از آنجایی که در مواجهه با بحرانها همیشه نیاز به نوآوری احساس میشود، فناوران در برابر این ویروس همه گیر، تمام قد ایستاده و محصولات ضدکرونایی تولید کردند؛ به طوری که در این دوران حدود ۴۵۰ شرکت و واحد فناور عضو پارکهای علم و فناوری، برای مقابله با کرونا و تولید محصولات بهداشتی و ضدعفونی، فعال شدند که ۶۰ درصد این واحدها، نخستین بار بود که به این حوزه کاری ورود کرده بودند.
شرکتها و واحدهای فناور در عرصههای مختلفی؛ همچون تولید مواد ضدعفونی، ماسک، البسه حفاظتی، تجهیزات بیمارستانی خاص، کیتها و ابزارهای تشخیصی، مواد دارویی و نرم افزارهای تخصصی، فعالیت قابل قبولی داشتند؛ اقدامات چشمگیر شرکتها و پارکها تا جایی ادامه یافت که حالا باید منتظر صادرات محصولات آنها نیز به کشورهای مختلف باشیم.
مهدی کشمیری قائم مقام معاون پژوهش و فناوری در امور فناوری در خصوص عملکرد شرکتها و واحدهای فناور در ناشی از شیوع کرونا در کشور، به خبرنگار مهر میگوید: از حدود ۴۵۰ شرکت فعال در زمینه مقابله با کرونا، بیش از ۲ سوم آنها تا پیش از بحران کرونا، اساساً هیچ فعالیت و یا تولید محصولی در زمینههای مرتبط با آن نداشتند اما پس از آن به سرعت خطوط تولید خود را تغییر داده و این نکته بسیار مهمی ست.
۱۵۰ شرکت مواد ضدعفونی کننده و تجهیزات ساختند
وی افزود: در عین حال، حداقل ۱۵۰ شرکت از این ۴۵۰ شرکت، در بخشهای مختلف اعم از مواد ضدعفونی کننده، اقلام پوششی و حفاظتی، تجهیزات و دارو فعالیت داشتهاند.
توانایی تولید حدود یک میلیون ماسک در روز توسط واحدها
این مقام مسئول وزارت علوم اقدامات شرکتها و واحدهای فناور در مقابله با بحران کرونا را بسیار خوب ارزیابی و به طور اجمالی به برخی تولیدات شرکتها اشاره کرد و گفت: این فعالیتها در زمینههای مختلف تجهیز و درمان بوده که شامل توانایی تولید حدود یک میلیون ماسک در روز، یک و نیم میلیون لیتر مواد ضدعفونی کننده در روز، تولید ونتیلاتور، مخازن اکسیژن، دماسنجهای غیر تماسی، لباسهای حفاظتی و کیتهای تشخیص میشود.
افزایش بیش از ۶ برابری تولید دستگاههای تنفس مصنوعی
کشمیری تولید انواع دستگاههای مکانیزه و نیمه مکانیزه عفونت زدایی از محیطهای جمعی و کاری، افزایش بیش از ۶ برابری تولید ونتیلاتورهای بیمارستانی و تولید ونتیلاتورهای شخصی و خانگی و تولید تب سنجهای غیرتماسی را از دیگر اقدامات فناوران عنوان کرد.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی امور فناوری وزارت علوم در ادامه خاطرنشان کرد: پارک علوم و فناوری قزوین و سپس پارک علم و فناوری گلستان بیشترین تولید مواد ضدعفونی کننده، شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان بیشترین تولید ماسک و پارک صنعتی شریف بیشترین تعداد شرکتهای تجهیزاتی را در میان ۴۰۰ شرکت فعال به خود اختصاص دادهاند.
پشتیبانیهای وزارت علوم از شرکتها
قائم مقام معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم در امور فناوری درباره حمایتهای صورت گرفته از سوی این وزارتخانه از این شرکتها، اظهار داشت: اقدامات حمایتی ما به ۲ شکل صورت گرفت؛ نخست پشتیبانیهای غیرمالی؛ همچون پیگیری اخذ مجوزهای لازم را برای آن دسته از شرکتهایی که تازه به این حوزه ورود کردند، تقویت و تسریع کردیم.
کشمیری ادامه داد: شکل دیگر پشتیبانیهای ما نیز، تخصیص بستههای حمایتی شامل تخفیف هزینههای استقرار و ایجاد امکان استمهال پرداخت بدهیهای شرکتهایی بود که دچار مشکل شده بودند.
