آيا اسراييل زمام امور آذربايجان را در دست دارد؟

ايران تلكس: جديداً مسأله بروز جنگ احتمالي با ايران به موضوع مورد بحث كارشناسان روس و خارجي مبدل گرديده است. مواعد گوناگون بروز احتمالي جنگ عنوان شده و با انتخابات رياست جمهوري ايالات متحده مرتبط مي‌شود ولي كسي به فكر اين واقعيت نيست كه اگر آمريكا يك بار ديگر به ماجراجويي جنگي شبيه به جنگ هاي عراق، افغانستان، ليبي و احتمالاً سوريه دست بزند، واقعاً به هدف تنفر از سوي كشورهاي اسلامي تبديل خواهد شد كه در حال حاضر هم به سختي آن را تحمل مي‌كنند.

ولي اغراق محض خواهد بود چنانچه آمريكا را به داشتن آرزوي آغاز جنگ با ايران سرزنش كنيم. تنها كشوري كه اين جنگ را مي خواهد، اسراييل است. رهبران اسراييل هستند كه برنامه هاي ضربات به تأسيسات هسته‌اي ايران را در سر مي پرورانند. آن‌ها همزمان براي ايجاد تكيه گاه ها براي حمله در امتداد مرزهاي جمهوري اسلامي ايران و از جمله در جمهوري آذربايجان تلاش به عمل مي آورند. مطالب كافي درباره حمايت لابي اسراييلي از رژيم الهام علي‌يف نوشته شده است ولي مقاله جديد خانم ثريا سپاه‌پور اولريخ تحت عنوان «آذربايجان: دولت مافيايي» كه در سايت www.globalresearch.ca منتشر شد، به صورت هر چه كامل تر همه روابط مقامات رسمي باكو با اسراييل و لابي اسراييلي آمريكا را فاش مي سازد.

اين مقاله در پرتو گزارش ها درباره ملاقات در حاشيه همايش امنيت هسته‌اي سئول بين دان مريدور وزير امور سرويس هاي ويژه اسراييل و الهام علي‌يف رئيس جمهور آذربايجان به خصوص مبرم مي‌شود. رسانه هاي گروهي اطلاع مي دهند كه وزير اسراييلي خواهان تشديد تحريم ها عليه ايران شده و براي علي‌يف فوايدي را توضيح داد كه آذربايجان مي تواند در صورت حمايت از اين تحريم ها دريافت كند. وي همچنين رهبر آذربايجان را براي انجام ديدار از اسراييل دعوت نمود.

در مقاله مذكور از جمله تأكيد مي شود كه علي‌يف و نخبگان سياسي آذربايجان تحت حمايت اسراييل به عنوان «رهبر مافيا» زندگي مي‌كنند. اين حمايت قيمت دارد كه تحريكات اخير مقامات رسمي باكو يعني بازداشت 22 شهروند آذربايجان كه گويا در خاك ايران براي اجراي اعمال تروريستي عليه آمريكا و اسراييل تربيت شدند، يك نوع پرداخت بابت حمايت اسراييل بود. بازداشت 22 «جاسوس» نه تنها بر وزن سياسي و احترام به رژيم علي‌يف نيافزود بلكه بالعكس روابط متشنج باكو – تهران را شدت بخشيد. روز 17 مارس جوانشير آخوندوف سفير آذربايجان در تهران به وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي دعوت شد كه آن‌ها مراتب اعتراض ايران در رابطه با حادثه مذكور به وي ابراز شد. در جريان آن ملاقات در وزارت امور خارجه ايران توجه سفير آذربايجان به تلاش هاي اسراييل براي بي اعتبار كردن ايران جلب شد. ديپلمات آذربايجاني را همچنين از مراتب تأسف عميق تهران از كشانده شدن آذربايجان به اين بازي ها مطلع نمودند. ولي آذربايجان نمي تواند به اين بازي ها كشانده نشود چرا كه همانا اسراييل است كه براي اعمال نظارت بر نفت خزر (آن قسمت نفت خزر كه از آذربايجان صادر مي‌شود) تلاش مي نمايد.

