رئیسجمهور در ادامه بدون اشاره به اینکه اوضاع اقتصادی کشور ناشی طی هفت سال گذشته ناشی از مدیریت همین دولت و در سایه خسارت محض برجام بوده، دلیل عدم موفقیت دولت در تحقق شعارهای انتخاباتی خود را اینگونه توضیح داد: «بعضیها به من نامه مینویسند که شما در سخنرانی فلان در سال ۹۵ گفتید در دولت آینده من این کار را انجام میدهم و این کار را نکردید. من کنار آن نامه نوشتم دولت آینده در چه شرایطی بود؟ آن شرایطی که من در سال ۹۵ نوشتم، شرایطی بود که صادرات نفت ما از ۹۰۰ هزار بشکه به بالای 2 میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه رسید. سرمایهداران همه برای اینکه پروژه بگیرند، ردیف شدند.
یک رئیس دولت به من پیشنهاد داد گفت من ۵۰ میلیارد دلار اعتبار در اختیار شما قرار میدهم؛ حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در کل به من پیشنهاد شد، دیدید چه شکوفاییای ایجاد شد؛ سال ۹۵ رشد اقتصادی ما 12/5 درصد بود که در دنیا اول بودیم، تورم هم ۷ الی ۸ درصد و اشتغال هم بالای ۷۰۰ هزار بود، بعد از 60 سال تراز مثبت پیدا کردیم.»
دولت با جدیت مشغول کار است!
دیروز چهارشنبه هم آقای رئیسجمهور در جلسه هیئت دولت در توجیه شرایط اقتصادی و معیشتی مردم با بیان اینکه من از مشکلات مردم با خبر هستیم گفته است: تا ثانیه آخر همه دولت پای کار خواهند بود. من روز استراحتی در 6 ماه اخیر در میان مسئولان اجرایی عالیرتبه کشور ندیدم و همه تلاش میکنند و جمعه و تعطیلی نمیشناسند و همه روز برایشان روز وساعت کار است. ما تا دقیقه آخر با روحیه ساعت اول کارمان تلاش خواهیم کرد واین افتخار ماست که برای این ملت کار و نوکری کنیم و گرهای را باز کنیم.
روحانی تصریح کرد: من میدانم مردم با مشکلاتی در این ایام روبر هستند و قیمت کالا در نوسان است و مردم را در فشار قرار میدهد و یک روز لوازم خانگی و یک روز خودرو و یک روز قیمت ارز؛ هرروز یک مسئلهای مردم را آزار میدهد؛ ما قدرت عبور از این مشکلات سخت را داریم. وی در ادامه اظهار داشت: دولت «دست روی دست» نگذاشته است.
اثر تحریمها، دولت قبل20 درصد، این دولت100 درصد!
رئیسجمهور همچنین در بخش دیگری از سخنان خود طبق معمول بدون اشاره به نقش سوءمدیریت و تصمیمات غلط و بعضا فاجعهبار دولت در بخش اقتصاد، همه مشکلات را به گردن تحریمها انداخت و تصریح کرد: در این ایام در جامعه با مشکلاتی مواجه بودیم و وظیفه ما بهعنوان دولت و همه مردم این است که در کنار هم مشکل را حل کنیم. بخش بزرگی از این مشکلات مربوط به فرد و یا قوه خاصی نمیشود و مشکلاتی که امروز میبینیم عمدتاً یا مربوط به کرونا میشود که 4 ماه گرفتار آن بودیم و همچنین مربوط میشود به تحریم ظالمانه آمریکا از ابتدای سال 97 تشدید شده است. ما سه سال است که در برابر این تحریمهای شدید مقاومت میکنیم؛ کشوری که با این دو مشکل بزرگ و طاقت فرسا روبهروست، مشکلاتی هم خواهد داشت. ما این مشکلات را هم باید به خوبی تحلیل کنیم و بدانیم از کجاست و هم باید راهحل آن را بهدست آورده و حل و فصل کنیم.
