کلید ترخیص کالا در واشنگتن بود؟! / اگر دولت "معیشت ‌مردم را به پیروزی بایدن ربط داده" خیانت بزرگی کرده است

به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، ۱۶ آبان و در جریان خواشی خاص رقابت نامزدههای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خبر بخشنامه‌ای که از سوی محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رئیس‌جمهور به وزرای اقتصادی ابلاغ شده بود اعلام و خبرساز شد. کارشناسان زیادی پیرامون اثرات اقتصادی این تصمیم دولت چه در فضای تامین کالای اساسی و چه در بحث مسائل ارزی اظهار نظر کردند.

امیر رضا واعظ آشتیانی؛ معاون اسبق وزیر صمت در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در پاسخ به این سوال که اصلی‌ترین دلیل عدم ترخیص کالا‌های اساسی در ماه‌های گذشته و تلاش کنونی دولت برای ترخیص آن‌ها بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چیست گفت: امیدوارم نگاه سیاسی در عدم ترخیص حجم بالای کالای اساسی انباشت شده در گمرک تاثیر چندانی نداشته باشد. اگر خوش بینانه از حاشیه‌های سیاسی عدم ترخیص کالا از گمرک بگذریم سوءمدیریت در بخش‌های مختلف مدیریتی اقتصاد، کج سلیقگی و عدم هماهنگی بین چندین سازمان و تشکیلات مرتبط با ترخیص کالا و از همه مهمتر تلاش‌های نفوذی‌های اقتصادی در این موضوع بسیار موثر است.

وی ادامه داد: متأسفانه متعدد ثابت شده عوامل نفوذی برای ضربه زدن به معیشت و اعتماد مردم به حاکمیت، در بخش‌های مختلف کشور اعم از سیاست، فرهنگ، اقتصاد و حتی حوزه‌های نظامی نفوذ می‌کنند. این دسته از افراد مامور هستند تا با استفاده از یک سری قوانین ناکارآمد، بروکراسی‌های اداری و سوء مدیریت نهاد‌های مختلف، شرایط بایکوت کردن برخی کالا‌ها به خصوص اقلام ضروری را فراهم کنند. این افراد با مطرح کردن حاشیه‌ها و، اما و اگر‌های غیرضروری، فضای نارضایتی را در جامعه رقم می‌زنند، لذا بخش نفوذ یک مساله جدی در همه‌ی مشکلات و معضلات اقتصادی و در موضوع عدم ترخیص کالا‌های اساسی است.

واعظ آشتیانی با زیر سؤال بردن عملکرد مسوولین دولتی افزود: ضعف مدیریت و عدم کارآمدی در عملکرد مسوولین در برخی از بخش‌های اقتصادی کاملاً مشهود است، تمام این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا کالای مورد نیاز جامعه در گمرک حبس شود. حال این سوال مطرح می‌شود که وارد کنندگان ماه هاست از عدم ترخیص کالای خود گلایه دارند، اما چگونه به یک باره با انتخابات آمریکا و موفقیت آقای بایدن در برابر رقیب به یک باره همه‌ی مسوولین از خواب بیدار شدند و برای تامین کالا‌های اساسی و رفع مشکلات در زمینه ترخیص کالا‌هایی که ماه‌ها در گمرک مانده، دست به کار شدند؟ قطعا اگر دولتمردان مستقر یا دولت‌های آینده افراد را بر اساس شایستگی ها، عملکرد مطلوب و لیاقت‌ها انتخاب کنند، مدیران کارآمد، انقلابی و جسوری که با استفاده از مر قانون کار‌ها را منطقی و عقلایی پیش ببرند، کشور دچار مسائلی از قبیل رسوب کالا‌ها در گمرک نمی‌شود.

واعظ آشتیانی اضافه کرد: قوانین دست و پاگیر و قوانین موازی در کنار عملکرد غلط و بی تدبیری و تاثیر گذاری نفوذی‌ها دست به دست هم می‌دهند تا مسائل و مشکلات متعددی به مردم تحمیل شود.

