به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598، بعد از خروج آمریکا از برجام و از بین رفتن این توافق، اروپاییها برای
نگه داشتن ایران در برجام پیشنهادهای متعددی را دادن که البته هیچ کدام از
آنها تاکنون عملی نشده است، یکی از این پیشنهادها که با تبلیغات گسترده
همراه بود و باعث ذوقزدگی دولتمردان شد ساز و کار مالی اروپا یا با عنوان
مختصر «اینستکس» بود، ساز و کاری که کارشناسان از ابتدا نیز به بیتأثیر
بودن آن اذعان داشتند اما همین وعده بیتأثیر اروپا نیز با اسیر بدعهدیهای
آنها شده و به اعتراف خودشان حالا حالا قصد راهاندازی آن را ندارند. بر
همین مبنا «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از نشست
غیررسمی وزرای خارجه اتحادیه اروپا در «هلسینکی» در یک کنفرانس خبری در
خصوص اجرای «اینستکس» گفت: «اولین معاملات اینستکس هنوز به اتمام نرسیده
است و زمان میبرد و زمان بسیار زیادی میبرد». موگرینی بار دیگر بر حفظ و
اجرای کامل برجام تأکید کرد و گفت: «موضع شفاف و قاطع اتحادیه اروپا بر
حمایت از حفظ و اجرای توافق هستهای ایران است و تمامی اقدامات ممکن را
برای عدم اشاعه هستهای به کار میگیریم».
وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری
درباره طرح «امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه در خصوص برجام ادامه داد که
اتحادیه اروپا به تلاش برای حفظ برجام ادامه میدهد و در همین راستا از
هرگونه پیشرفتهایی فراتر از این تلاشها استقبال میکند. موگرینی توضیح
داد: «نقش من بهعنوان یکی از اعضای اتحادیه اروپا، محافظت از اجرای کامل
توافقات موجود است و هر چیز قابل اعتماد دیگری مورد استقبال قرار میگیرد و
اتحادیه اروپا از آن حمایت میکند». رئیس جمهور فرانسه طی هفتههای اخیر
تمرکز زیادی روی ایران داشته است و گفته میشود چندین پیشنهاد به طرف
آمریکایی و ایرانی ارائه کرده است. ماکرون در حاشیه نشست گروه 7 که روز
شنبه تا دوشنبه در فرانسه برگزار شد، با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا
درباره پیشنهاداتش رایزنی کرده بود. وی در بخش بعدی به منطقه خلیج فارس و
تنشها در این منطقه اشاره کرد و گفت: «پیام اصلی و مهم اتحادیه اروپا در
این خصوص، لزوم کاهش تنشها و دوری از تنشها و باز نگه داشتن کانال
گفتوگوها است. موضع ما بر پایه احترام به نظم و قوانین بینالمللی و آزادی
کشتیرانی در تنگه هرمز است».
ایران باید با قاطعیت گام سوم کاهش تعهدات برجام را هم بردارد
سیدقاسم جاسمی، عضو هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با
یادآوری دستاوردهای گام اول و دوم کاهش تعهدات برجام، گفت: سازمان انرژی
اتمی به صورت کلی درباره افزایش بدون محدودیت ذخایر اورانیوم غنی شده،
بازطراحی رآکتور تحقیقاتی و روند افزایش تولید آب سنگین در مجتمع اراک
اظهارنظر کرده است و در جریان برداشتن گام دوم نیز برنامههایی را اعلام
کرد. نماینده مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: جمهوری
اسلامی ایران نشان داد همانطور که بارها اعلام کرده میتوان به سرعت به
شرایط قبل از برجام بازگردد و توان هستهای را بازیابی کند.
وی افزود: حق
جمهوری اسلامی است که با توجه به تعهدات بینالمللی و پذیرفتن داوطلبانه
پروتکل الحاقی از فناوری هستهای استفاده کند و اگر بیش از این طرفهای
خارجی برجام از خویشتنداری ایران سوءاستفاده کنند، گامهای بعدی محکمتر و
بلندتر برداشته خواهد شد. جاسمی یادآور شد: دولت نیز به همین جهت به
غربیها اولتیماتوم داده است، اروپاییها باید از فرصتی که جمهوری اسلامی
به آنها داده استفاده و برادری خود را ثابت کنند، آنها در اظهارنظرهای
مختلف بیان کردند که به برجام پایبندند اما در عمل گامی برنداشتند. عضو
هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، معتقد است:
دستاوردهای گام اول و دوم کاهش تعهدات برجام موجب تکاپوی اروپاییها شده
است اما به نظر میرسد که بیشتر به دنبال فشار مضاعف به ایران باشند.
