تروئیکای اروپا مکانیسم ماشه را فعال کرده

به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598، روز گذشته خبرگزاری فرانسه خبر داد که ، آلمان، انگلیس و فرانسه با انتشار بیانیه‌ای در بروکسل، مکانیسم حل اختلاف در برجام را فعال کردند.  در بیانیه فرانسه آمده است، «با توجه به اقدامات ایران، هیچ انتخاب دیگری نداشتیم، برای ثبت نگرانی‌هایمان و اینکه ایران به تعهداتش در برجام پایبند نیست به کمیسیون مشترک رجوع می‌کنیم.»

همزمان با بیانیه سه کشور اروپایی بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس گفت که طرح دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا درباره برنامه اتمی ایران می‌تواند جایگزین توافق هسته‌ای برجام شود.
جانسون در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی ، اجرای طرح احتمالی ترامپ را «قدم بزرگی رو به جلو» خواند و گفت: اگر بخواهیم برجام را از بین ببریم باید جایگزینی برای آن داشته باشیم. جانسون گفته مشکل برجام این است که از نگاه آمریکا این توافق منقضی می‌شود و دیگر اینکه این توافق در دولت باراک اوباما به‌دست آمده است.

جانسون در حالی از طرح ترامپ برای انقضای برجام و جایگزینی توافق جدید استقبال می‌کند که توافق هسته‌ای موسوم به برجام نتیجه 12‌سال مذاکره ایران و اروپاست. اروپا امروز با این تصمیم خود نشان داد که قدرت تصمیم‌گیری برای خود بدون اذن آمریکا را ندارد و توانایی این را نداشت که با خروج یکجانبه آمریکا از برجام با عمل به تعهدات خود این تواقق را حفظ کند.

وزیر امور خارجه آلمان هدف اروپا از فعال کردن مکانیسم حل اختلاف در برجام را حفظ این توافق بین‌المللی عنوان کرد. «جوسپ بورل» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با صدور بیانیه‌ای با اشاره به دریافت نامه وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان درباره فعال‌کردن مکانیسم حل اختلاف در برجام تصریح کرد که حفظ این توافق اینک بیش از هر زمان دیگری حائز اهمیت است.

وزیر خارجه انگلیس هم بعد از بیانیه اروپا در توییتی نوشت: بسیار مهم است که ایران هیچ‌گاه به سلاح هسته‌ای دست نیابد. امروز، انگلیس، فرانسه و آلمان مکانیسم حل اختلاف[مکانیسم ماشه] را در پاسخ به تخطی ایران از تعهداتش در توافق هسته‌ای فعال کردند. ما می‌خواهیم ایران را به پایبندی کامل آن به توافق هسته‌ای بازگردانده و توافق را حفظ کنیم. او در حالی هدف از فعال کردن مکانیسم ماشه را به پایبندی کامل ایران به توافق هسته‌ای می‌داند که دلیل کاهش تعهدات ایران در برجام تعلل اروپا در عمل به تعهداتش و بازگرداندن تحریم‌ها توسط آمریکا بوده است.

وزیر امور خارجه آلمان هم هدف اروپا از فعال کردن مکانیسم حل اختلاف در برجام را حفظ این توافق بین‌المللی عنوان کرد. «جوسپ بورل» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با صدور بیانیه‌ای با اشاره به دریافت نامه وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان درباره فعال کردن مکانیسم حل اختلاف در برجام تصریح کرد که حفظ این توافق اینک بیش از هر زمان دیگری حائز اهمیت است.

بیش از این ترامپ در نشست خبری خود بعد از حمله ایران به عین‌الاسد از کشورهای اروپایی خواست که از برجام خارج شوند تا به یک توافق جامع و جدیدی با ایران دست یابند. حال اروپا نیز که همیشه تسلیم خواسته‌های آمریکا بوده، تصمیم به فعال کردن مکانیسم ماشه گرفته است تا ایران را وادار به نشستن پای میز مذاکره برای توافق جدید کند. درحالی اروپا با تقلید از روش ترامپ می‌خواهد با افزایش فشار بر ایران به خواسته خود برسد که کارشناسان و سیاستمداران غربی و آمریکایی بارها تاکید داشته‌اند که فشارهای آمریکا نه تنها بر ایران کارساز نبوده بلکه موجب افزایش تنش در منطقه شده است همچنانکه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز با هشدار به کشورهای اروپایی تاکید کرد: «تروئیکای اروپا می‌تواند برجام را حفظ کند، ولی نه با جلب رضایت قلدر و اعمال فشار بر ایران، در عوض، اروپا باید این شجاعت را داشته باشد که به تعهداتش عمل کند.» ظریف نوشت: «طی بیست‌ماه، سه کشور اروپایی عضو برجام - با پیروی از سیاست انگلستان در جلب رضایت ایالات متحده- به دیکته‌های آمریکا تن داده است. این کار هیچ نتیجه‌ای در بر نداشته و هرگز نخواهد داشت. تروئیکای اروپا می‌تواند برجام را حفظ کند، ولی نه با جلب رضایت قلدر و اعمال فشار بر ایران که به برجام پایبند بوده است. در عوض، اروپا باید شجاعت این را داشته باشد که به تعهداتش عمل کند.»

بند‌36 برجام قبلاً از سوی ایران فعال شده است
سید‌عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران هم بیانیه سه کشور اروپایی را یک اقدام کاملاً انفعالی و از موضع ضعف دانست و گفت: فرایند حل و فصل اختلافات در برجام را جمهوری اسلامی ایران از یکسال‌و‌اندی پیش و با ارسال نامه‌های رسمی از سوی وزیر امور خارجه کشورمان به هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام آغاز کرده و لذا نه به لحاظ فرایندی و نه به لحاظ عملی اتفاق جدیدی نیفتاده است. وی با تاکید براینکه به بدعهدی و اقدامات غیرسازنده 3‌ کشور اروپایی با جدیت و قاطعیت پاسخ می‌دهیم، خاطرنشان کرد: در حقیقت اعلام آغاز فرایند حل‌و‌فصل اختلافات و فعال کردن بند‌36 برجام از سوی طرف‌های اروپایی در فضایی مطرح می‌شود که این بند از مدت‌ها پیش توسط جمهوری اسلامی ایران مورد استناد قرار گرفته است و وضعیت جدیدی ایجاد نخواهد شد. البته چنانچه اروپایی‌ها  که در بیانیه خود مدعی هستند این اقدام را با حسن نیت و با هدف حفظ برجام صورت داده‌اند- به جای تلاش برای ایفای تعهدات خود و بهره‌مندکردن ایران از آثار لغو تحریم‌ها وفق پیوست دو برجام، به تداوم مسیر وادادگی در برابر آمریکا ادامه دهند و یا بخواهند از فرایند حل‌و‌فصل اختلافات در کمیسیون مشترک برجام سوءاستفاده کنند، باید خود را برای پذیرش تبعات آن نیز آماده‌ کنند که این تبعات قبلاً به آنان از طرق مقتضی گوشزد شده است.

منظور از مکانیسم ماشه همان «ساز‌و‌کار حل اختلافات» در بندهای‌۳۶ و ۳۷ برجام است. این ۲‌بند از آنجا که رجوع به آن‌ها می‌تواند به بازگشت خودکار تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران بینجامد، به «مکانیسم ماشه» معروف شده است. این مکانیسم روندی است که در صورت طی کردن کامل مراحل، به بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران منتهی خواهد شد.