طبق گزارشهای انجمن جهانی ال.پی.جی (World LPG Association)، کره جنوبی یکی از اولین کشورهایی بود که استفاده گسترده از اتوگاز (LPG مصرفی در خودرو) را گسترش داد و سالها بزرگترین بازار اتوگاز جهان را در اختیار داشت. از دهه 1970 استفاده از گازمایع در تاکسیها شروع شد و در سال 1990 با حمایت جدی دولت همراه شده و رشد قابل توجهی داشت. همچنین محدودیتهای زیست محیطی در مورد وسایل نقلیه دیزلی نیز به تشویق استفاده از اتوگاز توسط وسایل نقلیه و خودروهای عمومی کمک کرد.
در سال 2010 به رغم محدودیت اختصاص گازمایع فقط برای تاکسیها و خودروهای پرمصرف و همچنین ممنوعیت استفاده از اتوگاز در اتومبیلهای مسافری شخصی، مصرف اتوگاز به 4.5 میلیون تن در 2.5 میلیون وسیله نقلیه رسید. شکل 1 روند تغییرات تعداد خودروهای LPG سوز و مقدار مصرف گاز مایع آنها در کرهجنوبی را نشان میدهد.
شکل1- تعداد خودرو LPG سوز و مقدار مصرف اتوگاز در کره جنوبی از سال 2000 تا 2018
با توجه به شکل 1، پس از 2010 مصرف اتوگاز در کرهجنوبی شروع به کاهش کرده و این روند تا سال 2018 ادامه داشته است. این روند نزولی باعث شد کرهجنوبی برای اولین بار، عنوان بزرگترین بازار اتوگاز در دنیا را از دست بدهد. در سال 2018 مقدار مصرف LPG به 3.1 میلیون تن در سال رسید که در 2.05 میلیون خودرو مصرف می شد. این تعداد خودرو تنها از تعداد 1964 جایگاه موجود در کره جنوبی سوختگیری میکردند. طبق آمار در حال حاضر 95% از تاکسیهای کره جنوبی و بسیاری از خودروهای شخصی در این کشور از اتوگاز استفاده میکنند. شکل 2 یک جایگاه عرضه گازمایع در کرهجنوبی را نمایش میدهد.
شکل 2- جایگاه سوختگیری اتوگاز در کره جنوبی
* دلیل کاهش خودرو LPG سوز در کره جنوبی از 2010 تا 2018
در این راستا امین مرادی، کارشناس انرژی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس به اشاره به دلایل کاهش مصرف LPG در کرهجنوبی گفت: «کاهش مصرف اتوگاز در کرهجنوبی در حالی رخ داد که در سال 2010، سهم اتوگاز 16% از سوخت حمل و نقل کرهجنوبی را تشکیل میداد، اما این سهم در سال 2018 به کمتر از 10% رسید. از دلایل استفاده از خودرو LPG سوز تا سال 2010 در این کشور، این بود که استفاده از این سوخت در خودروهای عمومی مالیات نداشت و مالیات غیر مستقیم آن نیز بسیار کمتر از بنزین و دیزل بود. اما با اوج گیری استفاه از این خودروها و تبع آن افزایش مصرف اتوگاز، دولت تصمیم به تغییر سیاست و افزایش درآمد از این راه نمود».
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «در نتیجه همزمان با اعمال مالیات به سوخت اتوگاز از سال 2010، مصرف این سوخت و تعداد خودروها کاهش یافت و این کاهش تا سال 2018 ادامه پیدا کرد. در سال 2019، دولت کره جنوبی به دلایل زیست محیطی و اقتصادی مجددا تصمیم به کاهش مالیات اتوگاز گرفت تا مصرف این سوخت پاک در کشورش مجددا در مقایسه با دیزل و بنزین افزایش یابد. اکنون قیمت اتوگاز در کره جنوبی 50% بنزین و 60% قیمت دیزل است. به دلیل آلایندگی کمتر اتوگاز نسبت به سایر سوختها و تعدیل سیاستهای دولتی در سالهای آتی مجددا آمار استفاده از این سوخت افزایش یابد».
