چشم‌انداز نیروی انسانی در آموزش و پرورش بحرانی است/ می‌گویند همین تعداد معلم هم زیاد است!

به گزارش پایگاه 598 به نقل از تسنیم، علی زرافشان در یک برنامه تلویزیونی با موضوع چالش‌های پیش‌روی وزیر جدید آموزش و پرورش اظهار‌ کرد: مواردی که مطرح می‌شود جزو مسائل دیرین آموزش و پرورش است و سال‌هاست فرهنگیان با این مباحث مواجه هستند که حل آنها مستلزم اراده‌ای است تا آموزش و پرورش را به جایگاه اصلی خود بازگرداند.

وی افزود: اگر آموزش و پرورش مبنای تحول و توسعه در کشور است طبیعتاً باید معلمان، مدارس و استلزامات مورد نیاز آموزش‌وپرورش برای تحقق چنین هدفی مد‌نظر قرار بگیرد، در دولت‌های گذشته پیوسته این بحث مطرح بود و وزرای مختلف به دنبال اجرای آن بودند اما شاید شرایط برای اجرا فراهم نبود.‌

سطح انتظارات از آموزش و پرورش و معلمان افزایش یافته است

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش گفت: هم‌اکنون سطح انتظارات از آموزش و پرورش و فرهنگیان افزایش یافته است، در سند تحول بنیادین انتظارات از نظام تعلیم و تربیت این است، انسانی را تربیت کند که به مراتبی از حیات طیبه دست یافته است تحقق این انتظار بالا از نظام تعلیم و تربیت امکانات خاص خود را نیاز دارد.

زرافشان ادامه‌ داد: در کلام همواره به اهمیت جایگاه آموزش و پرورش اشاره می‌شود اما هیچگاه در عمل چنین اتفاقی نمی‌افتد، اگر مشکل بازنشستگان این وزارتخانه پیچیده است چرا برای دستگاه‌های دیگر مشکلی وجود ندارد، وضعیت بازنشستگان در آموزش و پرورش به مشکل بحرانی تبدیل شده است، وقتی فردی در یک دستگاه بازنشسته می‌شود  نهایتاً در پایان همان سال پاداش خود را دریافت می‌کند اما فرهنگیان پس از بازنشستگی با فاصله‌ بیش از یکسال پاداش خود را دریافت می‌کنند که در این مورد تفاوت بسیاری با دستگاه‌های دیگر وجود دارد.

بودجه‌ریزی آموزش و پرورش نیازمند تغییر 

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: نظام بودجه‌ریزی در این وزارتخانه باید تغییر کند همیشه در اخبار و گفتگوها می‌شنویم 90 درصد بودجه آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق جاری می‌شود و 10 درصد برای سایر فعالیت‌ها باقی می‌ماند که اگر آن را با دستگاه‌هایی که این سهم برای آنها 30 درصد است مقایسه کنیم فصل  سایر در آموزش و پرورش بسیار لاغر است و نمی‌توان در چنین شرایطی انسان مدنظر سند تحول بنیادین را تربیت کرد بنابراین نیاز است نظام بودجه‌ریزی تغییر کند، در آموزش و پرورش وقتی بودجه کاهش می‌یابد بر روی فصل سایر تاثیر می‌گذارد.

وی عنوان‌کرد: هر سال دولت و مجلس بودجه مصوب سال قبل را مبنا قرار داده و 10 تا 15 درصد به آن اضافه می‌کنند که این همان افزایش حقوق سال جدید را شامل می‌شود بنابراین نظام بودجه‌ریزی در آموزش و پرورش نادرست است و در ابتدا سازمان برنامه و بودجه باید این مشکل را حل کند اما هیچگاه برای حل این مشکل به شکل مبنایی اقدام نشده است. وقتی عملکرد آموزش و پرورش هر سال بیش از بودجه مصوب است و علاوه بر 10 درصدی که دولت مجاز است اضافه کند، مبلغ بیشتری اضافه می‌شود این همان کسری بودجه است بنابراین مبنای بودجه‌ریزی به جای بودجه مصوب باید به شیوه عملکردی تغییر کند تا بودجه این وزارتخانه بدون کسری بسته شود.