اروپاییها باید به تعهدات برجامی خود جامه عمل بپوشانند
حشمتالله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره
به گامهای اول و دوم کاهش تعهدات برجام گفت: گام اول و دوم کاهش تعهدات
برجام به رغم اینکه اتفاق محسوسی را در بر نگرفت اما بخش اعظم تعدیل مواضع
کشورهای غربی و آمریکا ناشی از این دو گام بود بنابراین ایران باید گام سوم
کاهش تعهدات برجام را محکمتر بردارد. نماینده مردم اسلامآباد غرب در
مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: جمهوری اسلامی از همه ظرفیتهای NPT برای
احیاء قابلیتهای هستهای کشور باید استفاده کند زیرا بر اساس ظرفیتهای
NPT هیچ منعی برای رسیدن به همه قابلیتهای هستهای قبل از برجام وجود
ندارد.
وی با بین اینکه گام سوم کاهش تعهدات وضعیت را محسوس میکند، افزود:
گام سوم کاهش تعهدات برجام همچنین قدرت چانهزنی جمهوری اسلامی ایران را
ارتقاء میدهد. امیدواریهایی که از چند هفته قبل شکل گرفته نباید ما را
فریب دهد که گام سوم با ملاحظات دیپلماتیک برداشته شود. فلاحتپیشه معتقد
است: گام سوم کاهش تعهدات برجام باید برداشته شود تا ما شاهد تعدیل بیشتر
مواضع غربیها و آمریکاییها باشیم، متأسفانه آقای ترامپ ایران را هنوز
شبیه به کره شمالی میبیند، بنابراین در چنین شرایطی دیپلماسی نمیتواند
شکل بگیرد و اگر هم شکل بگیرد دستاوردی برای جمهوری اسلامی ایران ندارد.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با یادآوری فعالیتهای اخیر
رئیسجمهور فرانسه پیرامون برجام، تصریح کرد: تلاشهای آقای ماکرون قابل
تقدیر است اما وی با کاستن تلخی مواضع مقامات ایران و آمریکا و آرایش آنها
قبل از ارائه نمیخواهد دیپلماسی در گام اول شکست بخورد. از سوی دیگر وی در
داخل فرهنگ سیاسی فرانسه صحبت میکند. وی افزود: فرهنگ سیاسی فرانسه
متفاوت از بسیاری کشورها است، سیاستمدارانی که ظرفیت مذاکره با یکدیگر را
دارند یا حتی ظرفیت همکاری با وجود اختلاف نظر را داشته باشند در فرانسه
محبوب میشود، لذا سیاستمدارانی که ظرفیت گفتوگو با مخالف را داشته باشند
مورد تأیید نظام چند حزبی و رأی آور است. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست
خارجی مجلس شورای اسلامی، خاطرنشان کرد: چنین فضایی بین ایران و آمریکا
قابل شکلگیری نیست زیرا دولتمردان آمریکا فضای اعتماد را به هم زدند که
آخرین ضربه آن را هم آقای ترامپ زده است. بنابراین انتظار میرود که آقای
ماکرون و سایر دولتمردان اروپایی طرف برجام به تعهدات خود جامه عمل
بپوشانند زیرا در این صورت آمریکاییها برای نزدیکی به برجام تلاش خواهند
کرد.
