بوریس جانسون، سیاستمدار جنجالی به عنوان نخست‌وزیر جدید انگلیس انتخاب شد/ جانسون پس از انتخاب: یا از اروپا خارج می‌شویم یا می‌میریم!

به گزارش سرویس بین الملل پایگاه 598، بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس شد. او در نخستین صحبت‌هایش گفته اکتبر 2019 انگلیس از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد. او با این اظهار نظر نشان داد مرد بحران‌آفرینی است که شباهت‌های هم به نمونه‌های پوپولیستی دارد که اکنون در اروپا و آمریکا حاکم هستند. جانسون گفته است یا از ساختار اتحادیه اروپایی خارج می‌شویم یا می‌میریم.

جانسون مرد جنجالی محافظه‌کاران است و زمان شهرداری‌اش بر لندن نامش بر سر زبان‌ها افتاد. بسیاری او را نمونه محافظه‌کار «نایجل فراژ» می‌دانند و برخی می‌گویند او ترامپ انگلیس است اما تمام این برداشت‌های ساده‌لوحانه که عموما رسانه‌های آمریکایی آن را تبلیغ می‌کنند و محور چنین خبرپراکنی‌هایی هستند، با آنچه واقعا در پس پرده انتخاب بوریس جانسون نهفته است تقاوت دارد. جانسون شخصیتی خاکستری در سیاست انگلیس است اما مواضع صریحی که درباره خروج انگلیس از اتحادیه اروپا اتخاذ کرده می‌تواند آینده او را در فضای پیچیده سیاسی انگلیس پیش ببرد.

جانسون پرونده‌های فسادی دارد که باید درباره آنها دقیق‌تر بود. به جرات باید وی را پرحاشیه‌ترین نخست‌وزیر انگلیس طی 4 دهه گذشته بعد از مارگارت تاچر دانست. اما آیا او سرنوشتی چون «گوردون براون» پیدا می‌کند؟ این سوالی است که رسانه‌های انگلیسی هم می‌پرسند. براون پس از بلر در 2 محور جنگ عراق و افغانستان و همکاری با آمریکا با چالش‌های متعددی روبه‌رو بود و حالا جانسون هم پس از ترزا می ‌شرایطی نه مشابه اما نزدیک به براون در دوران پسابلر دارد. بر اساس نتایج اعلام شده از شمارش آرا، جانسون حدود 92153  رای و جرمی هانت نیز 46156 رای نمایندگان حزب را کسب کرده‌اند. در این میان مواضع جرمی هانت در تحولات اخیر در مناسبات بین‌المللی انگلیس، عملا او را به یک از پیش بازنده مبدل کرده بود. با وجود شبهاتی که نسبت به فساد جانسون در سمت‌های پیشین وجود دارد، وی توانسته جانشین «ترزا می» نخست‌وزیر مستعفی بریتانیا شود.

جانسون ۵۵ ساله در دور اول رأی‌گیری در ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) توانست از میان ۱۱ نفری که برای جانشینی ترزا می‌ اعلام آمادگی کرده بودند با کسب ۱۱۴ رأی از مجموع ۳۱۳ رأی قانون‌گذاران، پیشتاز شود. پس از او «جرمی هانت» وزیر خارجه بریتانیا ۴۳ رأی، «مایکل گوو» وزیر محیط‌زیست ۳۷ رأی، «دومینیک راب» وزیر سابق بریگزیت ۲۷ رأی و «ساجد جاوید» وزیر کشور ۲۳ رأی کسب کردند. او همچنین در دور دوم رأی‌گیری ۱۲۶ رأی و در دور سوم رأی‌گیری (۱۹ ژوئن) ۱۴۳ رأی را از آن خود کرد. پس از آن دو رأی‌گیری دیگر در یک روز برگزار شد که در نتیجه آن، جانسون و هانت توانستند به دور نهایی راه پیدا کنند. او پیش‌تر گفته بود تفاوتی میان «محافظه‌کار» بودن و «موافق بریگزیت» بودن نمی‌بیند. اعضای حزب محافظه‌کار انگلیس که حدود ۱۶۰ هزار نفرند، برای برگزیدن رهبرشان و نخست‌وزیر بعدی انگلیس در رای‌دهی شرکت کردند تا به یکی از دو نامزد نهایی رای بدهند. در واقع حدود 160 هزار عضو حزب محافظه‌کار نخست‌وزیر این کشور را انتخاب کردند که موجب شد برخی دموکراسی در این کشور را به چالش بکشند. انگلیس با معضلات درونی و خارجی فراوانی روبه‌رو است که بریگزیت، مهم‌ترین آنهاست.