بخشودگی اجاره بهای واحدهای فناور / تمدید قراردادها
وی با اشاره به اینکه پارکهای علم و فناوری بستههای حمایت ویژهای را در حمایت از شرکتها و واحدهای فناور آسیب دیده ناشی از کرونا پیش بینی کردند، تصریح کرد: در همین رابطه پارکها به طرق مختلف از جمله بخشودگی اجاره بها، استمهال سررسید چکها، تمدید افزایش مدت قرارداد شرکتها و هستههای فناور از شرکتها صیانت کردند.
قائم مقام معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم در امور فناوری ارائه تسهیلات جهت کمک به واحدهای آسیب پذیر، کمک در جهت افزایش سه برابری تولید اقلام و محصولات کرونایی، انجام تمهیدات لازم جهت افزایش فروش محصولات شرکتها (استفاده از امکانات فروش آنلاین)، ارتباط با نهادهای مالی و حمایتی جهت اخذ کمک برای واحدهای فناور را از دیگر اقدامات حمایتی برشمرد.
در جدول زیر به مهمترین اقدامات پارکهای علم و فناوری مستقر در دانشگاههای تهرانی اشاره شده است.
عنوان پارک | عنوان محصول یا خدمات |
پارک علم و فناوری دانشگاه تهران | ۱- ونتیلاتور خانگی و بیمارستان (در حال اخذ مجوز) ۲- ساخت دستگاهی برای تشخیص یک ساعته ویروس ۳- ساخت سوییچهای تلفنی برای سامانه ۳۰۴۰ وزارتبهداشت |
پارک علم و فناوری تربیت مدرس |
۱- طراحی همزمان ۳ عدد واکسن پپتیدی نوترکیب علیه ویروس (نمونه اولیه) |
پارک علم و فناوری دانشگاه شریف | ۱- استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص کرونا ۲- ونتیلاتور ارزان قیمت |
پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد | ۱- ساخت کیت تشخیص (نمونه اولیه) |
پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی | ۱- ساخت پلتفرم آنلاین خدمات سلامت خانگی ۲- نانو داروی گیاهی با خاصیت ضدالتهابی قوی ۳- فراهم کردن پذیرش از راه دور برای برخی بیمارستانهای دولتی |
پارک علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر | ۱- تب سنج سبک و دستی و تب سنج لیزری ۲- کیت تشخیصی مولکولی کرونا در یک ساعت ۳- دستگاه پالس اکسیمتر انگشتی |
مرکز رشد سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران | ۱- دستگاه ازون ژنراتور ۲- دستگاه تصفیه هوایی مبتنی بر فناوری پلاسمای سرد (در حال اخذ مجوز) ۳- کیت تشخیص رپید ۴- کیت تردد فردی و تردد خودرویی (در حال حاضر آماده سازی زیرساخت) |
پارک علم و فناوری پردیس | ۱- کیت تشخیصی از طریق استخراج آنتی بادی بدن ۲- دستگاه نانوسکوپ الکترونی (مورد استفاده برای مطالعه ساختار ویروس) ۳- ماشین بیهوشی و ونتیلاتور برای تحریک سیستم تنفسی برای مبتلایان قبل از ورود به آی سی یو |
ساخت مخازن اکسیژن بیمارستانی و دوربین اندازهگیری دمای بدن فروسرخ، ساخت کیت تشخیصی مولکولی کرونا، ساخت دستگاه تب سنج با قابلیت اتصال به موبایل، طراحی کریدور ضدعفونی کننده ورودیهای مراکز پرتردد و دستگاههای ضدعفونی فضاهای اداری و صنعتی از دیگر محصولات تولیدی واحدهای فناور پارکها در استانهای مختلف بوده است.
در جدول زیر به اهم فعالیت پارکهای علم و فناوری دانشگاهها در استانهای مختلف اشاره شده است.