روحانی بیان کرد: ما اگر دولت جدید بودیم میشد خیلی حرفها زد ولی همان دولتی هستیم که رشد اقتصادی ما در سال 95 بالاترین رشد اقتصادی در جهان بود. ما همان دولتی هستیم که تراز صادرات و واردات مثبت بود و صادرات غیرنفتی ما بیش از وارداتمان بود. فشاری که وارد شده، عادی نیست و میخواستند دولت را بشکنند و ملت را به زانو در بیاورند. ملت ما ایستادگی کرده و کار بزرگی انجام داد و کار بزرگ را مقام معظم رهبری با هدایتشان انجام داده است. وی گفت: به مردم میگویم شرایطی که در اسفند و فروردین داشتیم سخت بود، صادرات ما قطع بود و واردات ما مشکل داشت و همه در نگرانی این ویروس بودند ولی شرایط ما در خرداد بهتر شده و امروز شرایط بهتری برای صادرات و واردات داریم. شرایط ما به تدریج به سمت بهتر شدن پیش میرود و ما میتوانیم این مسائل را مهار کنیم و مطمئن هستم که بانک مرکزی ما قادر است مشکل ارز را حل و کنترل کند. مقداری از این بحثها بهدلیل آثار چندماه اخیر و مقداری هم تبلیغات دشمن است. صادرکنندگان ما باید صادرات را افزایش دهند و دولت هم کمک میکند و موانع را برمیدارد. این اظهارات رئیسجمهور درباره تأثیر تحریمها در حالی است که برخی از همین دولتمردان فعلی در زمان دولت قبل حداکثر اثر تحریمهای آمریکا بر اقتصاد کشور را 20 درصد عنوان میکردند اما امروز که در مقام عمل و پاسخگویی قرار گرفتهاند، ظاهرا نظر دیگری دارند. این درحالی است که امروز حتی بسیاری از حامیان دولت نیز اذعان دارند، بخش بزرگی از مشکلاتی که مردم امروز در حوزه بازار ارز، مسکن، خودرو و... با آن مواجهاند ناشی از سوءمدیریت و تصمیمات اشتباه دولت بوده است و صرفا ربطی به تحریمها ندارد.
برخی فکر میکنند ما مدیر نیستیم!
بهعنوان نمونه - و فقط نمونه- «روزنامه سازندگی» ارگان حزب اصلاحطلب کارگزاران چندی پیش در گزارشی نوشته بود که، «تصمیم ارز 4200 دولت در سال 97، 72 برابر هزینهای که ایران در جنگ تحمیلی پرداخت کرد، به کشور خسارت وارد کرده است». یا «علی سرزعیم» اقتصاددان حامیدولت که پیشتر گفته بود: «دولت به هشدارهای کارشناسان گوش نکرد و به سودای برجام، پنج سال فرصت اصلاح اقتصادی را از دست داد... ما در حمایت از روحانی در انتخابات بیانیه امضا کردیم... شامه دولت که باید احساس میکرد شرایط سختی پیشرو داریم و باید آمادگی پیدا کنیم، احساس نکرد. نه تنها احساس نکرد که متأسفانه عقبتر از جامعه بود. این خیلی بد است که مردم درس نخوانده و فاقد سواد اقتصادی، فهمیدند و ارز ارزان میخریدند؛ اما سیاستگذار این را متوجه نمیشد. این قابل بخشش نیست.»
نمونه دیگر اظهارات عجیب و تحیرانگیز دولتمردان در توجیه شرایط اقتصادی کشور، سخنان اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور در نشست با مدیران ارشد وزارت کشاورزی بود، که در این شرایط به تمجید از مدیریت خود و سایر مدیران دولتی پرداخته و گفته است: «کشور از مجموعه مدیریتی توانایی برخوردار است اما برخی افراد قیاس به نفس میکنند و این موضوع را حرفی گزاف میپندارند و تصور میکنند که چون خودشان توانایی مدیریتی ندارند، مدیران کشور نیز توانمند نیستند.»
این اظهارات آقای جهانگیری در حالی است که آنچه که امروز در ساحت مدیریت اجرایی کشور قابل مشاهده ناشی از مدیریت همین دولتمردان است که اتفاقا مردم اثرات آن را در زندگی و معیشت خود به خوبی حس کردهاند.
نتیجه مدیریت دولت تدبیر در بازار
همچنین ادعای دولتمردان درباره اقدامات قابل لمس دولت در بازار و یا توانمندی مدیران اجرایی در حالی است که آمارهای رسمی حاکی از بهمریختگی شدید قیمتها در بازار است. برای بررسی این ادعا هم لازم نیست به ابتدای دولت یازدهم یا حتی دولت دوازدهم رجوع کنیم؛ فقط کافی است نگاهی به قیمتها در همین سه ماه گذشته بیندازیم تا متوجه شویم چه اتفاقی در بازار افتاده است. (البته روند فزاینده قیمتها را میتوان در یک ماه و حتی یک هفته نیز مشاهده کرد!)