جای تاسف دارد که دولت برای ترخیص کالا‌های اساسی جامعه با چندین وزارتخانه و سازمان در حال رایزنی در ماه‌های گذشته موفق به اتخاذ تصمیم درستی نشدند، اگر دولت به یکپارچه‌سازی اهتمام داشت و به شکل عملی این موضوع را دنبال می‌کرد و عواملی که بر سر راه توسعه اقتصادی و تسهیل بخش‌های مختلف اقتصاد مانع تراشی می‌کردند را شناسایی می‌کرد، و با حذف قوانین دست و پا گیر و کارشناسی درست چالش‌ها را حل می‌کرد در این مقطع ملت با این مشکلات رو به رو نبودند.

وقتی دولت مشکلات را مقطعی می‌بیند و راهکار‌های مقطعی ارائه می‌دهد، نمی‌توان نسبت به حل چالش‌های اقتصادی امیدوار بود چرا که دولت برای درمان اصلی و اساسی دست به کار نشده است. متأسفانه دولت همواره به صورت مقطعی و با نگاه مسکن فوری با مسائل برخورد کرده و همین نگاه همواره مشکلات و معضلات را افزایش داده است.

امیر رضا واعظ آشتیانی در پایان تاکید کرد: به هر حال در شرایط تحریمی ضریب هوشمندی و مدیریت عقلانی و جسارت تصمیم گیری مدیران برای حل درست مسائلی، چون کالا‌های اساسی رسوب کرده در گمرکات باید بیشتر شود. حضور مدیران ناکارآمد و باز کردن راه برای تاثیر گذاری نفوذی ها، مسائل را به سمتی هدایت می‌کند که گمان می‌رود دست‌های نهان موضوعات را به گونه‌ای مدیریت می‌کنند که همواره چالش بزرگی پیش روی ملت باشد.

محمد کهندل؛ اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در پاسخ به این سوال که آیا قصور دولت در ترخیص کالا‌های اساسی از گمرکات تعمدی است یا خیر گفت: اطلاعاتی که رسانه‌ها در خصوص چرایی تاخیر در ترخیص کالا‌های اساسی مورد نیاز جامعه و ارتباط آن با انتخاب آقای جوبایدن مطرح می‌کنند این گونه به نظر می‌آید که دولت برای نگه داری و عدم ترخیص کالا‌ها در زمان مناسب و مقرر اهمال و کوتاهی به خرج داده است. اگر دولت این مساله مهم که با معیشت و قیمت کالا‌ها مرتبط است را به انتخابات آمریکا و انتخاب آقای جوبایدن ربط داده باشد قطعا در حق ملت خیانت بزرگی صورت گرفته است.

وی تصریح کرد: به هر حال بنده و سایر کارشناسان و اساتید اقتصادی نمی‌توانیم این موضوع را تایید یا رد کنیم، بنابراین رسانه‌ها موظف به رصد موضوع و ارزیابی و کشف دلایل و عوامل علت تاخیر در ترخیص کالا‌ها هستند، اگر رسانه‌ها با دلیل و مدرک و بسیار مستند این موضوع را تایید کنند، چون به کشور و به ملت خیانت شده قطعا ورود قوه قضاییه به این موضوع بسیار الزامی است.

کهندل خاطر نشان کرد: اگر بانک مرکزی تعمد سیاسی در عرضه ارز برای ترخیص کالا‌های اساسی به خرج داده باشد این موضوعی است که بانک مرکزی و یا گمرک به هر دلیلی مانع ترخیص کالا‌های اساسی شده است و علاوه بر لزوم بررسی نهاد‌های نظارتی و امنیتی، قوه قضاییه در صورت مشاهده تخلف عنوان شده برای اعاده حقوق ملت باید موضوع را مورد به جد پیگیری کند.

