انداخته شود. کم نیستند جوانانی که مجبورند به جز تهیه مسکن و هزینههای
سرسامآور یک زندگی که گاهی اوقات با مشقت فراهم میگردد، ملزم به پرداخت
هزینههای هنگفت، تالارهای لوکس و لباسهای فاخر و ... شوند که تا مدتها
بعد عروسی همچنان با قرض و قولهها و وامهای سنگین آن درگیر بودهاند.
حیف است از درسهایی که در روزهای کرونایی داشتهایم، بیبهره بمانیم، پس
بیاییم آشیانه دلها را به جای تجملاتی که در پایداری زندگی نقشی ندارد،
محکم کنیم، بیاییم بیشتر برای یادگیری درسهای زندگی زناشویی زوجین هزینه
کنیم و راهکارهای تحکیم خانواده را به آنها آموزش دهیم و این فرهنگ
ازدواج ساده را که به اجبار در این برهه زمانی تحمیل شده است، گرامی
بداریم. این فرهنگسازی میتواند از طریق رسانهها و رادیو و تلویزیون و
همچنین کارشناسان مربوطه همواره مورد تأکید واقع گردد تا دغدغه جوانان
کشورمان مراسم ازدواج نباشد. در کنار این نمیتوان از نقش حمایت دولت در
تشویق ازدواج چشمپوشی کرد. در شرایطی که جوانان به ازدواجهای ساده و بدون
مراسم گرایش یافتهاند، دولت هم باید با مشوقهایی همچون وامهای بلندمدت
جوانان را برای ازدواج ساده تشویق کند. همچنین معرفی زوجینی که مشکل تهیه
جهیزیه دارند به مؤسسات خیریه و تهیه ضروریات زندگی با هزینه خیلی کم،
نیازمند همراهی دولت و فرهنگسازی است.
کاهش تجملات و هزینههای زائد موجب افزایش ازدواج در ایام کرونا شد
در چهار ماهه نخست امسال حدود 200 هزار واقعه ازدواج و 35 هزار واقعه طلاق
ثبت شده است، درحالیکه در مدت مشابه سال قبل 167 هزار ازدواج و 37 هزار
طلاق ثبت شده بود. شرایط کرونا جلوی رشد مورد انتظار ازدواج را گرفت، زیرا
پیشبینی میشد که در این مدت 250 هزار ازدواج ثبت شود، اما از سویی دیگر
یکی از دلایل رشد ازدواج با وجود شرایط کرونا این است که تجملات و
هزینههای اضافی زوجها کاسته شده است و کسی از عروس و داماد انتظار ندارد
که برای آغاز زندگی مشترک هزینه مراسم آنچنانی پرداخت کنند. بیماری کرونا
هزینههای زائد را از شروع زندگیهای مشترک حذف کرد و اگر عروسها و
دامادهایی منتظر از بین رفتن محدودیتها برای برگزاری مراسم ازدواج هستند،
پیشنهاد میشود به دلیل نداشتن مراسم صبر نکنند و مانع شروع زندگی مشترک
نشوند، زیرا به نظر میرسد این شرایط و محدودیتها دستکم تا پایان
سالجاری ادامه یابد. در دفاتر ازدواج و طلاق طبق پروتکلهای تدوین شده از
سوی وزارت بهداشت مطابق با دستور ستاد ملی کرونا عمل میشود. این پروتکلها
از طریق سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به دفاتر ازدواج و طلاق ابلاغ شده
است. یکی از موارد تعیین شده در پروتکلهای بهداشتی این است که هنگام مراسم
عقد حضور بیش از شش نفر ممنوع است. علاوه بر ضدعفونی مکرر و مرتب دفاتر
ازدواج و طلاق، نوبتدهی برگزاری آیین ازدواج و طلاق نیز در ساعت اداری
انجام میشود و آزمایشهای پیش از مراسم با زمان از قبل تعیین شده انجام
میشود تا مانع تجمع و ازدحام شود.