* تا سال 2030 مقدار مصرف اتوگاز در کرهجنوبی 30% مقدار فعلی افزایش مییابد
طبق گزارش مذکور از آنجایی که درصد آلایندگی بنزین و دیزل بیشتر از اتوگاز است، با کاهش مصرف اتوگاز در کرهجنوبی، آلودگی هوا افزایش یافت. با افزایش الودگی هوا، دولت مجددا در سال 2019 با هدف بهبود کیفیت هوا تمام محدودیتهای استفاده از اتوگاز را برداشت. با این طرح انتظار میرود بازار اتوگاز کرهجنوبی در سالهای آینده رونق وسیعی پیدا کند.
دولت کرهجنوبی پیشبینی میکند با انجام این طرح، تا سال 2030 مقدار مصرف اتوگاز 30% مقدار فعلی افزایش یابد. طبق سیاست جدید دولت صاحبان تاکسیها و اتومبیلهای اجارهای میتوانند خودروهای دست دوم LPG سوز خود را که عمر بیش از 5 سال دارند، به اشخاص خصوصی بفروشند. بنابراین استفاده از اتوگاز در خودروهای شخصی نیز رونق خواهد یافت. شکل 3 یک خودرو در حال سوختگیری در جایگاه اتوگاز را نشان میدهد.
شکل 3- یک خودرو LPG سوز در حال سوختگیری در کرهجنوبی
همچنین دولت کرهجنوبی با همکاری Hyundai Motors، موسسات فناوری خودرو و دانشگاهها در حال توسعه یک کامیونت جدید 1 تنی LPGسوز است. این کامیون کوچک که دارای موتوری با سیستم جدید تزریق مستقیم گازمایع است، قرار است که از اواسط سال 2020 به صورت تجاری در این کشور عرضه شود. در حال حاضر کامیونهای با ظرفیت یک تن، محبوبترین کامیونها در کرهجنوبی هستند.
* کرهجنوبی واردات گازمایع از آمریکا را افزایش میدهد
بررسیها نشان میدهد افزایش مصرف اتوگاز به همراه کاهش مالیات LPG باعث افزایش واردات این سوخت در کره جنوبی شد و از 6.4 میلیون تن در سال 2018 به 7 میلیون تن در سال 2019 افزایش یافت که نشانگر رشد 9 درصدی است. در سالهای گذشته ایران نیز یکی از مبادی واردات کرهجنوبی بوده است که با توجه به افزایش گاز شیل آمریکا و تحریمهای آمریکا در مورد ایران، کرهجنوبی به دنبال افزایش واردات LPG خود از آمریکا است. در حالی که کرهجنوبی در سال 2018، مقدار 4.9 میلیون تن LPG از ایالات متحده آمریکا وارد کرده بود، افزایش مصرف اتوگاز سهم LPG آمریکا در بازار کرهجنوبی را افزایش میدهد. (پینوشت 4 و 5)
مصرف اتوگاز در نقاط مختلف دنیا در شکل 4 نشان داده شده است.
شکل 4- مصرف اتوگاز در جهان از سال 2000 تا 2010 (پینوشت 6)
در مجموع بررسی تجربه کرهجنوبی در استفاده از گازمایع به عنوان سوخت خودرو نشان میدهد که این کشور اهتمام جدی بر مصرف LPG به عنوان سوخت داشته و در نظر دارد تا سال 2030 مصرف این سوخت را 30 درصد مقدار فعلی افزایش دهد. یکی از مهمترین اهداف کرهجنوبی از استفاده از LPG، کاهش آلودگی هوا است؛ هدفی که به منظور کاهش آلودگی در کلانشهرهای ایران مثل شهر تهران میتواند مورد بررسی قرار گیرد.