چهارشنبه‌سوری بدون سرخی آتش

این رسم کهن ایران باستان "چهارشنبه‌سوری" دوشادوش تاریخ، پیچ و خم زمان را درنوردیده و گاه نیز در مسیر خود دستخوش تغییر و تحولاتی شده اما با گذشت هزاران سال هنوز یادگاری است از دیار کهن برای نسل‌هایی از نژاد آریایی که زاده خواهند شد.

کردستان، دیار اصالت و فرهنگ‌ها در این یادگار ایران باستان بسیار امانت‌دار بوده و آئین چندهزار ساله آن را با اندکی تغییر به حال خود برجای گذاشته است.

برگزاری چهارشنبه سرخ و آتشین پایان سال در کردستان با رسم و رسومات متعددی همراه است که در نوع خود جذاب و دیدنی است.

رقص و پایکوبی محلی

مردم در عصر سه‌شنبه یا شب چهارشنبه پایان سال، با انباشته کردن کوپه‌های هیزم بر روی هم به محض خاموشی خورشید آتشی برمی‌افروزند و به دور آتش رقص و پایکوبی می‌کنند.

پریدن از روی آتش

در ایران باستان همواره آتش مظهری بوده برای یزدان پاک و همواره مورد ستایش بوده است، بر همین اساس نیز در مناطق کردنشین آتش یکی از عناصر اصلی جشن چهارشنبه سوری بوده و پرش از روی آتش نیز یکی از رسوم اصلی این شب است که با گفتن جمله "زردی تو از من، سرخی من از تو"، "غم برو شادی بیا، محنت برو روزی بیا" انجام می‌شود.

دود کردن اسپند

اضافه کردن اسپند به آتش از رسم‌هایی است که همواره در این شب برگزار می‌شود و این کار نمادی بوده برای تحکیم خانواده و دور کردن چشم بد برای سالی که در راه است.

شکستن کوزه

شکستن کوزه نیز خود یکی از رسم و رسومات مرسوم در چهارشنبه پایان سال است و به منظور دور کردن هرگونه بلا و مصیبت و دور کردن چشم بد کوزه آب قدیمی را در کنار آتش بر زمین زده و می‌شکنند.

قاشق زنی

قاشق زنی خود نمادی برای فرارسیدن پایان سال و شروع سال جدید است، و دختران و پسران جوان با چهره‌ای پوشیده به در خانه همسایه‌ها رفته و با قاشق زنی از صاحب خانه هدیه و روزی طلب می کنند، زیرا در گذشته بر این اعتقاد بودند که روح مردگان در رستاخیز آخر سال به میان زندگان بازگشته و به شکل افراد ناشناسی به در خانه‌ها می‌رود.

فال گوش

فال گوش وایست۷ادن در چهارشنبه آخر سال آن هم به نیت گرفتن حاجات توسط دختران جوان و دم بخت یکی از اصیل‌ترین رسم‌های مردمان کُرد است.

تخم‌مرغ شکنی

تخم مرغ شکنی یکی از رسومات مهیج و زیبای چهارشنبه سوری کُردها است که معمولا با ولوله و هیاهو و هیجان بسیار همراه است.

بازی به این صورت است که تخم‌مرغ‌های رنگی را به صورتی که سر آن بیرون باشد در مشت می‌گیرند و فرد مقابل با پرت کردن تخم‌مرغی دیگر سعی در شکستن آن دارد هر تخم مرغی که شکست فرد بازنده و موظف است تخم مرغی به فرد برنده هدیه کند.

در طول تاریخ همواره رسومات به جای مانده از گذشتگان پیام‌آور شادی و سرور در سالی که در راه است، اما این روزها که میزبان مهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا هستیم، روزهایمان حال و هوای دیگری دارد و دیگر از آن همه شور و شعف و شادی برای سالی که گذشت و سالی که در راه است خبری نیست.

این روزها حتی آتشی که سالیان سال است از بین برنده رنج و درد است قادر به مبارزه با کرونا نیست.

امسال گویی جمله "زردی تو از من، سرخی من از تو" نیز معنایی متفاوت‌تر دارد، و کرونا با آمدنش سرخی را از چهره‌ی جهان زدود و در آستانه سال نو زردی را به رخسار ایرانیان هدیه کرد.

در آخرین چهارشنبه سال 98 دیگر جوانی از روی آتش نخواهد پرید، دختر و پسری در خانه‌ای را نخواهند زد و عیدی دریافت نخواهند کرد، شادی در جریان نخواهد بود، آوازی در هوا طنین انداز نخواهد شد، کوزه‌ای چشم بد را دور نخواهد کرد و تنها چهارشنبه‌ای است که همه دست به دعا برای سلامتی عزیزانشان از بحرانی که در جریان است با سالی که در گذار است وداع کرده و به سالی که در راه است خوش‌آمد خواهند گفت.

شایدآخرین چهارشنبه امسال تلخ‌ترین چهارشنبه‌ای باشد که تا به حال به خود دیده‌ایم، اما با در خانه ماندن و حفظ سلامت خود و عزیزانمان می‌توانیم در سال‌های آینده چارشنبه‌های آخر سال زیبایی را به زمان تحویل دهیم.