اروپا در عمل هیچ اقدامی برای احیای برجام انجام نداده است
فرهاد فلاحتی، عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس با اشاره به روابط
اتحادیه اروپا با ایران، اظهار داشت: علیرغم ارتباطات اتحادیه اروپا با
ایران و مطرح شدن اینستکس، اما اروپاییها همچنان از سیاستهای آمریکا
تبعیت میکنند. عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شورای اسلامی با بیان
اینکه اروپاییها به دنبال شدت بخشیدن به تحریمهای ضد ایرانی هستند، بیان
کرد: پس از خروج آمریکا از برجام، تهران هیچ گونه رویکرد عملی و مثبتی از
اروپا در خصوص اجرای مواضع اعلامی آنها مشاهده نکرده است. وی با بیان اینکه
وزیر خارجه ایران نیز بارها گفته که اروپاییها به جز حرف، هیچ اقدام عملی
را برای احیای برجام انجام ندادهاند، افزود: اروپاییها تعهدات برجامی
دارند و از منظر حقوق بینالملل نیز متعهد به انجام اقداماتی هستند که به
آن متعهد شدهاند. فلاحتی با بیان اینکه اروپاییها اکنون به صورت شفاف و
مشخص در زمین آمریکا بازی میکنند، ادامه داد: اروپاییها وارد کارزار جنگ
اقتصادی شدهاند و روابط تجاری خود را با ایران به تبعیت از آمریکا به صفر
رساندهاند و حتی میتوان گفت با شدت بیشتری به جمهوری اسلامی ایران حمله
میکنند. نماینده مردم قائنات و زیرکوه در مجلس با بیان اینکه تغییری در
رویه کشورهای اروپاییها به خصوص انگلیس در قبال ایران رخ نمیدهد زیرا
اروپا و آمریکا منافع مشترک زیادی دارند، گفت: متأسفانه رویکرد استکباری
این کشورها سبب همسویی آمریکا و اروپاییها در دشمنی با ایران شده است.
اروپا مایل است ایران ذیل برجام معطل بماند
فواد ایزدی کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال که آیا اروپا
میتواند اقدام عملیاتی یا کار خاصی در زمان باقیمانده تا پایان گام دوم
انجام دهد یا خیر، اظهار داشت: به اعتقاد من اروپاییها کار جدی، اساسی و
خاصی قرار نیست انجام دهند، آنها علاقهمندند که ایران در برجام باقی بماند
چرا که محدودیتهایی بر جامعه و نظارتهای گسترده مندرج در برجام برای
برنامه هستهای ایران را خواهانند و دغدغههای خاصی هم نسبت به انجام
تعهدات خود ندارند.وی گفت: اروپا مایل است که ایران را ذیل برجام معطل کند
به این نحو که ایران به تعهدات برجامی خود عمل کند و طرف مقابل، به طور خاص
اروپاییها، نسبت به انجام تعهدات خود بیتفاوت باشند، این شرایط ایده آل
غربی ها است و به دنبال حفظ آن هستند.
ایزدی بیان کرد: بیانیه شورای عالی
امنیت ملی در اردیبهشت مبنی بر برداشتن گام اول کاهش تعهدات ایران در قالب
برجام به معنای آن است که ایران از شرایط موجود خسته شده است و خواهان
تغییر وضعیت فعلی است، اما اروپاییها میخواهند با انجام اقداماتی، مانع
از کاهش تعهدات ایران در برجام شوند.این کارشناس مسائل بین الملل تصریح
کرد: به نظر من مدت زمان در نظر گرفته شده برای اروپایی ها که همان شصت
روزه است خیلی زیاد است، شش روز کافی و مناسب بود. در واقع وقتی طرف مقابل
به زمان بیشتری نیاز دارد که راهکارهایی را داشته باشد و برای عملیاتی کردن
آنها به زمان نیاز داشته باشد. اما زمانی که اروپاییها نه راهکاری دارند و
نه تمایلی برای انجام تعهدات خود، فرصت شصت روزه زمان خیلی زیادی
است.
ایزدی افزود: برداشتن گام های اول و دوم ایران باعث شده اروپا تا حدی
نسبت به برجام دغدغه مند شود که البته این هم به پشتوانه برخی از اقدامات
نظامی از جمله سرنگون کردن پهپاد آمریکایی، توقیف نفتکش انگلیسی و مواردی
از این دست حاصل و متعاقب آن، طرف اروپایی متوجه جدیت ایران در پیشبرد
اهداف خود شده است.وی بیان کرد: امروز و پس از گذشت ۱۴ ماه مشخص شده که این
سیاست اشتباه بوده و چیزی تحت عنوان برجام اروپایی نداریم، در واقع طرف
اروپایی کار خاصی برای ما انجام نمیدهد که بخواهیم برجام اروپایی داشته
باشیم، بنابراین ما باید هرچه زودتر این اسیاست اشتباه معطل ماندن برای
اروپا را اصلاح کنیم.
* عصرایرانیان