تحول در آموزش و‌پرورش نیازمند همراهی دولت و مجلس 

زرافشان با اشاره به اینکه هم‌اکنون این پرسش مطرح می‌شود که آیا باید وزیر آموزش و پرورش قوی باشد یا اینکه دولت از برنامه وزیر حمایت کند، گفت:  آقای هاشمی وزیر بهداشت به این علت موفق بود که دولت و مجلس در خدمت برنامه او بودند در چهار سال نخست دولت یازدهم چه تحولاتی  در بحث بودجه، حقوق و مزایا و برنامه‌های وزارت بهداشت رخ داد؟ چون بحث سلامت برنامه دولت یازدهم بود و دولت و مجلس تمام‌قد در خدمت وزارت بهداشت بودند، چرا آقای هاشمی ادامه نداد، چون دیگر تأمین امکانات به این نحو فراهم نبود؛ اگر یک بار مجلس و دولت با هم تصمیم بگیرند که سلامت روح مردم و نسل آینده کمتر از سلامت جسم نیست و به آموزش و پرورش نیز توجه کنند در این شرایط تحول اساسی در آموزش‌وپرورش رخ می‌دهد.

حقوق معلمان را زیاد نمی‌کنند به بهانه جمعیت بالا

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: اگر اقتدار وزیر مهم بود، چرا وزیر بهداشت استعفا داد آن هم زمانی که منابع کم شد، ما می‌گوییم حقوق معلمان اضافه شود، پاسخ منفی می‌دهند چون جمعیت معلمان زیاد است و بودجه زیادی را نیاز دارد اما حقوق پزشکان به نحوی افزایش یافت که اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها معترض شدند، بحث این است که آیا آموزش و پرورش جزو برنامه اصلی دولت‌ها قرار می‌گیرد یا خیر؟ اگر برنامه اصلی مجموعه نظام باشد و مجموعه نظام پشت سر آموزش و پرورش قرار بگیرد در آن هنگام تحول ایجاد خواهد شد.

زرافشان ادامه داد: در برنامه ششم توسعه آمده سازمان اداری و استخدامی موظف است به تعداد نیروهایی که آموزش و پرورش اعلام می‌کند مجوز استخدامی بدهد، آقای نگهبان به عنوان عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بگوید در جلساتی که این کمیسیون با حضور مسئولان سازمان اداری و استخدامی برگزار کرد چرا آنها نپذیرفتند که ردیف استخدامی به این وزارتخانه بدهند! درحالیکه قانون مدیریت خدمات کشوری می‌گوید آموزش و پرورش حاکمیتی است و به ازای هر یک فرد بازنشسته یک نفر باید استخدام شود.

چشم‌انداز نیروی انسانی بحرانی است

وی مطرح کرد: چشم انداز نیروی انسانی آموزش و پرورش بحرانی است و تا سال 1402 بیش از 500 هزار نفر بازنشسته می‌شوند حتی برای تامین منابع انسانی پشت سر آموزش و پرورش نمی‌ایستند، هم‌اکنون بر اساس یک تحلیل غلط می‌گویند همین تعداد معلمی هم که دارید زیاد است! و نسبت معلم به دانش آموز را بر اساس استاندارد جهانی مقایسه می‌کنند اما وقتی ما برای 13 میلیون دانش‌آموز 105 هزار مدرسه داریم در حالی که کشور عراق برای این تعداد دانش‌آموز 25 هزار مدرسه دارد این یعنی بر روی ترکیب نیروی انسانی تاثیر می‌گذارد.

چرا میانگین حقوق یک معلم باید کمتر از سه میلیون باشد!

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش متذکر‌ شد: اگر آموزش و پرورش برنامه اصلی دولت و حاکمیت باشد به آن توجه می‌کنند و همانطور که حقوق یک پزشک در منطقه دور افتاده یک مرتبه به شکل قابل توجهی افزایش یافت این اتفاق برای معلمان هم می‌افتد چرا میانگین حقوق یک معلم باید کمتر از 3 میلیون تومان باشد و بعد هم دائم می‌گویند معلمی شغل اول است.

