لیبی صحنه منازعات طرف‌های فرامنطقه‌ای

شهر غریان در 75کیلومتری جنوب طرابلس قرار دارد و اتاق عملیات ژنرال خلیفه حفتر به‌شمار می‌رود که کارشناسان نظامی سقوط این شهر را به‌منزله شکست سنگین نیروهای تحت امر حفتر و کشورهای حامی وی تلقی می‌کنند. این شهر دروازه ورود به طرابلس و چاه‌های نفت در جنوب به‌شمار می‌رود.

نیروهای دولت وفاق ملی تحت رهبری فایز سراج  روز چهارشنبه توانستند این شهر را به‌کنترل خود درآورده و شماری از هواداران حفتر و همچنین نیروهای او را به‌اسارت خود درآورند."دولت وفاق ملی" که رهبری آن را سراج به‌عهده دارد به‌ابتکار سازمان ملل در طرابلس تشکیل شد و غرب لیبی از جمله شهر طرابلس در کنترل آن است.

در این میان برخی از رسانه‌ها از کشف و ضبط سلاح‌های اماراتی در شهر غریان خبر داده‌اند. گزارش شده که موشک هدایت‌شونده ضدتانک "جاولین" ساخت آمریکا از جمله سلاح‌های اماراتی است که از نیروهای ژنرال حفتر به‌غنیمت گرفته شده است.

ترکیه و قطر از دولت وفاق ملی که گفته می‌شود رویکردهای اخوانی دارند حمایت می‌کنند و نیروهای وابسته به ژنرال خلیفه حفتر از پشتیبانی گسترده عربستان، امارات و مصر برخوردار است. بهانه این کشورها جلوگیری از روی کارآمدن حکومت اخوانی در لیبی است ولی کارشناسان به این امر به‌دیده تردید می‌نگرند و آن را ناشی از نگرانی کشورهای غیردموکراتیک عربی ــ که با صندوق‌های رأی بیگانه هستند ــ از تشکیل حکومت منتخب در لیبی می‌دانند. دلیل دیگری که صحت ادعاهایی از این دست را زیر سؤال می‌برد این است که بر اساس گزارش‌ها، طرفداران جماعت اخوان در لیبی بیش از دو هزار نفر نیستند، بنابراین نیازی نیست که امارات، مصر و عربستان برای مقابله با گروه دوهزارنفری این‌همه سلاح به لیبی ارسال کنند.

از سوی دیگر برخی از خبرها از کاهش سطح حضور نظامی امارات در یمن و احتمال اعزام این نیروها به لیبی خبر می‌دهند که در صورت صحت این گزارش‌ها باید طی چند روز آینده شاهد تشدید درگیری‌ها در لیبی بین طرفین متخاصم باشیم.

در همین ارتباط، سخنگوی نظامی ارتش ملی لیبی تحت رهبری حفتر به حضور نظامی ترکیه در این کشور هشدار دارد. ژنرال حفتر تهدید کرد که نیروهای تحت فرماندهی وی شناورهای ترکیه را در آب‌های منطقه‌ای لیبی و تمام اهداف راهبردی آنکارا در این کشور را هدف خواهند گرفت.

هنوز مقامات رسمی ترکیه به اظهارات تند سخنگوی حفتر پاسخی نداده‌اند اما رسانه‌های این کشور این سخنان حفتر را گستاخانه توصیف کردند.

لیبی اکنون به میدان رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شده است. تعدد کانون قدرت و بازیگر داخل لیبی، تعدد منافع در حوزه کشورهای همسایه و در محیط بین‌الملل وضعیت پیچیده‌ای را برای این کشور رقم زده است. از طرف دیگر به‌نظر می‌رسد که سازمان ملل هم توان و قدرت پایان دادن به این درگیری‌ها را ندارد و شاید هم تمایلی به این امر ندارد چرا که مصلحت قدرت‌های بزرگ در ادامه جنگ فرسایسی در این کشور نهفته است که با کمک به یکی از طرف‌های درگیر باعث طولانی شدن جنگ داخلی در لیبی شده‌اند.