ماجرای بدهی انگلیس به ایران چیست؟

به گزارش پایگاه 598، پرونده بدهی انگلستان به ایران در خصوص قراردادی است که در سال ۱۳۵۰ بین دولت وقت ایران و شرکت بریتانیایی لیلاند موتور منعقد شد. بر اساس آن قرارداد طرف بریتانیایی ملزم شد که یک هزار و پانصد دستگاه تانک چیفتن و خودروی زرهی به ارتش ایران تحویل دهد.

درسال ۱۳۵۵ تهران مبلغ یک میلیارد دلار به شرکت لیلاند موتورز پرداخت کرد اما تنها تعداد ۱۵۰ دستگاه تانک به ایران تحویل داده شد. با پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۷ طرف انگلیسی از انجام تعهد خود سر باز زد. ایران تمام مبلغ قرارداد را پرداخت کرده بود اما ۱۰ درصد از کل تعداد ذکرشده در قرارداد را تحویل گرفت. این مسئله زمینه‌ساز مشاجراتی بین تهران و لندن شد که حدود ۴۰ سال طول کشید.

در خلال چهار دهه گذشته انگلیس به بهانه‌های مختلف متوسل شده تا بدهی خود را به ایران بازپرداخت نکند. ایران که از راه‌های دیپلماتیک نتوانسته بود به حقوق مالی خود دست یابد به دادگاه لاهه شکایت کرد. این دادگاه بین‌المللی پس از بررسی دقیق شواهد و مدارک درنهایت درسال ۲۰۰۸ به نفع ایران رأی داد و اعلام کرد که انگلیس میلیون‌ها دلار به‌عنوان اصل مبلغ قرارداد و نیز سود آن به ایران پرداخت کند. علیرغم حکم دادگاه انگلستان از عمل به دستور دیوان لاهه هم سر باز زد.

روز چهاردهم شهریورماه سال جاری پس‌ازاینکه بن والاس وزیر دفاع انگلیس اعلام کرد که به دنبال راهی است که بدهی یک قرارداد بین کشورش و ایران را به تهران بپردازد بار دیگر نام تانک‌های چیفتن سر زبان‌ها افتاد.
رسانه‌های انگلیسی در صدد مشروط کردن بازپرداخت دیون به آزادی نازنین زاغری هستند
در این میانه رسانه‌های انگلیسی شروع به انتشار یکسری اخبار کردند تا پرونده بدهی تانک‌های چیفتن را به پرونده نازنین زاغری (رتکلیف) شهروند ایرانی‌تبار انگلستان که از سال ۱۳۹۵ در زندان در ایران بسر می‌برد ربط دهند.

بن والاس که زمانی عضو گروه دوستی پارلمانی ایران و انگلیس بود و از امتناع انگلیس برای بازپرداخت دیونش انتقاد می‌کرد در نامه‌ای به خانواده رتکلیف نوشته بود که دولتش در حال بررسی تمام راه‌های قانونی برای بازپرداخت این بدهی است.

نازنین زاغری شهروند ایرانی- بریتانیایی است که در فروردین ۱۳۹۵ به هنگام خروج از ایران بازداشت شد. به گفته مسئولان قضایی و امنیتی او با یک بنیاد خیریه وابسته به تامسون رویترز همکاری داشته است و به اتهام مشارکت در براندازی نرم بازداشت شد. زاغری به ۵ سال زندان محکوم شد.

رأی نهایی در خصوص پرونده تانک‌های چیفتن و بدهی لندن به ایران آبان ماه صادر خواهد‌ شد
روزنامه انگلیسی گاردین در این رابطه نوشت که درست است والاس هنوز کشورش را متعهد به بازپرداخت دیون به ایران می‌داند اما در این زمینه تصمیم اصلی را دولت به‌صورت جمعی باید تصمیم بگیرد.

این روزنامه صبح انگلیس ادامه داد که این برای اولین بار است که دولت انگلیس بدهی به ایران را پذیرفته است. گاردین و بی‌بی‌سی در مواردی تلاش کردند که با استناد به نامه والاس به خانواده زاغری دو موضوع بازپرداخت دیون و آزادی نازنین زاغری را به‌گونه‌ای حرفه‌ای به هم ربط دهند.

شایان‌ذکر است که اگر ویروس کرونا در زمستان سال گذشته اوضاع‌واحوال جهان را به هم نمی‌ریخت رأی نهایی در خصوص پرونده تانک‌های چیفتن صادر می‌شد که البته این رأی باید در آبان ماه امسال صادر شود.

در پاسخ به تلاش‌ها برای ربط دادن بدهی‌ها به پرونده نازنین لاغری وزارت خارجه ایران ادعاهای مطرح‌شده در این زمینه را مردود دانسته‌ است.