به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598، وعده راه اندازی کانال مالی میان ایران و اروپا برای زنده نگاه داشتن برجام
هنوز عملیاتی نشده است. هنوز سازوکار جدی برای این مسئله تدارک دیده نشده و
مقر این کانال مالی مشخص نشده است. این درحالی است که چندی است که
آمریکاییها نه تنها از برجام خارج شدهاند بلکه تحریمهایی که روی کاغذ در
برجام لغو شده بود را دوباره اعمال کردند.
آمریکا در حال تازاندن علیه ایران است و دیپلماسی ایرانی چشمش به دست
اروپاییهایی است که پس از چند ماه هنوز کار جدی انجام نداده اند. این
درحالی است که قرار بر این بود این کانال مالی برای جلوگیری از کارشکنیهای
آمریکا علیه برجام عملیاتی و اجرا شود ولی حالا هر چقدر آمریکا در این
کارشکنی و ضربه به برجام مصر است از سوی دیگر اروپاییها با تردید و ترس و
لرز درباره کانال مالی ایران رفتار می کنند. در همین وضع و اوضاع است که
«سید عباس عراقچی» از مدافعان برجام بیان کرد: «دستاوردهای برجام نزدیک به
صفر شده است.»
در همین رابطه نمایندگان مجلس خواهان آن شدند که درباره شفاف سازی این
موضوع دولت و دستگاه دیپلماسی اقدام کند. «علیرضا سلیمی»، عضو فراکسیون
نمایندگان ولایی مجلس خواستار رسیدگی و ارائه گزارش درباره وعده اروپایی ها
در اجرای کانال مالی میان ایران و اتحادیه اروپا شد.
«کمال خرازی» رئیس شورای راهبردی روابط خارجی هم بیان کرد: «همه امیدوارند
سازوکار مالی اروپا اجرایی شود و خود اروپا هم تا به حال این قول را داده،
البته انتظار است گامهای عملی را بردارد.براساس گفتوگوهای اخیر ظریف با
مقامات اروپایی، آنها قول دادهاند تا پایان امسال اجرایی شود.»
«سعید جلیلی» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در همین زمینه بیان می کند:
«خوشبختانه برخیها امروز به این امر رسیده اند که غرب تمام دنیا نیست. پس
هفت ماه کشور را معطل چند کشور غربی نکنید که آیا SPV را ثبت خواهند کرد یا
نه.»
همچنین رئیس کمیته روابط خارجی مجلس شورای اسلامی از پیشنهاد جدید کشورهای
اروپایی مبنی بر استقرار سازوکار SPV در یک نهاد قضایی در یکی از کشورهای
اروپایی خبر داد تا آمریکا نتواند مزاحم شود. در عین حال خرازی گفت اگر این
سازوکار به نتیجه نرسد «معنایش این نیست که از برجام خارج میشویم.»
با این حال شکست این سازوکار به معنای بی عملی و بی تعهدی طرف دیگر برجام
یعنی اروپاییهاست. سازوکار SPV هم مانند برجام تنها یک قول و قرار ماند؛
البته قول و قرار یکطرفه که در آن ایران به تعهدات خود عمل کرد اما به وقت
عمل طرف مقابل شاهد بهانه جویی و پیش کشیدن سازوکارهای جدید مانند FATF
بوده ایم. دور تسلسل باطلی که تنها در آن ایران باید عمل کند و برای رسیدن
به وقت عمل اروپاییها چندین خان دیگر طی شود اما بعد از طی شدن همه این
خان ها تا اینجا انتهای کار برای ایران پوچ بوده است.
با این اوصاف اصرار دولت به زنده نگاه داشتن توافقی که نفسهایی برایش
نمانده چیست؟ بالاخره برجام دستاورد بزرگ دولت بوده است و در این زمینه
تبلیغات سیاسی گسترده ای انجام شده است. شکست برجام به معنای عدم توفیق
دولت نیز محسوب می شود. از این روست که شاهد آن هستیم که هر چقدر کشورهای
اروپایی وعده های خود را با وظایف دیگر برای ایران جایگزین میکنند بازهم
تمایل دولت در ادامه این راه وجود دارد. چند ماه قبل بود که از جلسه غیر
علنی مجلس خبر رسید که میان «سید عباس عراقچی» و «علی شمخانی»، دبیر شورای
عالی امنیت ملی بر سر پذیرفتن FATF بحثی در گرفته است. عراقچی در آنچا نیز
گفته بود که «مساعدت اروپا بستگی به پذیرش FATF از سوی ایران دارد.»
اینکه دولت تا چه مسیری قرار است برجام را ادامه دهد، سئوال قابل تاملی
است. برجام امروز آب باریکهای است که دولت به آن دل خوش کرده است. از سوی
دیگر هر چقدر اروپاییها در اجرا به تعهدات برجامی تعلل کردند و برای
عملیات سازی آن بهانه آوردند همین روند را دولت در سیاست داخلی پیش گرفته
است. ماجرای لوایح مربوط به FATF و انداختن گناه عدم اجرایی شدن برجام به
گردن منتقدان موضوع غیر قابل باوری است که طرفداران دولت با همه غیرواقعی
بودن آنرا منتقدان نسبت دادهاند. هرچند دولت برای ادامه راه خود سعی می
کند مردم را به این موضوع دلخوش و امیدوار کند اما واقعیات امروز کشور نشان
می دهد که ادامه این راه بیش از این مقدور نخواهد بود.