پارک علم و فناوری | عنوان محصول یا خدمات |
شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان | ۱- مخازن اکسیژن بیمارستانی ۲- دوربین اندازهگیری دمای بدن فروسرخ ۳- دستگاه ضدعفونی کننده هوا |
پارک علم و فناوری یزد |
۱- کیتهای تغلیظ ژنوم کرونا ۲- کیت تشخیصی مولکولی کرونا ۳- دستگاه ضدعفونی کننده صنعتی |
پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی | ۱- لباس ایزوله ۲- کیت تشخیصی کرونا ۳- دستگاههای ضدعفونی فضاهای اداری و صنعتی ۴- دستگاه تب سنج با قابلیت اتصال به موبایل |
پارک علم و فناوری خراسان رضوی | ۱- تولید لوله آزمایشگاه خونگیری برای کرونا ۲- دستگاه ونتیلاتور برای افزایش ظرفیت آی سی یو ۳- دستگاه پرتابل تولید اتانول ۸۰ درصد از محصولات کشاورزی دارای قند |
پارک علم و فناوری سمنان | ۱- دستگاه ویروس کشی تابشی ۲- سیستم ضدعفونی کننده UV ۳- طراحی کریدور ضدعفونی کننده ورودیهای مراکز پرتردد |
پارک علم و فناوری فارس | ۱- تونل ضدعفونی کننده ۲-و اکسن (نمونه اولیه) ۳- تولید تست سریع کرونا ۴- تولید دستگاه ضدعفونی کننده قابل حمل |
پارک علم و فناوری مرکزی | ۱- لباسهای لمینت شده ضد آب (گان) ۲- طراحی فرایند خطوط تولید الکل ۳- کیتهای تشخیص کرونا |
پارک علم و فناوری کرمانشاه | ۱- تولید ماسک صنعتی ۲- تولید گان و لباس محافظ |
پارک علم و فناوری همدان | ۱- ساخت یک محلول خوراکی برای تقویت سیستم ایمنی بدن ۲- البسه بیمارستانی ضد میکروبی نانو |
ساخت گیت محلول پاش، تولید داروهای مختلف تقویت سیستم ایمنی بدن، طراحی سامانه تشخیص هوشمند کرونا با پردازش تصویر CT، تولید لباسهای بیمارستانی کادر درمان، نوبت دهی اینترنتی پزشکان و مراکز درمانی از دیگر خدمات ارائه شده توسط فناوران پارکها و شرکتها از زمان شیوع کووید ۱۹ تاکنون بوده است.
عنوان پارک | عنوان محصول یا خدمات |
پارک علم و فناوری البرز | ۱- تب سنج دیجیتالی ۲- لباسهای بیمارستانی کادر درمان ۳- دستگاه ازون ساز (استریل کردن هوا و محیط) |
پارک علم و فناوری سمنان | ۱- دستگاههای تب نمای آنلاین ۲- دستگاه غیرفعال کننده میکروب بر پایه امواج الکترومغناطیس (در مرحله تست) ۳- محفظه ضدعفونی کننده اشیا |
پارک علم و فناوری خراسان شمالی |
۱- گیت محلول پاش ۲- طراحی سامانه تشخیص هوشمند کرونا با پردازش تصویر CT |
پارک علم و فناوری مازندران | ۱-پ هپاد محلول پاش ۲- بی خطر ساز زبالههای عفونی ۳- ساخت دستگاهی برای کنترل میکروارگانیسم های بیماری زا نظیر باکتری |
پارک علم و فناوری لرستان | ۱- نرم افزار سیستم نوبت دهی اینترنتی ۲- ماسک تنفسی ۳- کیت تشخیصی در مرحله تست و آمادگی برای تولید هفتهای ۸ هزارعدد |
پارک علم و فناوری گلستان | ۱- داروی تقویت سیستم ایمنی بدن ۲- دستگاه اتوماتیک ضدعفونی کننده دست |
پارک علم و فناوری کردستان | ۱- کیت ضدعفونی کننده خودرو، تجهیزات و اشخاص ۲- لباس بیمارستانی ۳- نوبت دهی اینترنتی پزشکان و مراکز درمانی |
پارک علم و فناوری آذربایجان غربی | ۱- پهباد سمپاش ۲- نانو داروی کمکی تسریع اثربخشی درمان کرونا ۳- تب سنج غیر تماسی |
پارک علم و فناوری اردبیل | ۱- تولید کابین ضدعفونی کننده ۲- طراحی و ساخت دستگاه تولید ماسک جراحی ۳- سامانه خدمات پزشکی آنلاین ۴- ویدیو لارنگسکوپ (وسیلهای برای کمک به کنترل راه تنفس) |
پارک علم و فناوری قشم | ۱- تولید و سرویس و نگهداری سی تی اسکن ۲- داروی تقویت سیستم ایمنی بر پایه جلبکهای دریای |