نخست‌وزیر جدید انگلیس پیش‌تر گفته بود تا پایان اکتبر انگلیس را با توافق یا بدون توافق، از اتحادیه اروپایی خارج خواهد کرد اما 3 نخست‌وزیر پیشین این کشور؛ «جان میجر» از حزب محافظه‌کار و «تونی بلر» و «گوردون بروان» از حزب کارگر، هشدار داده‌اند جانسون، فکر خروج بدون توافق از اتحادیه را کنار بگذارد. بر اساس آمار اعلام شده بیش از 67 درصد اعضای حزب محافظه‌کار در این رای‌گیری شرکت کردند. بوریس جانسون در نخستین سخنرانی، خارج کردن انگلیس از اتحادیه اروپا (بریگزیت)، متحد کردن حزب محافظه‌کار و شکست دادن «جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر را از مهم‌ترین برنامه‌های آینده خود اعلام کرد. این در شرایطی است که کوربین در درون حزب کارگر شرایط متعادلی ندارد و درباره جانشینی او در رده‌های بالای حزب صحبت‌هایی شده است.

پس‌لرزه‌های یک انتخاب عجولانه
اینکه انگلیسی‌ها از روند بریگزیت خسته شده‌اند مساله‌ای مشخصی است. آنها می‌دانند جانسون نمی‌تواند با اروپا توافق کند و خروج بدون توافق هم موضوع مهمی است که انگلیس را در شرایط غیر قابل بازگشتی قرار می‌دهد. حالا انتخاب عجولانه انگلیسی‌ها برای رهایی از خلأ بریگزیت چیزی نیست که بتوان بسادگی از آن گذشت. در کابینه ترزا می‌ خبر نخست‌وزیری جانسون  منجر به استعفای گروه کثیری از وزرا شد و حالا باید دید چه کسانی حاضرند با مردی که هرگز موهایش را شانه نمی‌کند کار کنند. در صورتی که انگلیس بدون تصویب این توافق از اتحادیه اروپایی خارج شود، با شوک اقتصادی و سیاسی شدیدی مواجه خواهد شد.

ترزا می‌ در دوران نخست‌وزیری، به‌دنبال کسب ضمانت از سوی اتحادیه اروپایی برای به‌اصطلاح «ترتیبات پشتیبان» درباره مرزهای ایرلند شمالی بود. ترتیبات پشتیبان نوعی سیاست ضمانتی است که از ایجاد مرز سخت بین بخشی از ایرلند که بخشی از بریتانیاست و بخشی که عضو اتحادیه اروپاست جلوگیری می‌کند. این مساله مانع اصلی در جلب حمایت پارلمان از توافق می ‌با اتحادیه اروپایی بود. پارلمان 3 بار به توافق دولت انگلیس با اتحادیه اروپایی رأی منفی داد و در نهایت می‌ در تاریخ هفتم ژوئن (۱۷ خرداد) رسماً از سمت خود کناره‌گیری کرد. می ‌که به مدت ۳ سال، از سال ۲۰۱۶ و بعد از استعفای «جیمز کامرون»، نخست‌وزیری دولت انگلیس و رهبری حزب محافظه‌کار را برعهده داشت، هنگام قرائت متن استعفایش، ضمن اشاره به همه‌پرسی سال ۲۰۱۶ برای خروج انگلیس از اتحادیه اروپایی گفت: «آن همه‌پرسی تنها  یک درخواست برای خروج از اتحادیه نبود، بلکه درخواستی برای تغییر بزرگ در کشورمان بود... اما مطمئنم می‌توانیم توافق بریگزیت را اجرا کنیم». ماه گذشته روزنامه «نیویورک تایمز» در تحلیل برنامه جانسون در قبال اجرای بریگزیت نوشت: «برگزیت سخت» در انتظار بریتانیاست.

جانسون کیست؟
«آلکساندر بوریس دو ففل جانسون» متولد ۱۹ ژوئن ۱۹۶۴ روزنامه‌نگار، سیاستمدار و تاریخ‌نگار انگلیسی است. وی از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ به عنوان شهردار لندن فعالیت می‌کرد و از ۲۰۱۵ نمایندگی پارلمان بریتانیا از حوزه انتخابیه آکسبریج و رویسلیپ جنوبی را به عهده دارد. او در دوره دوم شهرداری خود بر برگزاری بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۱۲ لندن نظارت کرد. جانسون پیش‌تر، از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۸ نماینده پارلمان از حوزه انتخابیه هنلی بود. او که عضو حزب محافظه‌کار بریتانیاست، به دلیل نزدیکی به سیاست‌های لیبرال اقتصادی و لیبرال اجتماعی «لیبرترین» خوانده شده‌ است.