زرافشان گفت: زمانی که بنده در آموزش و پرورش بودم در یکی از جلسات کمیسیون شورای عالی انقلاب فرهنگی حضور داشتم و فردی از آموزش و پرورش استرالیا گزارش می‌داد، همه از من می‌پرسیدند اگر این آموزش و پرورش است پس وضعیت کشور ما چرا اینگونه است؟ در پاسخ گفتم همه کارهای خوبی که در این گزارش ذکر شد معلم انجام می‌دهد اما آیا وضعیت معلمان در ایران به این شکل است؟ وقتی در زمان آقای حاجی اعلام شد 40 هزار نفر برای آخرین بار باید وارد آموزش و پرورش شوند چرا این آخرین بار دائم تکرار می‌شود؟

امسال بهترین فرصت برای تغییر نظام بودجه‌ای آموزش‌وپرورش

وی با اشاره به اینکه وقتی لایحه بودجه به مجلس می‌رود مجلس دیگر نمی‌تواند تغییرات چندانی در آن ایجاد کند، افزود: اگر قرار است اتفاقی بیفتد تا نظام بودجه‌ریزی آموزش و پرورش تغییر کند امسال بهترین سال است؛ وقتی لایحه بودجه به مجلس رفت، دوباره به دولت بازگشت و با راهنمایی‌های رهبر انقلاب اعلام شد بودجه برای شرایط عادی نوشته شده در حالی که امسال سال خاصی است در هفته پژوهش آقای لاریجانی به مرکز پژوهش‌های مجلس تکلیف کرد که نظام بودجه‌ریزی را تغییر دهد و بحث ما این است هم‌اکنون که مجلس می‌خواهد لایحه بودجه را عوض کند قبل از تدوین و ارسال لایحه بودجه چهار یا پنج ماه فرصت وجود دارد و مجلس و دولت می توانند جلسات مشترکی را برگزار کرده و شکل بودجه‌ریزی آموزش و پرورش را تغییر دهند و در این رابطه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس می‌تواند کمک کند.

رتبه‌بندی با 2 هزار میلیارد اجرا نمی‌شود 

زرافشان ادامه داد: برای اجرای فاز صفر رتبه‌بندی معلمان 3 هزار میلیارد تومان اختصاص داده بودند اما هم‌اکنون برای یکسال آن فقط 2 هزار میلیارد تومان اختصاص داده‌اند که واقعاً کفایت نمی‌کند، وزیر آموزش و پرورش نیز مجبور است در چارچوب قانون بودجه حرکت کند و اختیاراتی فراتر از آن ندارد، قانون بودجه وقت ابلاغ می‌شود به شرط تخصیص است یعنی وقتی تخصیص می‌یابد تازه می توان فعالیت‌ها را انجام داد.

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش خاطرنشان‌کرد: وقتی در یک سال بودجه مصوب تجهیز هنرستان‌ها 54 هزار میلیارد تومان است ولی هیچ میزان از آن تخصیص نمی‌یابد وزیر و معاونان او چه اقدامی می‌توانند انجام دهند! چرا  این بخش به بودجه تملک رفته است که اگر کسری پیش آمد از آنجا که برداشت می‌کنند در طول 6 سال گذشته مالیات بر ارزش افزوده چقدر افزایش یافته و به کدام دستگاه اختصاص یافته است؟ باید بگویم به وزارت بهداشت.

کاروان آموزش و‌پرورش باز هم لنگ پیش می‌رود!

وی با اشاره به اینکه برنامه‌ها و حمایت تمام نهادها از آموزش و پرورش اصل است و در مرحله بعد فرد قرار می‌گیرد، مطرح کرد: مجموعه حاکمیت مانند طرح تحول سلامت باید از آموزش و پرورش حمایت کنند و اگر غیر از این باشد این کاروان همانطور که در 40 سال گذشته لنگ لنگان پیشرفته باز هم لنگ پیش می‌رود و نمی‌توان انتظار اجرای سند تحول بنیادین را داشت؛ در پورتال وزارت آموزش و پرورش گزینه پایش سند تحول وجود دارد که اهداف عملیاتی و درصد اجرا را نشان می‌دهد اما آنچه اجرا کردیم وضع موجود است و برای اجرای برنامه‌های نوآورانه که تحول ایجاد می‌کند نیاز به حمایت است.

زرافشان یادآور شد: راه‌حل‌های کوتاه‌مدت نباید تبدیل به برنامه اصلی شود، خریدخدمات راه‌حل کوتاه‌مدت برای تامین نیروی انسانی در مناطق محروم است اما نباید برنامه اصلی آموزش و پرورش شود و جایگزین جذب معلم حرفه‌ای البته معلمان خرید خدمات در سیستان و بلوچستان بسیار زحمت می‌کشند و باید دست آنها را بوسید.