هرچند نمیتوان بهطور دقیق کالاها را بر اساس اهمیتی که از نظر مردم دارند درجهبندی کرد اما شاید مهمترین دغدغه اقتصادی بسیاری از مردم مربوط به تهیه خانه (اعم از خرید یا اجاره) باشد؛ متأسفانه در همین یک فقره، طبق آمارهای وزارت راه و شهرسازی قیمت هر متر مربع خانه در تهران که در پایان فروردینماه معادل 15 میلیون و 295 هزار تومان بود در پایان خردادماه به بیش از 19 میلیون تومان رسیده است! در واقع در بازه زمانی دو ماهه، چهار میلیون تومان به قیمت هر متر مربع خانه اضافه شده که رویای خانهدار شدن را بیش از پیش تحتالشعاع قرار داده است؛ البته میتوان گفت در شرایط کنونی سخن گفتن از خانهدار شدن، به نوعی گزافهگویی است، چراکه در حال حاضر با توجه به مشکلات درآمدی، آنچه رواج پیدا کرده اجارهنشینی است. بر همین اساس، نرخ اجاره نیز حدود 30 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است.
نمونه دیگر این گرانیها مربوط به ارزاق پرمصرف مردم است. تا چندی قبل قیمت مرغ بین کیلویی 9 تا 11 هزار تومان بود و بسیاری از مرغداران از پایین بودن قیمت و زیانی که متحمل میشدند گلایه داشتند، اما طی روزهای اخیر قیمت مرغ بهصورت ناگهانی افزایش قابل توجهی داشته و به 18 تا 20 هزار تومان هم رسیده است، این در حالی است که تنها کالای خوراکی اساسی که قیمت آن برای مردم مناسب بود همین مرغ بود که دیگر نیست!
شاید اگر اواخر سال گذشته شنیده میشد که در کمتر از سه ماه قیمت هر کیلو مرغ 100 درصد افزایش خواهد داشت کمتر کسی آن را باور میکرد اما این اتفاق رخ داده و متأسفانه محدود به مرغ هم نمانده است. تخم مرغ نیز همانند مرغ افزایش حدود 100 درصدی داشته (آن هم ظرف یکماه) که در نوع خود شگفتانگیز است! افزایش 100 درصدی قیمت مرغ و تخم مرغ نشان میدهد که تقریبا 2/5 برابر تورم سال قبل، ظرف سه ماه به قیمت این دو محصول اضافه شده است.
تخم مرغ هرساله در نیمه دوم سال و در فصل سرما افزایش قیمت محسوسی داشته اما در روزهای اخیر نرخ این محصول در بازار به شکل بیسابقهای افزایش یافته بهطوری که هر شانه تخم مرغ ساده از 16 هزار و 500 تومان در اوایل خرداد ماه به مرز 30 هزار تومان در روزهای اخیر رسیده است؛ با این روند، نیمرو و املت هم باید در زمره غذاهای گران قیمت قرار بگیرند چون به این شکل توان خرید تخم مرغ هم کمکم از بین میرود.
اما شاید بیشترین افزایش قیمتی که شوکآور بود، مربوط به قیمت دلار باشد، نرخ دلار که سال گذشته را در حدود 15 هزار و 500 تومان به پایان برد، با چند بار نوسان شدید در فروردین، اردیبشهت و تیرماه از 20 هزار تومان هم عبور کرد تا علاوه بر افزایش 5000 هزار تومانی! رکورد سقف قیمت دلار در سال 97 (19 هزار تومان) را هم شکسته باشد بر همین اساس، نرخ سکه هم به تبع قیمت دلار افزایش یافت.
جالب اینجاست که برای بررسی افزایش قیمت سکه نیازی به بررسی سه ماهه یا حتی یکماه نداریم! هفته گذشته قیمت سکه حدود هفت میلیون و 800 هزار تومان بود که در این هفته تا هشت میلیون و 800 هزار تومان هم بالا رفت! یعنی هر سکه بهار آزادی تنها در یک هفته یک میلیون تومان گران شد! اگر بخواهیم قیمت سکه را با ابتدای سال مقایسه کنیم هم شاهد افزایش 2/5 میلیون تومانی هر سکه بهار آزادی خواهیم بود. اگر به این آمار، قیمت حبوبات، میوه و... را هم اضافه کنیم، فهرست کاملتری از مدیریت قابل لمس دولت در بازار خواهیم داشت. در نهایت میتوان گفت، نتیجه مدیریت دولت تدبیر و امید بهگونهای بوده که در همین سه ماهی که از سال جاری گذشته، قیمت دلار از 15 هزار تومان به 20 هزار تومان، قیمت سکه از شش میلیون و 270 هزار تومان به هشت میلیون و 800 هزار تومان، هر شانه تخم مرغ از 16 هزار تومان به 30 هزار تومان، هر کیلو مرغ از 10 هزار تومان به 20 هزار تومان و هر متر مربع مسکن از 15 میلیون تومان به 19 میلیون تومان افزایش یافته است؛ با این وصف معلوم است که مدیریت دولت تدبیر و امید در بازار کاملاً قابل لمس است!