باكو حاضر است همه كشورها اعم از ارمنستان، روسيه و كشورهاي ثالث تخيلي را كه مقامات باكو دوست دارند ذكر نمايند، مقصر تيرگي روابط خود با ايران بداند. ولي خود آذربايجان كه حرف آن با عملش تفاوت دارد، الگوي بدي ايجاد مي‌كند. اخيراً خبر يك معامله تسليحاتي وصول كرد: آذربايجان از اسراييل سامانه هاي مين‌روبي از راه دور POMİNS-2 (Portable mine neutralization system) را خريد. در آينده نزديك متخصصين شركت توليد كننده همراه با متخصصين آذربايجاني جلسات تعليمي در مورد استفاده از اين وسايل فني را تشكيل خواهند داد. 

بديهي است كه هر كس حق دارد شركاي خود را انتخاب كند ولي باكو در اين زمينه با آتش بازي مي‌كند. در انتظار جنگ احتمالي، اين وضع همينطور جلوه مي‌كند. خريد جديدترين تسليحات معادل 1.6 ميليارد دلار كه ورد زبان شده است، ناگزير در سراسر منطقه نگراني بر مي انگيزد. چنين معاملاتي تنها در صورت آمادگي كشور براي جنگ بزرگ منطقه اي منعقد مي گردد. به نظر مي آيد كه باكو مي خواهد فقط و فقط به وسيله اسلحه حرف خود را به كرسي بنشاند. اميد چنداني به نفت نيست زيرا نظارت بر نفت از دست رفته است كه اين تقصير خانواده علي‌يف است.

برگرديم به مقاله سپاه‌پور- اولريخ. او مي نويسد: «پيشبرد منافع آذربايجان در واشنگتن توسط لابي اسراييلي (كه اين كار شامل فعاليت لابي عليه ارمني ها بود)، اين ديدگاه را رواج داد كه راه به واشنگتن از اورشليم مي گذرد». با وجود اينكه بخش عمده نفت مورد نياز اسراييل از آذربايجان صادر مي‌شود، اسراييل بيشتر به كنترل نفت علاقه مند بود. در شرايطي كه شركت‌هاي نفتي كه در درياي خزر كار مي كردند، طرفدار انتخاب مسير كوتاه تر و ارزان تر ايراني براي ساخت خط لوله بودند، اسراييل بر مسير پر هزينه و غير اقتصادي باكو – تفليس – جيهان پافشاري كرد كه قسمت بيش از 1000 مايلي آن از مناطق كوهستاني از خارج خاك روسيه و ارمنستان مي گذرد». با عنايت به مراتب فوق روشن مي‌شود چرا اسراييل با چنين لجاجت جنون‌آميزي مي خواهد ايران را بمباران كند. درياي خزر بين كشورهاي ساحلي خزر تقسيم شده است در حالي كه سهم ايران در منابع انرژتيك از آذربايجان به مراتب بيشتر است. بنا بر اين، باكو بايد نفت و گاز خود را بيشتر بكند تا اسراييل بدان علاقه‌مند باشد و الهام علي‌يف به رئيس جمهور مادام العمر آذربايجان تبديل گردد. علي‌يف بدهكار لابي يهودي است و در صورت روي كار ماندنِ او، راحت تر مي توان بخش انرژي را كنترل كرد. البته خود آذربايجان تنها 10% سود نفتي را مي برد در حالي كه مابقي درآمدهاي نفتي به جيب گروه حاكم ريخته شده و براي رشوه و تبليغات خرج مي گردد. و اين در حالي است كه 42% مردم آذربايجان در فقر زندگي مي‌كنند. به عقيده مخالفان آذربايجاني، اين بهاي گزاف آن است كه واشنگتن وانمود كند كه از ديكتاتور آذربايجاني با آغوش باز استقبال مي نمايد.

واشنگتن كه متوجه شد كه رفتار مقامات رسمي باكو با عنايت به منافع امنيت ملي ايالات متحده تنظيم مي‌شود، بيش از پيش مي گويد كه آمريكا بايد در اين كشور فعال‌تر گردد و نبايد ابتكار عمل را به اسراييل واگذار نمايد. آريل كوهن، تحليلگر ارشد بنياد با نفوذ «ميراث» در مصاحبه اخير خود با مجله «نشنل اينترست» خاطرنشان كرد كه ايالات متحده «بايد در تلاش هاي غرب براي تشويق همكاري با آذربايجان، از جمله در زمينه مبارزه با تروريسم، تعامل سازمان هاي اطلاعات و بهبودي امنيت مرزها نقش رهبري را بر عهده خود بگيرد». مي توان به آساني عواقب اين كار براي قفقاز جنوبي را پيشبيني كرد.

كارينه تر ساهاكيان، تحليلگر آژانس «آرمن پرس»، ايروان