استاد اقتصاد ادامه داد: اگر تعلل و قصور و دلیل سیاسی مانع ترخیص کالا‌های اساسی مورد نیاز جامعه در میان بوده، نه تنها قوه قضاییه بلکه همه‌ی ما به عنوان شهروندان متضرر از گرانی کالا‌ها می‌توانیم از دولت و عاملان موضوع مطرح شده شکایت کنیم، اما رسانه‌ها باید دلایل متقن و اسناد و مستندات خود را به قوه قضائیه ارسال کنند تا به طور قطع در این باره بتوان نظر داد.

خسرو ابراهیمی نیا؛ نایب رئیس اتاق اصناف تهران نیز در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در این باره گفت: مسلما برخی از مشکلاتی که داخل کشور وجود دارد را نمی‌توان به تحریم‌های آمریکا ارتباط داد چرا که به فرموده مقام معظم رهبری تصمیمات و سیاست‌هایی که از خارج برای ما گرفته می‌شود نمی‌تواند در اراده ما برای استقلال و خود باوری خللی ایجاد کند، از این رو دولت، نظام و ملت می‌دانند که با تغییر رئیس جمهور آمریکا در اقتصاد ما اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد چرا که برنامه ریزی‌های اقتصادی ما باید از درون تعیین و اصلاح شود.

وی در ادامه گفت: مساله ترخیص کالا‌ها از گمرک را نباید به تغییر رئیس جمهور آمریکا یا تاثیر گذاری مسائل سیاسی نسبت داد چرا که هر نوع وارداتی براساس قانون باید ثبت سفارش شود، همچنین منبع انتقال ارز یا واردات بدون ارز هم باید به صورت کارشناسی ارزیابی شود، لذا این حساسیت‌ها مواردی نیست که به تازگی در قوانین کشور لحاظ شده باشد، منتها برخی از مدیران در این باب اهمال کردند، یا دیر اطلاع رسانی کردند.

ابراهیمی نیا در خصوص حساسیت بر واردات تصریح کرد: متأسفانه واردات کالا‌های غیر ضروری از دسته بیل گرفته تا غذای حیوان که در سال‌های گذشته صورت گرفت، دولت را مجبور به اعمال ممیزی و ایجاد محدودیت‌های بیشتری کرد تا هر گونه کالایی به کشور وارد نشود. ممیزی‌های انجام شده مانع واردات بی حساب کتاب شد، اگر بر واردات نظارت صورت نگیرد، مثل کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای یا کارت‌هایی که با نام کارتن خواب‌ها صادر شده در بخش واردات هم با مشکلات مختلفی رو به رو می‌شویم که قطعا فشار شدیدی بر منابع ارزی کشور وارد می‌کند، لذا دولت در این باره دقت بیشتری به خرج داد تا با ایجاد فیلتر‌های راستی‌آزمایی مانع از هر مشکلی در بخش واردات شود.

نایب رئیس اتاق اصناف تهران با اشاره به حل مشکلات ترخیص کالا‌های اساسی بیان کرد: خوشبختانه مسائل درون سازمانی ترخیص کالا‌های اساسی از هفته گذشته در جلسه‌ای با حضور رئیس جمهور و وزرای اقتصاد و صمت برگزار شد، راهکار‌هایی پیشنهاد شده که حتما منجر به ترخیص کالا‌ها می‌شود، لذا این موضوع به سیاست ارتباطی ندارد، بلکه وابسته به مساله ارزی است که رفع محدویت‌ها بسیار مهم است. بانک مرکزی معتقد است منشاء ارز باید مشخص شود، تاکید بانک مرکزی مبنی بر شناسایی منبع خرید و فروش اعم از واردات و صادرات و انتقال از صحیح و کارشناسی شده است.

وی تاکید کرد: در مساله ترخیص کالا‌ها در مقطعی با چالش‌هایی رو به رو بودیم، اما این چالش‌ها به مرور زمان شفاف می‌شود، حتما تجار متعهد وارد میدان می‌شوند و ارز صادراتی را به کشور بر می‌گردانند و تجار و وارد کنندگان متعهد کالای اساسی و مورد نیاز جامعه را وارد می‌کنند و مشکل تامین کالا‌های اساسی و ترخیص دیر هنگام آن حل می‌شود.